Damnation is begonnen als mod voor de PC-versie van Unreal Tournament III. In een door Epic opgezette ontwerpwedstrijd eindigde de mod als tweede achter Red Orchestra. In navolging van Red Orchestra kreeg ook ontwikkelaar Blue Omega de kans om de mod uit te werken tot volledige game. Dat Damnation zijn roots heeft in een Unreal Tournament III-achtige setting en tevens ook de Unreal Engine 3 gebruikt, is dus niet meer dan logisch.
Het spel is het best te omschrijven als een third-person shooter met een sterke nadruk op platforming. De game speelt zich af in het Amerika van begin twintigste eeuw waarin de Amerikaanse Burgeroorlog nog steeds aan de gang is. De speler kruipt in de huid van Hamilton Rourke, een stoer, cowboyachtig personage dat niet vies is van een kogeltje hier en daar. Het verhaal richt zich op een conflict tu en twee grote partijen, waarbij de één streeft naar werelddominantie en de ander het volk wil bevrijden van deze industrialistische tiran. Rourke vecht, samen met een stel onbestuurbare zielsverwanten, voor het vrije volk en promoot zijn boodschap met een arsenaal aan zwaar geschut.
Damnation lijkt op het eerste gezicht een bijeenraapsel van andermans ideeën. De game kent het over-de-schouder perspectief van Gears of War, de acrobatiek van Prince of Persia en de rechtdoorzee actie van Unreal Tournament III. Niet de slechtste basis om een game op te baseren, maar met enkel de mix red je het niet. Om de game een unieke twist te geven introduceert men het concept 'verticaalheid'. Wat men hiermee bedoelt is dat de gameplay zich altijd op meerdere niveaus afspeelt. Als jij beneden op de binnenplaats staat te knallen, kan het goed zijn dat je bestookt wordt door vijanden die zich acht etages hoger bevinden. Andersom is het natuurlijk ook goed mogelijk om zelf je vijand tactisch te overkla en door van een hoger of lager gelegen gebied aan te vallen.
Tactische gameplay is overigens niet waar de game zich op richt. Een dekkingsysteem á la Gears of War, waarbij je tegen de muren kleeft en steeds van dekking naar dekking rent, is niet aanwezig en maakt plaats voor een Unreal Tournament III-achtige, knotsgekke ervaring. Het enige element dat wellicht voor wat tactiek zorgt is de 'Spirit Vision'. In Spirit Vision, op te laden door op de linker schouderknop te drukken, kun je het level in infrarood bekijken en zo altijd je vijand opsporen. Het punt is dat Spirit Vision een paar seconden op moet laden voordat deze geactiveerd wordt en je in de mode immobiel bent. Je kunt daarom niet midden in een gevecht even lekker met de infraroodcamera vijanden op gaan sporen. Hoe simpel en afgezaagd de mode ook klinkt, het werkt goed in de gameplay van Damnation en zorgt er tevens voor dat je geen moment op zoek bent naar nieuw slachtvoer.
De verticaalheid van Damnation komt niet alleen tot uiting in de gevechten. Ook het platformende element van de game richt zich zwaar op het veranderen van niveau. De game kent bijvoorbeeld geen kaartje dat je vertelt waar je heen moet. In plaats daarvan kun je gigantisch ver over het level heen kijken en moet je zelf je manier vinden om op de plaats van bestemming te komen. Men beweert dat je altijd de plekken waar je drie uur aan gameplay geleden vertoefde nog terug kunt zien.
Tijdens onze presentatie van Damnation tijdens de Leipzig Games Conventie was het echter niet de singleplayer, maar de multiplayer die de klok sloeg. Damnation kent door diens verticale insteek een leuke Capture-the-Flag mode, waarin de vlag niet horizontaal, maar verticaal van elkaar verwijderd is. Het ene team dient de vlag dus van boven naar beneden te krijgen en het andere team precies andersom. Ook is het door Spirit Vision niet mogelijk om jezelf in een hoekje te verstoppen en te gaan campen. Door de infraroodvisie word je immers zo ontdekt en afgeschoten.
Het multiplayer level dat we mochten spelen was klein van opzet en geschikt voor twee tot vier spelers. De besturing van de game voelt vertrouwd aan, het is net Gears of War, en het platformen heb je zo onder de knie. Omdat de game snel van opbouw is, hoef je jezelf geen zorgen te maken dat je van richels afvalt en kost ook het klimmen en klauteren geen moeite. Het geheel speelde lekker en leverde leuke gameplay op. Je wilt elkaar snel vinden, dus je zoekt een rustig plekje op om je Spirit Vision aan te zetten. Je tegenstander doet (waarschijnlijk) precies hetzelfde en zo kom je elkaar heel snel weer tegen. Vervolgens zijn de vuurgevechten intens en kunnen er leuke kat-en-muis spelletjes ontstaan door gebruik te maken van allerlei platformen en andere omgevingsobjecten.
Om een lang verhaal kort te maken: voor de originaliteit hoef je Damnation niet te kopen, maar een leuke game wordt het wel. Het wordt dit najaar moeilijk om zich duidelijk te profileren en gamers over te halen juist voor Damnation te kiezen. Dit ligt echter meer aan de heftige concurrentie dan aan de kwaliteit van de game zelf. Mij kun je wel porren voor een hapje verdoemenis.