Ik zal dit uitleggen.
Eigenlijk zijn er geen werkelijk slechte auto’s meer. Ze starten wanneer je ze nodig hebt, ze ontploffen niet en stoppen als je remt. Ja ja, de Prius had remproblemen. Dat was echter zo’n uitzonderlijke situatie dat het wereldnieuws was en alle defecte modellen door Toyota werden teruggeroepen.
Er is objectief gezien ook geen verschil meer tu en auto’s in de bediening. De kans is vrij klein dat je in een wagen stapt en je afvraagt waar het stuur zit (ik ga hierbij uiteraard uit van een nul promille alcohol situatie). Het enige waarmee je auto’s uit elkaar kunt houden is hun vormgeving en de extra’s.
Kijk nu eens naar first person shooters. Besturing is bij iedere game identiek: Muis/WASD of twee sticks. Beeldindeling: wapen zit onder in het midden, cro hair midden in het scherm, munitie, levensbalk en overige informatie is aan de randen te vinden. Iemand die Halo kan bedienen, kan ook Doom spelen en alles wat er tu en zit. De nuances die iedere game heeft zijn minder ingrijpend dan het verschil tu en automatische en handmatige versnelling.
En wat doe je in een FPS? Je loopt van A via B naar C. Op punt B moet je op dingen schieten zodat je punt C kunt bereiken. Wat de games onderscheidt is setting, vormgeving en extra’s zoals al dan niet de aanwezigheid van een uitgebreide multiplayer modus. Wie kan zonder zijn ogen te knipperen zeggen dat er een objectieve, meetbare reden is om MW2 te kiezen boven Battlefield Bad Company of Halo: Reach? De reden is emotioneel: welke setting vind je intere anter? Welke wapens vind je leuker? Dit is niet anders dan de reden waarom iemand een Opel verkiest boven een Fiat of een Renault.
Dit geldt natuurlijk niet alleen voor FPS games. De meeste JRPGs zijn feitelijk dezelfde game met (soms) andere verhalen. Al begint dat 10.000 jaar oude Kwaad dat nu gewekt is en alleen gestopt kan worden door een tiener met piekig haar toch ook wat van zijn frisheid te verliezen.
RTS games. Horizontal Shooters. Platformgames. Hoe veel verschillen die spellen nog wezenlijk van elkaar? De grote gamegenres zijn gestandaardiseerd. Alleen de skin verandert.
Dan komt nu de hamvraag: is dat erg?
Aan de ene kant: natuurlijk niet. Halo: Reach is heerlijk om te spelen. En ik klaag ook niet dat Lord of the Rings Online, WoW en Everquest feitelijk inwi elbaar zijn.
Wel snak ik naar bedrijven die meer risico durven nemen, en willen investeren in echte innovaties, zelfs als ze de standaard niet helemaal los willen laten. Bedrijven als ArenaNet durven de MMO op zijn kop te zetten door in Guild Wars 2 de standaard ‘questgivers’ uit de game te gooien. Als er nu iets in de spelwereld gebeurt, grijp je in omdat je er bent, niet omdat een virtuele Eftelingpop je dat heeft opgedragen. Valve creëerde met Portal een unieke ervaring die FPS en 3D puzzels combineerde zoals dat nooit eerder was gedaan. En Myamoto nam het principe van de race-game en kwam met MarioKart, iets wat inmiddels ook een subgenre (de kartracer) is.
Meer echte innovaties dus alstublieft! En terwijl ik daar op wacht duik ik nog even in Halo: Reach team deathmatch… Voor mij is dat toch de Opel die beter rijdt dan de Fiat die Modern Warfare 2 is…
Deze column is geschreven door Harry Hol, redactiechef van Control-online.nl en redacteur van Control, vakblad voor de gamesindustrie. Deze column is ook te lezen op de website van Control.