“This is what you’re doing”, begint Sean Murray. Wat volgt is de demo waar iedereen sinds de aankondiging van No Man’s Sky op heeft zitten wachten. Het is de opsomming van gameplay-elementen waar we op hoopten bij een oneindige game. No Man’s Sky heeft lore. No Man’s Sky heeft vreemde talen die je stap voor stap moet leren. No Man’s Sky heeft 2001-achtige monoliths met vreemde inscripties. No Man’s Sky leeft. No Man’s Sky heeft npc’s om gesprekken mee te voeren, al kan zo’n gesprek gauw ongemakkelijk worden als je de taal niet begrijpt. No Man’s Sky heeft basi en en fabrieken waar je in kunt breken om unieke ‘productrecepten’ te stelen. Voor drugs, bijvoorbeeld.
Maar No Man’s Sky heeft ook een wanted-level à la GTA. Breek je in bij zo’n fabriek, dan worden sentinels gealarmeerd en proberen ze je overhoop te knallen. Knal je hen overhoop, dan stijgt je wanted-level en roepen ze de hulp in van sterkere beschermengelen. Knal je te lang door, dan overhit je ruimtepistool.
No Man’s Sky heeft een survival-element. Op sommige planeten is het zo koud dat je ruimtepak niet voldoende bescherming biedt en je dus al gauw bevriest. Op sommige planeten is het zo warm dat je constant de schaduw op moet zoeken om niet in vlammen op te gaan. Is er niet voldoende schaduw, dan gebruik je guns en granaten om een loopgraaf te terraformen. Waar is het veilig? Waar is het onveilig? Welke upgrades heb ik nodig om een Orchids to Dusk-scenario te voorkomen?
X-Wing vs handel cheepje
Wat we al wisten is dat je kunt handelen in No Man’s Sky. Hoe je dat doet wisten we nog niet. Veel planeten barsten van het leven, levend in procedureel gegenereerde gebouwen, gebouwd in dorpjes. De taal leren om te kunnen handelen is belangrijk. Naar verloop van tijd begin je er goed op te staan bij een ras. Leden van dat ras zijn dan meer geneigd met je te handelen, delen hun technologie en vragen lagere prijzen voor hun producten. Niet elk ras is zo handelswillig overigens; sommige schieten je liever overhoop.
Om te handelen moet je iets te verhandelen hebben. No Man’s Sky heeft asteroïden die je mijnt, nederzettingen die je plundert, materialen die je verzamelt op de verschillende planeten. Verzamel je te veel, dan krijg je de lokale sentinels achter je aan. Alle materialen gebruik je om je jumpdrive, je pak, je ruimteschip, je wapens te upgraden. No Man’s Sky heeft geen vaste tech-tree, maar blueprints die je gebruikt om upgrades en items te craften. No Man’s Sky geeft je geen mi ies of objectives, maar zonder die jumpdrive kom je je eerste planetenstelsel niet uit.
No Man’s Sky heeft verschillende soorten ruimteschepen. De een is een veredelde X-Wing, de ander meer geschikt voor handel, weer een volgende is een verkenner bij uitstek. No Man’s Sky heeft miljarden planeten om te verkennen. Ben je de eerste menselijke speler op zo’n planeet, dan heb jij het recht om die planeet en al zijn flora en fauna namen te geven. No Man’s Sky heeft een galaxy map onvergelijkbaar met die van Ma Effect, zo immens. No Man’s Sky heeft survival, combat, handel en exploratie. Einde presentatie.
Hij vindt je een lul
En dan moet je het zelf maar doen. “Planeten hebben geen GameFAQs”, lacht Murray. Dus ga je scannen. Op zoek naar nederzettingen, die er mi chien wel helemaal niet zijn. Op zoek naar de unieke grondstoffen en diersoorten die de planeet rijk is. Als in Metal Gear grijp je je verrekijker om de horizon af te stropen. Je vindt een observatorium in de verte en vliegt erheen. Je landt, mijnt wat plutonium en ontdekt een nieuwe diersoort die je ‘penishoofd’ noemt (de uiteindelijke game krijgt een viezewoordenfilter; onze demo had die nog niet).
Je stapt het observatorium binnen en verrek, een heet je welkom. Je begrijpt alleen niks van wat hij zegt. Je gokt een van de vier antwoorden in de hoop op een positieve reactie. Hij vindt je een lul. Hij heeft geen zin meer om met je te handelen en vraagt torenhoge prijzen voor de wapens die je heel graag wilt hebben. Beter leer je eerst die taal voordat je nog zo’n gesprek aangaat.
Buiten is het inmiddels donker. Je vindt een zendmast, activeert ‘m en een enorm gebied op de planeet wordt gescand. Er verschijnen blauwe, rode, groene icoontjes. Elk icoontje staat voor een intere ante plek waar iets te doen is. Maar inmiddels is al een kwartier verstreken van het half uur speeltijd. Dus roep je je ruimteschip op (wat resources kost en alleen mogelijk is bij bepaalde basi en), start je de motoren en vlieg je laadtijdloos door de dampkring het wijde universum in.
Iedereen doet iets anders
Juist wanneer je begint na te zingen, word je overhoop geknald. Ruimtepiraten. Dacht je dat No Man’s Sky je op je gemakje door zijn oneindigheid liet vliegen? Niets is minder waar. De ruimte is een onherbergzame non-plek. Je richt, je lockt, je schiet je belagers overhoop. Sturen is geen kwestie van Elite Dangerous, maar gewoon weggelegd voor iedereen. No Man’s Sky is geen hardcore spacesim, maar een arcade-ish ruimtegame. Helaas heb je een handel chip. Dat kantelt en stuurt net wat minder lekker. Je voelt je walrus in een dogfight.
‘Verderop’ zijn planeten. No Man’s Sky vertelt je dat het een half uur vliegen is naar de dichtstbijzijnde, maar dat half uur heb je niet. Met L1 en R1 activeer je een boost. Terwijl je door je brandstofvoorraad heen brandt arriveer je binnen een halve minuut op je plek van bestemming. Je penetreert de dampkring en bedenkt je: wow, ik had nog uren op die vorige planeet kunnen doorbrengen. Tweede gedachte: wow, No Man’s Sky heeft nog wel heel erg last van pop-in. Voor je neus verschijnen grote en kleine details uit het niets; grote vlakken blauw en groen verspringen naar oceaan en dichtbebost gebied. De framerate kakt in. Je schiet een diep gat in de grond en valt door het ‘level’. Het is de prijs van de omvang van No Man’s Sky. Je hoopt dat de komende vier maanden voldoende zijn om de game af te krijgen.
Dichter bij de grond zie je helemaal niets. Het gebied wordt geteisterd door heftige zuurregens. Er schieten tentakels uit de grond en als je niet gauw onderdak vindt of weer wegvliegt is je avontuur snel ten einde. “Je hebt oneindig veel levens”, vertelt de medewerker van Hello Games, “maar je verliest spullen wanneer je doodgaat.”
Je springt snel weer in je vliegtuigje en samen met de ontwikkelaar merk je op dat alle spelers om je heen op compleet andere plekken zijn beland. Iedereen doet iets anders. De één wil alles weten over de planeet waar hij begon, de ander wil zoveel mogelijk planeten bezoeken binnen een half uur. En weer een ander blijft ver weg van de planeten en begeeft zich in de ruimte om handel te drijven, ruimtekaravanen aan te vallen en asteroïden te mijnen. Of gewoon van het uitzicht te genieten. De medewerker vindt het fascinerend: “We zien mensen dingen doen die we zelf nog niet eens hadden bedacht."
De prijs van onbegrensde vrijheid
En dan is de tijd op. Je wilt door, maar moet nog wachten tot juni. De vragen beginnen door je hoofd te spelen. Hoe lang blijft dit leuk? Wil je op planten blijven knallen om grondstoffen te verzamelen? Hoe spannend is de vijfde planeet waar je op landt? En de honderdste? En de vijfduizendste? Wanneer slaat de ruimtemoeheid toe? Is No Man’s Sky uitdagend genoeg? En: komt de game op tijd af?
Een speelse ie van een half uur en een indrukwekkende presentatie geven op die vragen geen antwoord. Enkele zorgen zijn weggenomen: ja, er is meer dan genoeg te doen in No Man’s Sky. Nee, je bent niet alleen maar aan het rondvliegen om planeten gekke namen te geven. En nee, er is trouwens geen PvP. Andere spelers kun je tegenkomen, zij het in ghost-vorm.
Je weet nu: No Man’s Sky is alles. Het is een first-person shooter, rpg, spacesim en nog veel meer. Het is een sandbox groter dan je je ooit voor kunt stellen. Het is onbegrensde vrijheid. Maar hoe leuk is onbegrensde vrijheid? Minecraft roept enthouasiast ‘heel leuk!’, maar Minecraft draait meer om creativiteit dan No Man’s Sky. No Man’s Sky vertrouwt op je nieuwsgierigheid. Wie die nieuwsgierigheid ontbeert gaat zich eerder oneindig vervelen.
Gamer.nl speelde de PlayStation 4-versie van No Man’s Sky. Binnenkort lees je hier een uitgebreid interview met Sean Murray. No Man’s Sky verschijnt op 22 juni voor PlayStation 4.