Ondanks dat er alzoveel gezegd en geschreven is rond Grand Theft Auto IV, weten we nog steedsbijzonder weinig van de meest verwachte titel van dit jaar. Niet bepaald mettegenzin vlogen we dan ook naar München om het spel met eigen ogen teaanschouwen. De vorige keer dat we daartoe de kans kregen, presenteerde Rockstareigenlijk niet meer dan een techdemo.Het zag er allemaal bijzonder indrukwekkend uit, maar de eigenlijke gameplayontbrak nog. Bij de presentatie die we afgelopen week mochten bijwonen, werddit echter ruimschoots goed gemaakt. We kregen drie mi ies uit het volledigespel te zien en zagen een aantal nog niet eerder onthulde speleigenschappen dieons alleen maar meer naar deze game doen uitkijken.Voor wie zich het afgelopen jaar nog niet uitgebreid in GTAIV heeft verdiept, volgt nu een korte synopsis van het verhaal. Dehoofdrolspeler draagt de naam Niko Bellic en is een Ru ische crimineel die emigreert naar de Verenigde Staten. Hij hoopt daar zijn leven te beteren en net als zijnbroer Roman de American Dream na televen. Eenmaal aangekomen in Liberty City, de GTA-tegenhanger van New York, staathem een deceptie te wachten. Roman blijkt bij lange na niet te beschikken overhet vele geld en de mooie vrouwen waar hij over opschepte, maar runt eenarmetierig taxibedrijfje en is ook nog eens in duistere zaakjes verwikkeld.Niko zet al snel zijn goede voornemens opzij en pakt ook in de VS zijn oude,criminele gewoontes weer op. Al snel zal blijken dat Niko Rusland niet alleenheeft verlaten om zijn leven te beteren, maar dat er ook andere motieven spelen.De naam van de tweede trailer, “A special someone”, zou daar wel eens naarkunnen hinten. Nog steeds heel GTAAfgaande op de tot nu toe vrijgegeven filmpjes en screenshots zou jemi chien denken dat GTA IV enorm verschilt van zijn voorgangers, maar heteerste wat opviel was eigenlijk hoe 'GTA' het nog is. Ondanks de realistischelook heeft GTA IV nog steeds dat nonchalante, dat eigenzinnige. Het spel voeltvlot aan en gaat bij momenten lichtelijk overthe top, zonder dat het gekunsteld aanvoelt binnen de toch zeer werkelijkogende spelwereld. Voor humor, gekke situaties en grappige spelelementen is inGTA IV nog steeds plaats, zo beloven de makers, al is het nog de vraag of webloedbaden als de Kill Frenzy's nogaan zullen treffen in GTA IV. Maar buiten dat is GTA IV een GTA-game ten voetenuit. En gelukkig maar! Wat ook meteen opvalt is het ongelooflijke oog voor detailwaarmee Rockstar dit vierde deel heeft ontwikkeld. Voorgaande GTA-games zatenal vol met talrijke grappige details, GTA IV is dat in het kwadraat. Zo zullenpinautomaten in het spel daadwerkelijk gebruikt worden door pa anten en hetzou ons niets verbazen dat ze meer cash op zak hebben wanneer ze eenmaal klaarzijn met pinnen en dus een ideaal doelwit zijn voor een roofoverval. Wanneer jein de auto gebeld wordt op je mobiele telefoon, dan zal je radio daarvoor evenonderbroken worden door het typische interferentiegeluid van het GSM-signaal.De radio speelt daarnaast gewoon door wanneer je uit de auto stapt. Ook demanier hoe Niko aan het stuur trekt wanneer hij een scherpe bocht maakt en hoede vering van de auto echt ingedrukt wordt, is prachtig om te zien. Er zittenook tolbruggen in het spel, waar je normaal gesproken geld voor dient tebetalen, maar wanneer je in een (gejatte) politieauto rijdt, gaan de poortjesvanzelf voor je open. Het zijn dit soort kleine details, en ik zou er honderdenkunnen noemen, die laten zien dat Rockstar echt enorm veel tijd en moeite inGTA IV geïnvesteerd heeft. Dat het nog steeds een typische GTA-game is, blijkt ook uitde mi ies die we te zien krijgen. De mi ies hebben nog steeds dezelfde opzeten ook soortgelijke doelen als in voorgaande GTA-games, al zou het ons nietsverbazen dat Rockstar de wat specialere mi ies geheim wil houden tot de release.De drie mi ies die we te zien kregen, bestonden vooral uit het liquideren vanbepaalde mensen en het jatten van een bepaald voertuig, geen dingen die heelonbekend in de oren zullen klinken bij de GTA-fanaten. Toch heeft Rockstar inGTA IV meestal wel een unieke draai aan de mi ies weten te geven. De politie op jehielenDe eerste mi ie die we te zien kregen, startte in Broker, zoals de NewYorkse wijk Brooklyn in Liberty City heet. Brucy, een iele garagehouder diesinds hij steroïden slikt denkt helemaal de man te zijn, vraagt je om eenpersoon genaamd Rivas te vermoorden. Omdat hij niet weet waar deze Rivas woont,zul je eerst even in het systeem van de politie zijn adres op moeten zoeken.Daarvoor dien je eerst een politieauto te jatten en de politie van je af teschudden. Dit laatste gaat overigens anders dan in voorgaande GTA-games. Eencirkel op de kaart markeert het gebied waarin de politie naar je zoekt enwanneer je ongezien buiten die cirkel weet te komen, zal de politie zijnzoektocht staken. Naarmate je wantedrating toeneemt zal de cirkel groter zijn en zal er een grotere politiemacht jachtop je maken, al wilde men nog niet bevestigen of ook het leger achter je aanzal komen. Waarschijnlijk wordt het wat dat betreft iets realistischer en kunje eerder een camerateam van 'De Politieop je Hielen' verwachten.Eenmaal je de politie afgeschud hebt, kun je wanneer je stilstaat vanuit de auto de database van de politie raadplegen. Je kunt daninformatie zoeken over praktisch elk personage in het spel, zoals hunstrafblad, woonadres en een foto. Naast de personages die een rol spelen in hetspel, zou het ons niets verbazen wanneer Rockstar ook enkele grappige dingen inde database weet te verstoppen. We zijn bijvoorbeeld erg benieuwd naar wat dezoektocht naar ene Jack Thompson op zal leveren.Nadat Rivas is opgezocht in de database, kun je direct deroute naar zijn woonadres laten uitstippelen. Net als in Saint's Row is GTA IVvoorzien van een navigatiesysteem, die altijd de meest praktische route aan zalgeven naar het door jouw geselecteerde doel. Dit voorkomt dat je jezelf steedsklem rijdt in doodlopende straatjes. Wanneer je een dure auto jat, zal je ook eenstem horen die je eerstvolgende actie opnoemt, vergelijkbaar met eennavigatiesysteem in de auto. Mocht je dat irritant vinden, dan kun je die stemoverigens ook gewoon uitschakelen.  Aangekomen bij het huis van Rivas vlucht hij uit het raamzodra je het huis binnen stapt. Een verhitte achtervolging volgt, waarbij depolitieauto goed van pas komt. Met de sirenes aan zullen andere auto's op deweg ruimschoots baan voor je maken. Je kunt in GTA IV met praktisch elk wapenhet vuur op je voorganger openen en het schieten tegelijk met het rijden werkteen stuk gebruikersvriendelijker. Je kunt nu gewoon op een punt voor je mikkenen knallen. Desondanks lukte het de man van Rockstar die de presentatieverzorgde niet om Rivas neer te schieten. Hij dacht namelijk eventjes dat hetdoelwit in een andere auto zat, waarna Rivas al uit het zicht was verdwenen.  Gelukkig kun je in GTA IV direct de mi ie herstartenwanneer je gefaald hebt. Dit gaat via je mobiele telefoon, die je kunt oproepenvia het D-Pad. Door de persoon die je de mi ie verstrekte te bellen, kun jehem vragen of je het opnieuw mag proberen. Eenvoudiger kan het haast niet en jewordt tegelijk niet uit het spel gehaald. Ook nieuw is dat het spel automatischopgeslagen wordt nadat je een mi ie volbracht hebt, zodat je niet steeds weernaar je safe house hoeft om het spelop te slaan. Wat wel jammer is, is dat er waarschijnlijk binnen mi ies geencheckpoints zullen zijn, wanneer je faalt zul je altijd de mi ie vanaf hetbegin moeten overdoen.  VriendschapIn GTA IV hoef je, God zij dank, niet meer op je eetpatroon en conditie teletten. In plaats daarvan is het wel belangrijk dat je vriendschappen goedonderhoudt. In tegenstelling tot je geliefdes in San Andreas kunnenvriendschappen in GTA IV behoorlijk wat voordelen met zich mee brengen. Vriendschappen onderhoud je bijvoorbeeld door met een anderpersonages ergens af te spreken en lekker samen een biertje te drinken. Wanneerje afspreekt dien je het andere personage op te pikken bij zijn huis envervolgens naar een uitgaansgelegenheid te rijden. Lukt het je niet om deafspraak op tijd na te komen, dan is het overigens wel netter om even netjes afte bellen. Laat je je vriend buiten in de kou verpieteren terwijl je zelf meteen mi ie aan de slag gaat, dan zal dat je vriendschap geen goed doen. Enormrealistisch en weer een teken van het oog voor detail dat deze game zokenmerkt. We kregen te zien hoe Niko samen met zijn broer Roman dekroeg in dook. Eenmaal buiten waren ze beiden stomdronken. De manier waarop zeover straat waggelden was echt prachtig om te zien en zag er zeer natuurlijkuit. Dit is mede te danken aan de Euphoria Engine, een physicsengine speciaalontworpen voor de bewegingen van personages. We zien hoe Roman tegen een autoop loopt, op de grond komt te liggen en de goot in rolt, moeizaam weer overeindkomt en vervolgens weer even hard op zijn bek gaat. Prachtig! Zeker omdat hijgelijktijdig uitkraamt dat hij compleet nuchter is, om even later te bewerendat men wel wat in het drankje gestopt moet hebben. Lopen en rijden in dronkentoestand is trouwens ook een ervaring op zich. Zeker het laatste is niet ietswat mensen die last hebben van wagenziekte te vaak moeten doen op een grootLCD-scherm want het dronkenschapeffect is ronduit desoriënterend maar welprachtig om te zien. Ook in de tweede mi ie, in opdracht van een personagegenaamd Playboy X, komt goed tot uitdrukking wat de Euphoria Engine toevoegt aanGTA IV. In deze mi ie word je naar een bouwplaats gestuurd waar de maffia debouwwerkzaamheden blokkeert. Aan jou de taak om eens grondig huis te houden.Allereerst ga je via een lift naar het dak van een flat in de buurt, om vanafdaar met je scherpschuttergeweer een aantal gasten van de hijskraan af teknallen.  Met een sierlijk boogje vallenje tegenstanders op de grond te pletter, of op een 'toevallig' eronder geparkeerdeauto. Vervolgens ga je te voet verder over de bouwplaats, waarbijevident wordt dat het schieten in GTA IV sterk is verbeterd. Zo is er eencoversysteem in het spel verwerkt waarmee je achter praktisch alle objecten inde omgeving kunt schuilen, en dit zal ook zeker nodig zijn. Het schieten wordthierdoor een stuk tactischer en realistischer, daar waar het bij voorgaandeGTA's door de slechte besturing meer op een loterij leek soms. Je kunt nogsteeds op tegenstanders locken wanneer je ze min of meer al in je vizier hebt,maar je kunt ook gewoon vrij om je heen schieten. Handig is dat je bij jemikpunt kunt zien hoeveel gezondheid je tegenstanders nog hebben. Mede dankzij de Euphoria Engine zullen tegenstanders oprealistische manier hinder ondervinden van hun verwondingen. Wanneer je in hun benenschiet zullen ze alleen nog over de grond kruipen en proberen je al kruipendonder vuur te nemen. Schiet je ze in hun armen dan zullen ze hun wapen latenvallen. De impact van granaten is werkelijk geweldig. Naast een gigantischexplosie slingeren tegenstanders ook nog eens meters de lucht in. Tijdens dedemonstratie viel er eentje precies voor de camera op de grond, waardoorbloedspetters op de camera kwamen. Erg grappig.Houd je vast!De derde en laatste mi ie die we te zien kregen, vond wat later in hetspel plaats. In deze mi ie dien je een vrachtwagen met heroïne te kapen, dienatuurlijk omgeven wordt door een groot aantal bad guys. Door te schuilen achter een muurtje en blind op ze tevuren, worden er al behoorlijk wat uit de weg geruimd, maar granaten blijkentoch het effectiefst.  Wel is hetbelangrijk dat je niet de truck met heroïne tot ontploffing brengt. Eenmaal de tegenstanders zijn opgeruimd loop je op de truckaf die het ineens op een rijden zet. Net op het nippertje kan Niko zich aan deachterbumper vastkleven, waarna je via het dak van de truck naar de bestuurderdient te klimmen. Ook hierbij komt de Euphoria Engine van pas. Niko glijdtnamelijk heen en weer over het dak, afhankelijk van de bochten die debestuurder neemt. Je moet dus goed kijken welke bochten eraan komen, om je opde juiste manier schrap te zetten op het dak van de truck. Wanneer Nicovervolgens het raampje in trapt en de bestuurder doodt, mag je een mooibloedbad aanschouwen. Tot slotJe had het mi chien al wel verwacht, maar we zijn enorm onder de indrukvan GTA IV. Vooral het ongelooflijke oog voor detail dat Rockstar aan de daglegt, belooft deze titel iets heel bijzonders te maken. De prachtige levendigestad met de creatieve advertenties van nepmerken, de radiostations volpolitieke satire, minigames zoals darten en bowlen, een complete dag ennachtcyclus die voor prachtige lichteffecten zorgt, bestuurbare motoren, botenen helikopters, nieuwe kleren die er voor zorgen dat Niko er wat minder shabbybij loopt, het zijn allemaal dingetjes die GTA IV tot mi chien wel de meestcomplete spelervaring ooit zullen maken. Tijdens de presentatie jeukten mijnhanden. Ik wilde keer op keer de controller afpakken en net even dat enestraatje in gaan, dat ene voertuig jatten of even iets uitproberen met eenvoorbijganger op straat. Natuurlijk, qua afwerking heeft GTA nooit vooropgelopen en ook GTA IV vertoonde nog wel enkele foutjes in de versie die we tezien kregen, maar vergeleken met de voorgaande GTA games vertoont het spel nual een behoorlijke afwerking. Met nog een paar maanden voor de boeg verwachtenwe niets anders dan dat Rockstar een kla e titel aflevert waarvan in dezepreview nog maar het topje van de ijsberg is behandeld.