Arkham Asylum is een spel dat op verschillende punten tegelijk excelleert, maar vooral uitblinkt doordat het zijn verschillende kwaliteiten schijnbaar moeiteloos samensmelt tot één geheel. Het biedt een combinatie van enerverende actie, zenuwslopende stealth, enkele lichte adventure-elementen en wat eenvoudig klim- en klauterwerk. Dit alles in een de prachtige setting van het gevangeniseiland Arkham, waar The Joker is ontsnapt en samen met zijn medegevangenen één grote chaos heeft aangericht.

Marionet van The Joker

Normaal zou je dan zeggen: gelukkig gaat Batman hier een stokje voor steken. Maar gedurende onze ruime speelse ie met het volledige spel, hebben we nog niet het gevoel gehad echt wat bereikt te hebben. The Joker heeft vanuit zijn controlekamer zicht op alles en lijkt eerder Batman aan verschillende tests te onderwerpen, dan dat hij hem werkelijk dichterbij laat komen. De superheld is een marionet in het grotere plan van de naargeestige clown en als speler volg je onderdanig het pad wat hij voor je uitstippelt, soms geïllustreerd met gifgroene pijlen die op de muren gekalkt zijn.

Qua motieven vertoont Batman: Arkham Asylum veel overeenkomsten met BioShock. Ook die game speelde met de gedachte van vrije wil, of het gebrek eraan. Ook doet Arkham Asylum meer dan eens denken aan Rapture, de onderwaterwereld van BioShock. Elk vertrek in de gevangenis heeft zijn functie in het grote geheel. Er zijn geen zinloze gangen, maar er is één groot complex dat je meerdere malen via andere routes zult doorkruisen. Je begeeft je in het cellencomplex, in de medische faciliteiten, maar ook in de moera ige tuinen en donkere grotten. Via geluidsfragmenten van ondervragingen met gevangen kom je meer te weten over de inwoners van Arkham Asylum en door inscripties te ontcijferen meer over de geschiedenis van het gebouw. Ook dit doet meteen weer denken aan BioShock, maar niet in negatieve zin. Hoe BioShock een geloofwaardige wereld wist neer te zetten was fenomenaal, en Arkham Asylum lijkt daaraan te kunnen tippen.

Vuistgevechten

De vergelijking houdt echter op bij de eigenlijke gameplay. Batman vecht vooral met zijn vuisten, langeafstandswapens als je Batarang zijn vooral een hulpmiddel om tegenstanders tijdelijk uit te schakelen. Soms zul je de directe confrontatie met je tegenstanders moeten zoeken, soms is een voorzichtige aanpak verstandiger. Dit hangt maar van één ding af: zijn je tegenstanders bewapend of niet. Het spel forceert je niet kunstmatig in de rol van stealth of actie, maar heel natuurlijk: als onbewapende Batman kun je immers niet recht op een vijand met een mitrailleur aflopen, dus moet je een andere oplo ing zoeken. Soms is er slechts één tegenstander bewapend. Door hem eerst subtiel uit te schakelen, kun je met de rest lekker op de vuist gaan.

Dat wil je namelijk graag, want de vuistgevechten zijn heerlijk. Batman: Arkham Asylum kent een uitgekiend vechtsysteem waarin je niet ver komt door blind op de knoppen te rammen. Batman valt namelijk redelijk traag aan en wanneer je één keer mi laat, biedt dat gelegenheid voor de tegenstander om direct de tegenaanval aan te gaan. Je zult tijdens je ene aanval, alvast moeten anticiperen op wat je erna gaat doen. Staat er een tegenstander op het punt je te raken, dan zul je moeten counteren of ontwijken, anders moet je alvast kijken welke tegenstander je volgende prooi is. Alleen zo kun je grote combo's maken die op hun beurt weer toestaan om extra krachtig uit te halen, mits je daarvoor de nodige upgrades hebt gekocht.

Batman's vechtsysteem zit zo in elkaar dat iedereen er moeiteloos mee aan de slag kan. Het spel geeft zelfs aan wanneer en met welke knop je moet counteren en stopt daar pas mee, zodra je echt laat blijken het onder de knie te hebben. Maar om echt ongeschonden uit een gevecht te komen, zul je flink moeten oefenen. Je moet echt vooruit denken: als ik nu die tegenstander sla, waar kom ik dan terecht? Je moet vooral zorgen dat je niet omringd wordt en dat je niet vanuit de rug kunt worden aangevallen. Je hoeft maar één keer een mogelijkheid te mi en om te counteren, en je kostbare combo gaat verloren.

Avontuur

Toch is Batman: Arkham Asylum zeker geen beat 'm up. Daarvoor ben je eigenlijk een te klein deel van de tijd bezig met het pure vechten. Minsten zoveel ben je bezig met het voorzichtig uit de weg ruimen van je tegenstanders. Het uitstippelen van routes waarbij je ze niet kunnen zien, via daken, ventilatieschachten, slingerend van het ene uitsteeksel naar de andere. Door tegenstanders van achteren, onderen of boven te besluipen, werk je ze geluidloos uit de weg. Word je toch gezien, dan slinger je als een malloot door de omgeving net zolang tot ze je spoor bijster zijn. Om vervolgens als een roofvogel toe te kijken en te wachten op je volgende prooi.

Ook zul je flink wat tijd spenderen aan het onderzoeken van de omgeving, op zoek naar geheimen, naar de antwoorden op de raadsels van The Riddler, naar tapes en documenten, of gewoon naar een uitweg uit de zoveelste val waar The Joker je in heeft laten belanden. Batman is een intelligente game. Het laat je zelf experimenteren, je eigen plan trekken, maar gunt je tegelijk alle uitleg die je nodig hebt. De besturing wordt ten overvloede uitgelegd en via de detective mode worden de meeste bruikbare objecten in de omgeving gemarkeerd. Je zult hierdoor niet snel vast komen te zitten, maar je krijgt ook zeker niet het gevoel dat je bij de hand wordt genomen. In plaats daarvan wijst Batman je aan wat er allemaal zoal mogelijk is: aan jou de keus om de meest geschikte optie te kiezen.

Herspeelbaarheid

Maar Batman: Arkham Asylum biedt nog meer. Eindbazen bijvoorbeeld. Die zijn niet alleen indrukwekkend, maar dienen veelal op een originele manier verslagen te worden. En naast de uitgebreide campagne biedt het spel ook een groot aantal lo taande challenges, waarin zowel stealth als vechten aan bod komt, uiteraard voorzien van online ranglijsten. Met tal van vrij te spelen biografieën en audiotapes, tal van geheimen en tal van upgrades voor zowel je vechtkunsten als je gadgets, biedt Arkham Asylum ook nog een aardige herspeelbaarheid. De ervaring is daarbij soepel, vrijwel zonder laadschermen, in één grote, coherente omgeving. Er lijkt Batman: Arkham Asylum nog maar weinig in de weg te staan om een topper te worden en het is hét voorbeeld van hoe je met een licentie om kunt gaan. We moeten alleen nog even kijken of de tweede helft van het spel, net zo verra end en enerverend is.