Op bezoek bij de echte slagvelden uit Battlefield 1 | Gamer.nl

Op bezoek bij de echte slagvelden uit Battlefield 1 | Gamer.nl

Battlefield 1 verscheen anderhalf jaar geleden en heeft prima verkocht. Door de game zijn veel jongeren geïnteresseerd geraakt in de Eerste Wereldoorlog, waaronder Nous'che Schouten. Zijn moeder bood hem aan een paar plekken te bekijken waarvan conquest maps zijn nagemaakt en de gezamenlijk de geschiedenis achter Battlefield 1 te ontdekken.

We begonnen in Pa endale (Paschendaele heet het in Battlefield 1). Hier werd, in de herfst van 1917, de derde slag om Ieper uitgevochten. Deze slag werd gehouden om de Duitsers eindelijk terug te dringen. Het waren dan ook de Britten, Australiërs, Nieuw-Zeelanders, Canadezen en Belgen tegen de Duitsers. Honderdduizend van hen stierven in de modder tu en de loopgraven, hetzij door schotwonden, hetzij door granaatscherven of door Duits gifgas. Een halfjaar later raakte de kleine terreinwinst alweer verloren.

Voor mij was het enerzijds schokkend om op een plek te staan waar al die jongens gestorven zijn, anderzijds leek het ook onwerkelijk: bijna niks van vroeger is nog overgebleven, Pa endale is helemaal herbouwd. De kerk die in de game te zien is (Zonnebeke Church) is er niet meer. In plaats daarvan staat er een nieuwe kerk. Daar waar de veldslag was, is nu een meertje met een park eromheen. Het Memorial Museum Pa endale, dat later gebouwd is, geeft nog enigszins een indruk van hoe het was tijdens de oorlog. Tof vond ik de hoeveelheid wapens die er stonden (je kent ze allemaal, de Enfield, de Luger en mijn favoriet: de Lebel) en de nagebouwde loopgraven buiten. Dat je daar dan met andere toeristen doorheen loopt, helpt niet echt met de immersie

Nagebouwde loopgraven bij het Sanctuary Wood Museum

Wat wel echt indruk maakt, zijn de vele begraafplaatsen. De bekendste is Tyne Cot, net buiten Pa endale (ook hier kroop men door de modder, het mitrailleurgeschut tegemoet), waar zo’n 35.000 soldaten liggen. Maar overal vind je begraafplaatsen en grafkruisen, zelfs bij boeren achterom. Echt een dodenakker, die streek rond Pa endale.

Ook mooi is de dagelijkse herdenking onder de Menenpoort in Ieper: hier blaast men elke dag The Last Post, een trompetsignaal dat gebruikt wordt bij militaire begrafeni en. Ook hier is het druk, maar toch is het mooi om te horen, dat eenzame geluid. Het is dan heel stil. En op de dag dat ik er was, was er nog een speciale Anzac Memorial: Australische en Nieuw-Zeelandse militairen herdachten hun doden in die oorlog.

Eén Australische militair, Je e, vertelde over de slag in Gallipoli (die zit ook in Battlefield 1) en hoe zowel die slag, als deze hier in Pa endale en omstreken, ervoor gezorgd heeft dat Australië en Nieuw-Zeeland zich afscheidden van Groot-Brittannië. Ze wilden niet meer zomaar een oorlog ingesleurd worden. Nog altijd is 25 april, Anzac Day, een vrije dag in de beide landen. Ook zei hij dat hij graag Battlefield One speelde –hij was nog nooit in een echte oorlog geweest.

We reisden door naar de Somme. Battlefield 1 heeft ook een map die hier op gebaseerd is. Er zijn hier ook grote herdenkingsplekken, mijnkraters, musea en loopgraven. In een restaurantje stond een eigenaar gekleed als Frans militair, en veel oudere Britten kwamen hier hun Engelse hap eten. Vooral de begraafplaats in Thiepval is indrukwekkend vanwege de grootte. Het verhaal van het stadje Albert is mooi: de kerk was kapotgeschoten, en vanaf de kerktoren, die nog stond, hing het gouden Mariabeeld nog lang omlaag. Onder de kerk, ook opnieuw opgebouwd, is een museum dat je een verra ing geeft aan het einde van het bezoek: opeens overvalt de oorlog je.

De enige manier waarop je de wapens aan mocht raken

We reden naar Verdun. Hiervan zijn twee maps in Battlefield 1 te vinden: Verdun Heights en Fort De Vaux. Het fort ligt even buiten Verdun en is gebouwd na de Frans-Duitse oorlog van 1870. Het werd later versterkt om tegen zwaar geschut bestand te zijn. Dankzij dit fort en Fort Douaumont, dachten de Fransen dat Duitsland niet binnen zou vallen via de stad Verdun. Niets bleek minder waar en ook hier begon een hevige strijd. De grote stenen hallen maakten indruk. Als je iets zei, galmde het enorm en dat is een erg naar gevoel. Het fort leek van buiten wel op het Fort de Vaux uit de game, maar dan nog meer verwoest en overgenomen door gras. Van binnen lijkt het erg goed: het is vochtig, donker en benauwend.

Een ander fort dat ook in Verdun ligt, maar niet in de game voorkomt, is Fort Douaumont. Je krijgt een rondleiding van een gids die vertelt over het fort en haar geschiedenis. Aan het einde van de rondleiding vuurt hij een kogel af, om te laten horen hoe dat klonk. Het geluid van een enkele kogel klinkt als een hels kabaal. Kun je nagaan hoe het bij de dreunende artillerie van destijds klonk. Heftig is trouwens dat hier nog heel veel lichamen liggen, ingemetseld achter een muur.

En dan natuurlijk de slagvelden van Verdun zelf: duizenden jongens uit Frankrijk en haar koloniën zijn hier gestorven. Nu is het nog goed te merken dat de oorlog hier is gewoed. Wekelijks worden er nog bommen gevonden die niet ontploft zijn (dat geldt trouwens voor alle voormalige slagvelden), bijvoorbeeld mortieren of granaten. Het Verdun Memorial Museum dat er staat heeft een mooi beeldje, waarin de ene soldaat probeert de andere soldaat uit de modder te trekken. Vlakbij zie je de bajonetten van een paar soldaten boven de grond uitsteken: zelf zitten ze nog in hun loopgraaf, die vol zand geduwd werd door een ontplofte granaat.

Het O uaire in Verdun

Het geeft een raar gevoel om rustig over een veldje te lopen en dan een bordje te zien waar op staat dat hier ooit een dorp was. Dan sta je toch weer even stil bij die miljoenen levens die de oorlog heeft gekost. In de game speel je op een grote map op een heuvel en in een klein dorp. Het dorpje zou bijvoorbeeld Fleury kunnen zijn, een dorp dat helemaal verdwenen is, maar waar bordjes herinneren aan de boerderijen, de bakker en de smid die er waren. Ook erg heftig is het O uaire, een kerk in de vorm van een granaat, waaronder de botten te zien zijn die overal gevonden zijn.

Overal liepen jongeren uit Engeland, Frankrijk of België in schoolkla en. Soms liepen er ook vaders met zonen. Ik liep er met mijn moeder, die overal weer met haar vader geweest was. Volgens mijn moeder maakt alles meer indruk wanneer het regent. Dat kan ik mij voorstellen. Zo liep ik door de loopgraven van het Sanctuary Wood Museum (veel wapens!) en klom ik eruit toen ze te modderig werden, om mijn schoenen te redden. Maar in 14-18 kon dat niet, toen moesten de jongens er zelfs in slapen, compleet nat en altijd maar beschoten, hongerig en vol luizen. Je begrijpt dan dat mensen shellshock konden krijgen (een zenuwziekte van de angst en stre ), en dat het echt een hel van dood en verderf moet zijn geweest. Wel is het indrukwekkend om deze plekken jaren later te bezoeken. Het geeft Battlefield One ook een diepere dimensie.

Door: Bibi Amjar en Nous'che Schouten

Vorige gastcolumns:

Artikel als favoriet toevoegen
Deel dit artikel

Aanbevolen voor jou