Heel veel details over AMD’s nieuwe Navi-videokaarten en Zen 3-processoren gelekt

Eerste benchmarks AMD Ryzen 7 5800X aangetroffen

De derde generatie Zen-processoren van AMD zal aanstaande 8 oktober officieel uit de doeken worden gedaan, maar afgelopen week sijpelden de eerste benchmarks van de CPU al uit. In de database van strategiespel Ashes of the Singularity werden ‘4K Crazy’-testresultaten gevonden met AMD’s Ryzen 7 5800X — die naar het schijnt 8 cores en 16 threads telt, net als de voorganger van de Zen 2-generatie.

Hoewel games doorgaans zwaarder leunen op de kracht van een grafische processor, staat Ashes of the Singularity erom bekend ook veel te vergen van je centrale processor. De gelekte benchmark schetst daarmee misschien niet bepaald een alleszeggend totaalplaatje, maar het zegt ook zeker niet niks over de aanstaande ‘Vermeer’-lijn van AMD.

Op bovenstaande afbeelding wordt de Ryzen 7 5800X-benchmark tegenover eenzelfde testrun met de Intel Core i9-10900K gelegd — beide in combinatie met een Nvidia GeForce RTX 2080-videokaart. En wat blijkt dan? AMD’s nieuwe middenmotor blaast het duurdere 10-core vlaggenschip van Intel omver.

In de juiste omstandigheden scoort de Ryzen 7 5800X tot wel 22% hogere CPU-framerates dan de i9-10900K (op stock-kloksnelheden), met een gemiddelde van 16% hoger over allerlei verschillende instellingen. Mocht de 5800X dan ongeveer hetzelfde prijspunt kennen als de voorgaande 3800X (circa 339 euro), dan zit AMD wéér een generatie gebakken met de sterkste prijs-prestatieratio.

Over de verhoogde instructions per cycle (IPC) en het vergrote stroomrendement blijft het nog altijd stil, maar ook die zou met Vermeer-lijn weer flink in de stijger zitten, zo liet AMD al doorschemeren. Daarover horen we ongetwijfeld op 8 oktober meer, wanneer AMD de Zen 3-processoren officeel onthuld.

MacOS 11 beta lekt bizarre hoeveelheid details over nieuwe AMD-videokaarten

Ook niet helemaal de bedoeling, maar evenals toch uitgelekt: bakken met details over AMD’s nieuwe grafische processoren — ookwel Navi 2X, de RDNA2-chipsets of AMD’s eigen Radeon RX 6000-serie genoemd. Nadat bleek dat er iets te veel informatie over de GPU’s ingebakken zat in de beta van MacOS 11, werd een hele rits details uit het besturingssysteem geheveld, welke weer mooi overzichtelijk zijn gemaakt door Reddit-helden als u/stblr.

De loslippigheid van Apple’s OS heeft geresulteerd in een bizar uitgebreide tabel, vol met informatie over maar liefst vier nieuwe GPU’s van AMD, waaronder zelfs een van de volgende Navi 3X-generatie. Al die nieuwe details zijn in dezelfde tabel ook opgewogen tegen eerdere Navi-videokaarten van AMD, alsmede de GPU van de Xbox Series X (evenals RDNA2-technologie) die met een eerdere MacOS al uitlekte — deze vind je onder ‘Navi 21 Lite’ in de tabel.

De belangrijkste informatie vinden we in de kolommen van Navi 21, Navi 22 en Navi 23: respectievelijk AMD’s nieuwe vlaggenschip, middenmotor en het budgetmodel binnen de RDNA2-architectuur.

Navi 21 (‘Big Navi’) - AMD Radeon RX 6900 XT
Door het MacOS-lek weten we nu dat het ‘Big Navi’ vlaggenschip over 80 compute units (CU’s) beschikt, een boost clock tot 2.2 GHz telt en maar liefst 22.5 teraflops aan ruwe rekenkracht. Wederom is dat absoluut geen totaalplaatje — zo ontbreekt de berekening voor het totale aantal streamprocessoren — maar de specificaties zijn zeker de minste niet.

Mocht AMD dan ook beschikken over een eigen antwoord op de slimme scaling-technologie van Nvidia met hun DLSS, dan kan deze GPU aardige klappen uitdelen aan de ijzersterke GeForce RTX 3080 van de concurrent. Die staat garant voor 29.2 teraflops, zij het dan wel in combinatie met unieke foefjes die exclusief zijn voor hun Tensor Cores, waaronder DLSS 2.0.

Eerder leerden we al dat ‘Big Navi’ beschikt over 16GB (HBM2/GDDR6) VRAM; aanzienlijk meer dan Nvidia’s GeForce RTX 3080, welke over 10GB (GDDR6X) VRAM beschikt. Of AMD deze generatie de overstap maakt naar HBM2e-geheugen, blijft nog onbekend.

Navi 22 - AMD Radeon RX 6800
Het Navi 22-middenmaatje is als een ietwat opgeschaalde Xbox Series X ín je pc. Met 40 CU’s, een boost clock van 2.5 GHz en 12.8 teraflops zouden 4K-resoluties op 60 frames per seconde al heel haalbaar moeten zijn, al zal je dan lang niet altijd op kunnen schalen naar de hoogste grafische instellingen.

Navi 22 zou volgens eerdere lekken geleverd worden met 12GB aan (16 GT/s GDDR6) VRAM. Dat is alsnog iets meer volume dan het gaming-vlaggenschip van de concurrent, zij het dan met een 192 bit busbreedte, wat staat tot een bandbreedte à 384 GB/s.

Navi 23 -AMD Radeon RX 6700
De betaalbare Navi 23-optie laat vooralsnog minder los. De 32 CU’s en een 128 bit geheugenbus lekten al wel uit, maar de beta van MacOS lijkt nog geen kennis te hebben over kloksnelheden of andere details. De kans is groot dat, net als Nvidia nu doet, ook AMD iets langer wacht met het uitrollen van een budgetoptie in deze generatie GPU’s.

AMD doet de Navi 2X-processoren aanstaande 28 oktober officieel uit de doeken. Diezelfde dag wordt door velen ook gehanteerd als zijnde de hard launch van AMD’s eigen Radeon RX 6000-kaarten, al is dat nog niet honderd procent zeker.

Fabrikanten reageren op ‘Crash To Desktop’-problemen van RTX 30-videokaarten

Om het toch nog even terug te brengen bij de nu zo veelgevraagde ‘Ampere’-videokaarten van Nvidia; die blijken nogal wat problemen te hebben. Sinds een week of twee nemen klachten over een complete ‘Crash To Desktop’ (CTD) toe op allerlei verschillende uitvoeringen van zowel de Nvidia GeForce RTX 3080 als de nieuwere RTX 3090.

Recentelijk werd gepinpoint wat die crashes veroorzaakt; dat bleken de capacitors die achterop de grafische chip geplaatst worden. Deze filteren het voltage naar de GPU, maar kunnen vanaf 2.0 GHz kloksnelheden al vlot overbeladen worden. Rondom launch blijken een aantal fabrikanten hun capacitors foutief geplaatst hebben, waardoor de kaart een applicatie abrupt af kan sluiten om verdere schade te voorkomen, mochten die snelheden geklokt worden.

Afhankelijk van welke capacitors geplaatst zijn — de goedkopere MLCC’s of grotere POSCAP’s — kunnen de problemen wel of niet manifesteren. In bovenstaande

wordt kundig getoond wat kan verschillen en wat de gevolgen ervan kunnen zijn.

Inmiddels zijn ook veel fabrikanten op de hoogte van de fouten daar, waarop velen deze week reageerden. VideoCardz verzamelt daarover sinds kort de belangrijkste bevindingen en statements. Een aantal van de fabrikanten stelt klanten gerust met de bewering sinds launch al de juiste afstellingen verscheept te hebben.

Nvidia zelf bleef terughoudend in hun reactie op de oproer. Tegenover Brad Chacos van PCWorld gaf Nvdia een kort statement, waarin ze klaarblijkelijk geen schuld op hunzelf nemen.

Later bevestigde Nvidia tegenover dezelfde journalist dat ze in ieder geval nog geen aanstalte hebben gemaakt om sub-2.0 GHz-kloksnelheden op de kaarten te forceren met een eerstvolgende driver-update. Sommige RTX 3080-gebruikers vermelden daarbij wel dat de laatste drivers hun problemen al verhielpen. Anderen hebben überhaupt geen last van de crashes. Het blijkt een apart geval.

Wat er dus precies aan de hand is (en waar de absolute oplossing blijft) is nog ietwat onduidelijk. Hopelijk krijgen Nvidia en diens partners snel grip op de zaak, want illustere crashes voor videokaarten à 719 euro, dat is geen al te best plaatje.