Van der Meulen heeft lange tijd in de Nederlandse game-industrie gewerkt, maar vertrok in 2007 naar het buitenland. Na een paar promoties en baanwi els is hij gestart met zijn eigen gamestudio, Snap Finger Click. De eerste PlayStation 4-game van de ontwikkelaar, Act It Out, staat inmiddels al een paar maanden in de PlayStation Store. Van der Meulen heeft door zijn werkgeschiedenis als Nederlander een aardig beeld van de buitenlandse game-industrie.
Gamer.nl: Wanneer ben je naar het buitenland gegaan?
Martijn van der Meulen: Begin 2007 ben ik eerst naar Madrid verhuisd en begin 2008 naar Londen. Ik begon bij de EA studio in Madrid en werkte daar eerst als A istant Producer voor een van de Harry Potter-games. Ik hield me vooral bezig met de Europese lokalisatie.
Het lokaliseren van een game als Harry Potter is een gigantisch project. De game is beschikbaar in 15 talen en heeft 160 stemacteurs per taal, dus je kunt je voorstellen dat er flink wat organisatie voor nodig was om dat te regelen. Dat project duurde zo'n drie maanden, waarna ik werd gepromoveerd tot Producer voor The Simpsons Game.
Na dat project ben ik uiteindelijk door PlayStation gevraagd om voor hun te komen werken in de London Studio. Daar was ik jarenlang de producer voor PlayStation Home, een virtuele wereld voor de PlayStation 3.
Hoe ben je bij je eerste buitenlandse klus terechtgekomen?
Oorspronkelijk werkte ik bij het Nederlandse EA-kantoor, net buiten Amsterdam. Daar was ik samen met nog een collega verantwoordelijk voor de Nederlandse lokalisatie van EA games. Niet dat dit een goed voorbeeld is, maar er was ooit een presentatie in Duitsland voor alle Europese EA kantoren. De presentatie ging over nieuwe lokalisatiesoftware die EA intern wilde gaan gebruiken en de presentatie was gewoon niet goed en ik viel haast in slaap.
Na afloop vroeg de programmeur die de presentatie gaf waarom ik het slaapverwekkend vond, dus ik heb hem uitgelegd hoe ik dacht dat het beter zou kunnen. Ik kan me vooral herinneren dat de voorgestelde oplo ing niet zou werken op grotere schaal. Na afloop van ons gesprek gaf hij aan dat ze in de EA studio in Spanje druk op zoek waren naar een A istant Producer om te helpen met de Europese lokalisatie voor Harry Potter.
Was het veel werk om te emigreren voor een baan?
Nee, dat viel erg mee. Ik merk dat de meeste studio's je hier ook graag mee helpen. EA zorgde er voor dat al m'n papierwerk op orde was (zoals bijvoorbeeld het verkrijgen van een NIE nummer, vergelijkbaar met het Nederlandse burgerservicenummer) en ik kreeg een budget om m'n spullen uit Nederland over te laten vliegen en om m'n Spaanse woning in te richten. Daarnaast zorgden ze ervoor dat ik Spaanse les kreeg om makkelijker te integreren. Sony was ook net zo behulpzaam toen ik naar Engeland verhuisde.
Laatst spraken we met Wouter Go, die zei dat je vooral in het buitenland kans hebt op werk als je binnen games aan de slag wil. Eens?
Het ligt er vooral aan naar welk land je gaat. Er zijn zeker landen met een grotere game-industrie dan Nederland, zoals bijvoorbeeld Engeland of Canada. Maar er zijn natuurlijk ook landen met een game-industrie die echt niks voorstelt in vergelijking met Nederland. Er zijn serieuze kansen in Nederland, maar het zijn er niet veel, dus ik denk dat vrijwel iedereen echt bereid moet zijn om in verschillende landen te wonen.
Ja, het is een stuk makkelijker om werk te vinden in de landen met een grotere game-industrie, maar dat betekent nog steeds niet dat het makkelijk is. Het is niet goed voor de Nederlandse kennismarkt, maar als je in de game-industrie wilt werken moet je wel bereid zijn om te verhuizen.
Je hebt voor je verhuizing ook een tijd in Nederland gewerkt. Merk je een verschil qua gamecultuur in Engeland vergeleken met Nederland?
Dit is een indruk die waarschijnlijk niet klopt, maar naar mijn idee was het aantal studio's in Nederland voordat ik vertrok echt op twee handen te tellen. Uiteraard kende ik Guerrilla Games en ik kende de mensen bij bedrijven zoals Two Tribes en Codeglue, maar dat was het dan ook wel. Pas sinds de oprichting van de Dutch Game Garden heb ik een veel duidelijker beeld van hoe groot de Nederlandse game-industrie is.
De gamecultuur van de kleinere ontwikkelaars in Nederland lijkt erg vergelijkbaar met die in Engeland. De cultuur bij grotere studio's is wel erg verschillend. Die is compleet afwezig in Nederland, vooral omdat Guerrilla Games in Nederland de enige echt grote studio is. Hier in Engeland heb je een flink aantal partijen met honderden werknemers. De mensen daar weten dat ze aan games werken die direct moeten terugkomen in meerdere GOTY-lijsten en prijzen moeten kunnen winnen. Je werkt daar echt op topniveau en moet er echt wel zelfverzekerd van zijn dat je team een game op het productieniveau van Call of Duty, Tomb Raider of Project CARS kan afleveren. Dat zorgt voor een interne cultuur die compleet anders is.
Zou je ooit weer terug willen?
Daar ga ik niet van uit, dat voelt ook wat als een stap terug. Voorlopig vind ik het hier in Engeland wel prima, en ik denk dat ik eerder een ander land zou willen ontdekken.
Inmiddels sta je aan het hoofd van je eigen studio, Snap Finger Click. Hoe makkelijk is dat in het buitenland vergeleken met Nederland?
Ik denk dat je in Nederland net zo goed een eigen studio kunt oprichten, zolang je maar de juiste contacten hebt en in de juiste omgeving zit. Ik woon en werk in Brighton, wat twee universiteiten heeft met informatica-opleidingen. Daarnaast zitten er al veel game studios hier, zoals Futurlab (bekend van onder andere Velocity 2X) en The Chinese Room (bekend van onder andere Everybody's Gone to the Rapture). Er is een goede Brighton-'scene', wat ontzettend veel helpt.
Het scheelt voor mij uiteraard dat ik contacten heb bij EA en verschillende Sony-studio's. Ik denk dat de kansen om dit in Nederland succesvol te doen net zo groot zijn, maar het blijft een kwestie van hard werken. Je maakt het jezelf in ieder geval een stuk makkelijker als je bereid bent om te verhuizen naar een plaats waar veel andere ontwikkelaars zitten. Je moet ook zeker kijken naar het opbouwen van een netwerk. Het oprichten van een studio is hard werk, dus als je goed advies kunt krijgen is dat ontzettend waardevol.
Als je zoekt naar personeel, kijk je dan ook naar potentiële kandidaten buiten Engeland?
Het is vrij normaal in de game-industrie dat je mensen krijgt die solliciteren vanuit andere landen. Helemaal voor een kleine studio, maar eigenlijk voor alle bedrijven, is het ontzettend belangrijk dat iedereen in het team ontzettend goed is, de juiste instelling heeft en dat ze het goed kunnen vinden met de rest. Dat vind je niet overal en daarom moet je ook redelijk open zijn met kandidaten uit het buitenland.
Er is wel een probleem met landen waar werknemers een visum nodig hebben, maar het is gelukkig makkelijk om in ieder geval binnen de EU naar potentiële kandidaten te kijken. Ik ben wel huiverig voor de verhalen over Nederlanders die niet meer in de EU willen, aangezien het op dit moment erg duidelijk is dat er een behoorlijk grote groep Nederlanders in Europese studio's werkt. Als Nederland uit de EU zou stappen zou het een stuk moeilijker gaan worden om werk elders in Europa te vinden en dat zou zonde zijn.
Als een Nederlander bij jouw bedrijf zou willen werken, hoe komt hij of zij op je radar terecht?
Het ligt vooral aan de achtergrond van de persoon. Ik kom maar al te vaak mensen tegen die net afgestudeerd zijn en vervolgens denken dat dat genoeg is om aan een baan te komen. Dat is dus niet altijd zo. Een gespecialiseerde opleiding helpt zeker, maar dat is echt de basis. Hoe ziet je portfolio er uit? Naar voor events ga je? Wat doe je om jezelf verder te ontwikkelen? De antwoorden op die vragen moet ik wel uit je CV kunnen opmaken.
Daarnaast kijk ik altijd uitgebreid naar de socialemediakanalen van de beste kandidaten. Daar kun je vaak wel redelijk uit opmaken hoe iemand in elkaar steekt. Zit je niet op sociale media, dan is er een groter risico - en is het best mogelijk dat dat de reden is waarom je niet uitgenodigd wordt.
Vacatures verschijnen altijd op onze website, daarnaast is het ook handig om ons op LinkedIn te volgen. En ik heb een hekel aan CVs die eruit zien als een luie kopie van de functieomschrijving. Schrijf in plaats daarvan op wat je nou echt hebt gedaan en hoe waardevol dat was voor je werkgever. We bekijken iedere sollicitatie, maar het moet erg goed zijn voordat iemand ook op je reageert. Er is ontzettend veel concurrentie op de banenmarkt en voor sommige functies komen meer dan honderd sollicitaties binnen. Bedenk hoe dat mogelijk is en hoe je jezelf betere kansen kunt geven.
Wat zouden de Nederlandse en Engelse game-industrieën van elkaar kunnen leren?
Ik denk dat er geen ontzettend groot verschil is tu en beide landen qua kennis, maar het is goed om je het volgende af te vragen: Waarom is het in Engeland wel mogelijk om ontzettend grote studio's te hebben met games die miljoenen exemplaren verkopen, terwijl die in Nederland amper bestaan?
Hoe komt dat? Is er een gebrek aan ambitie? Maken Nederlanders games zonder na te denken over hoe groot de doelgroep is? Is Nederland op de een of andere manier te klein of is de industrie daar simpelweg te jong voor? Dat zijn geen makkelijke vragen, maar ik denk dat het waardevol is om ze te proberen te beantwoorden. En hoe je tot het antwoord komt is waarschijnlijk een stuk waardevoller dan weten wat het antwoord daadwerkelijk is.
Dit artikel is onderdeel van een nieuwe reeks artikelen op Gamer.nl die gaan over werken in de game-industrie. Elke donderdag is er een nieuw artikel over dit onderwerp op Gamer.nl te vinden. Daarnaast is jobs.gamer.nl gelanceerd, waarop je kunt speuren naar vacatures uit de game-industrie