Wanneer gevraagd wordt om Jak X: Combat Racing in drie woorden te beschrijven, dan dekt 'Burnout met wapens' de lading het best. Het spel is verre van een rechtstreekse rip-off van Criterion's raceparadijs, maar de overeenkomsten zijn opvallend. Het begint al met de opzet van de campagne. Ook bij Jak X heb je de keuze uit een aantal evenementen verspreid over verschillende locaties op een landkaart. Voor elk evenement is een gouden, zilveren of bronzen medaille te behalen is. Naarmate je verder komt, speel je min of meer automatisch nieuwe auto's vrij, die eventueel van pas komen in evenementen die eerder te pittig bleken.
De evenementen zelf zijn behoorlijk gevarieerd en naarmate het spel vordert, worden er steeds weer nieuwe speltypes geïntroduceerd. Allereerst zijn er de gewone races, waarbij het de bedoeling is als eerste over de finishlijn te komen. Met wapens kun je je tegenstanders bestoken. Wanneer je aan gort geschoten wordt, is het spel niet voorbij, maar sta je enkele tellen later weer op de baan. De tu enliggende tellen kun je in slow-motion kijken hoe je uitgebrande auto door de lucht vliegt. Waar kennen we dat van?
Een andere prominente gamemode is de Deathmatch, waarbij verschillende auto's elkaar bestoken in een min of meer vrij toegankelijke omgeving. Bij een Artifact Race dien je zoveel mogelijk artefacten bij elkaar te sprokkelen, voordat de tegenstander ze pakt. Het geeft een enorme voldoening om de tegenstander net voor hij bij een artefact is, kapot te schieten om vervolgens zelf het voorwerp te bemachtigen. De Deathrace is vergelijkbaar met de Road Rage uit Burnout en laat je zoveel mogelijk tegenstanders afschieten die als uit het niets bij je in de buurt verschijnen terwijl je een parcours aflegt. In tegenstelling tot Burnout zul je niet enkele tientallen, maar wel honderden tegenstanders uit de weg ruimen in een ritje van een paar minuten. De voldoening per 'Takedown' is daardoor iets minder.
De besturing van Jak X: Combat Racing is behoorlijk responsief. Hierdoor kun je vaak op het laatste moment nog objecten ontwijken, wat de spanning verhoogt. Je kunt heerlijk door bochten driften, wat vaak veruit de beste methode is om zonder veel snelheidsverlies de hoek om te komen. Alle auto's zijn voorzien van een boost. De boost is in principe beperkt, maar kan worden aangevuld door blauwe Eco op te rapen. Ook krijg je extra boost door mooie drifts te maken of lang door de lucht te zweven. Ik zal de vergelijkingen achterwege laten.
In Jak X zijn twee soorten wapens aanwezig: wapens die naar voren vuren en wapens die naar achteren vuren. Van beide kun je er één tegelijk bij je dragen en je vindt ze verspreid over het parcours in de vorm van gekleurde Eco. Beide soorten wapens hebben zo hun eigen kleur die je na het oppakken een willekeurig wapen uit die categorie geeft. Bij de wapens aan de voorkant moet je denken aan granaten, raketten en machinegeweren. Aan de achterkant kun je mijnen leggen, rookgordijnen optrekken of een kogelwerend schild activeren. Ook kun je met je achterste wapen inkomende projectielen afketsen.
Naast de wapens is er nog een aspect waarin Jak X: Combat Racing zich echt onderscheidt van Burnout, of eigenlijk racegames in het algemeen. Het spel bevat namelijk een sterk verhaal dat middels cutscènes tu en de mi ies door verteld wordt. Deze filmpjes zijn net als in de voorgaande Jak games van uitstekende kwaliteit en zitten doorspekt met humor en one-liners, al vond ik ze vooralsnog net iets minder sterk dan in de voorgaande games. Dit komt mi chien ook doordat je tijdens het spelen wat minder meemaakt waar leuke opmerkingen over gemaakt kunnen worden. Daxter is gelukkig nog steeds de bijdehandheid zelve.
Jak X lijkt een mix van racen en schieten te gaan worden, met de opzet en intensiteit zoals we die van Burnout kennen. De door ons gespeelde previewversie vertoonde nog wat kleine hiaten, maar zag er over het algemeen al behoorlijk gepolijst uit. Het lijkt er op dat dit een mooie afsluiter wordt voor de Jak & Daxter reeks wat betreft Naughty Dog en de Playstation 2. Jak X zal nochtans niet het einde van dit duo betekenen. Naar verwachting zullen andere ontwikkelaars en uitgevers staan te trappelen om ze te adopteren. Sterker nog, momenteel wordt door een andere ontwikkelaar al gewerkt aan een Daxter game voor de Playstation Portable. Maar laten we vooral niet te hard van stapel lopen en racend met Jak het jaar uit gaan.