Na alle uitbreidingen en een vier jaar durende, eindeloze geldstroom vond men het tijd worden voor een tweede deel. Dit deel zal, hoe kan het ook anders, als The Sims 2 door het leven gaan. Net zoals in het eerste deel krijg je weer de beschikking over Sims. De Sims zijn zich nu veel meer bewust van hun omgeving en andere Sims en reageren hier ook meer op. Om de reacties van je Sim weer te geven beschikt hij of zij over allerlei emoties. Woede, angst, blijdschap, verdriet, afkeer en verra ing zullen allemaal aanwezig zijn.
Een van de grootste veranderingen is dat je je Sims ouder kunt zien worden, totdat ze uiteindelijk het virtuele leven verlaten. Sterft je Sim, dan zal een van de nagelaten kinderen een speelbaar karakter worden. Ja, je leest het goed, om je familie niet te laten uitsterven kun je ook kinderen verwekken, die karaktertrekjes en gezichtseigenschappen van hun ouders en voorouders zullen hebben. Kinderen die je wel goed moet opvoeden. Keuzes die je in de kinderjaren maakt hebben namelijk gevolgen voor later. Het is dan ook belangrijk om te letten op wat ze te eten krijgen, in wat voor omgeving ze groot gebracht worden en met wie ze omgaan, net als in het echte leven. Je moet echter niet alleen op de kinderen letten, want ook volwa en Sims hebben soms een leidende hand nodig. Heb je bijvoorbeeld een Sim die alsmaar op de bank hangt en naar de TV kijkt, dan zal er in de loop van de tijd een buikje verschijnen. De sportievere sims hoeven niet te vrezen voor een horeca spoiler, want hoe meer je Sim beweegt, hoe strakker het wasbordje. Gezonde en succesvolle Sims zijn voor het andere geslacht veel aantrekkelijker en zullen eerder een partner vinden dan een pizza etende TV junk. Heb je eenmaal een partner gevonden, dan kun je, zoals de traditie het wil, door je knieën en haar een huwelijksaanzoek doen, waarna er getrouwd kan worden. Je kunt The Sims 2 dan ook als een echte "leven imulator" zien. De speler is er vanaf het begin tot het einde bij. Je hoeft echter niet als baby te beginnen, want je kan op een zelf gekozen leeftijd met je karakter gaan spelen.
De Sims is echter geen Tamagotchi met virtuele mensen. In tegenstelling tot het eerste deel zal je je in The Sims 2 veel minder bezighouden met het managen van de basishoeften van je Sims. Je Sims zullen deze taak nu vooral zelf voor hun rekening nemen. Ze zullen naar het toilet gaan wanneer de nood hoog is wanneer hun maag knort het een en ander consumeren. Als speler hou je je vooral bezig met de belangrijke keuzes uit het leven van de Sims, zoals de besli ingen in de liefde en het carrièrepad van je Sim. Je Sims hebben daarnaast een aantal verlangens en jij kunt kiezen of je deze wilt inwilligen of niet. Hiermee wordt voor een groot deel het geluk van je Sim bepaald, al kun je sommige wensen van je Sims beter niet in vervulling brengen.
Elke Sim heeft tevens een "aspiratie meter" die laat zien wat ze bereikt hebben. Er zijn verschillende niveaus die je kunt bereiken, waarbij de hoogst haalbare goud en platinum zijn. Als je het gouden of platinum niveau behaald hebt, dan krijgt je Sims extra punten, die weer gebruikt kunnen worden om extra dingen te kopen die het leven makkelijker maken. Wat denk je van een geldboom in de tuin, die je af en toe kunt leegplukken als je geld nodig hebt, of slimme melk, die je aan je kinderen kunt geven zodat ze sneller dingen leren en natuurlijk mogen we de coole art deco lampen niet vergeten, waarmee je sneller een vriend of vriendin kunt versieren.