Guitar Hero was een belangrijk onderdeel van de beeldvorming rondom games in de jaren ’00. De eerste Guitar Hero, een moedig project van ontwikkelaar Harmonix die al geoefend had met grotendeels onbekende games als Frequency en Amplitude, genoot weinig bekendheid, maar toen het tweede deel ook op Xbox 360 verscheen ging het erg snel. Plotseling hoefde je niet meer naar de arcadehallen om aan de slag te gaan met game en accessoire: je stond gewoon met een plastic gitaartje in je huiskamer te rocken.

Het idee achter de game is even simpel als geniaal. Wie wil er nu niet een rockster zijn? Bijna iedereen heeft wel eens gedaan alsof hij gitaar speelde op een epische solo van een Guns N’ Roses-nummer, en nu kon dat gewoon met een gitaar die echt genoeg aanvoelde. Dat was natuurlijk maar de helft van het succesverhaal: het andere deel van het succes van Harmonix was dat de ontwikkelaar een nagenoeg perfecte leercurve implementeerde. Hoewel gitaar spelen in Guitar Hero vele malen makkelijker is dan een echte gitaar onder de knie krijgen, komt er toch veel spelervaring om de hoek kijken. Word je beter, dan kun je overschakelen naar een hogere moeilijkheidsgraad waarbij je je vingers moet verschuiven. Je hebt het idee dat je beter wordt. Je wordt ook echter beter.

En toen ging het opeens bergafwaarts. Neversoft nam de ontwikkeling van de reeks over en met het derde deel, Legends of Rock, wist het niet echt te overtuigen. De noten die aangeslagen moesten worden zaten niet meer zo vernuftig in de nummers verwerkt als in de twee voorgaande delen, waardoor je minder het idee had echt gitaar te spelen. Guitar Hero: World Tour introduceerde een drumstel en microfoon. Niet heel origineel, zeker niet omdat Harmonix zelf met hun nieuwe serie Rock Band al met dezelfde instrumenten aan kwam zetten. Toch ging de titel als zoete broodjes over de toonbank.

Daarna leek de koek echt op: het publiek leek helemaal klaar met muziekgames. De combinatie van marktverzadiging en te weinig vernieuwing binnen het genre maakten dat het populaire nieuwe genre al snel verwerd tot een lelijk uitgemolken cliché. Doordat iedereen en alleman de serie inmiddels kende ebde de interesse weg. Daarnaast was het rebelse imago met de steeds minder op rock gerichte tracklijsten ook zo goed als verdwenen.

De meest recente game in de Guitar Hero-reeks, Guitar Hero: Warriors of Rock, ging in de eerste week van verkoop slechts 86.000 keer over de toonbank, terwijl er van World Tour in een week tijd meer dan 500.000 exemplaren verkocht werden. Een enorme daling en uiteindelijk heeft Activision dan ook de stekker uit de reeks getrokken. Ook de ontwikkeling van True Crime: Hong Kong en een nieuwe Tony Hawk-game is stopgezet. De reacties van gamers op internet waren niet mals. Het zou aangeven dat het slecht met Activision gaat, en bovendien werd de aankondiging dat Activision Blizzard zich vooral op Call of Duty, World of Warcraft en Starcraft gaat richten, met hoon ontvangen.

Een logische eerste reactie, maar denk er wat langer over na en besef dat dit misschien één van de beste beslissing van Activision van de afgelopen jaren is. Gamers klagen al tijden steen en been over de uitmelkpraktijken en de wisselende kwaliteit van games van de uitgever. Activision onderneemt nu eindelijk stappen om hun strategie eens goed onder de loep te nemen. Dat het erg is voor de werknemers die hier de dupe van zijn, mag voor zich spreken, maar uiteindelijk kan het de kwaliteit van Activision-titels wel ten goede komen.

Dat Activision zegt zich dit jaar op drie hoofdfranchises te richten, wil niet zeggen dat het niet van plan is later met meer games te komen.  Het heeft nu  in ieder geval het kaf van het koren gescheiden: in Guitar Hero zat geen progressie meer, Tony Hawk zit al jaren in een neerwaartse spiraal en True Crime: Hong Kong zag er naar alle eerlijkheid allerminst spectaculair uit. Dat het bedrijf niet doorgaat met een verliesdraaiende serie is natuurlijk logisch, maar dat het vele miljoenen aan ontwikkelingskosten voor games weg durft te gooien, zou gewaardeerd moeten worden in plaats van bekritiseerd.

Wellicht is dit het startschot voor een nieuw Activision. Kijk maar naar Electronic Arts: dat bedrijf stond nog niet zo lang geleden ook bekend als een bedrijf dat zoveel mogelijk series uitmolk. EA kwam echter bij een omslagpunt en wordt nu door gamers gerespecteerd vanwege originele en vooral kwalitatief hoogstaande producties. Activision komt nu aan op hetzelfde punt, het is afwachten hoe de uitgever ermee omgaat. Hopelijk gaat het zijn pijlen op kwaliteit in plaats van kwantiteit richten.