Het is nu preciesvier jaar nadat het Amerikaanse leger Irak binnenviel en het regime van SaddamHoe ein omverwierp. In plaats van een feestelijke gelegenheid die het eindevan de dictatuur viert, wordt dit gegeven bekeken als vier jaar steeds dieperin het moeras wegzakken. Maar de media zijn nog verra end mild als je inogenschouw neemt wat voor barbaarse daden er in Irak worden gepleegd. En wiekan er heden ten dage beter een statement maken dan de gamesindustrie?In een artikel in het Algemeen Dagblad van zaterdag 17 maartdoet een naar Canada gevluchte deserteur zijn relaas over zijn Irak-periode. “Elkedag vielen we Iraakse huizen binnen. We sleurden vaders en zonen mee envernielden het huisraad. Maar we vonden nooit één bewijs van terrorisme. De oorlogbleek gebaseerd op leugens.” Hij stelde zichzelf de vraag waarom Amerika inIrak was. “Ik kon die vraag niet beantwoorden. Ik zag alleen maar dat we onzewoede uitleefden op onschuldige burgers. Wij hoorden de good guys te zijn, debrengers van democratie. Maar wij waren de terroristen, niet zij.” Joshua Key,de deserteur in kwestie, beschrijft een ander tafereel. Vanuit zijnpantservoertuig zag hij vier onthoofde lichamen in witte gewaden liggen. Tweecollega’s van hem voetbalden met de hoofden van de Irakezen en hadden degrootste lol. Maar zijn moraal brak pas echt bij een zo mogelijk noggruwelijkere gebeurtenis. Er was namelijk een Irakees meisje dat regelmatig bijde Amerikanen om eten bedelde. “Speciaal voor haar nam ik altijd een extramaaltijd mee. Op een dag kwam ze weer aanrennen. Terwijl ik naar mijn rantsoengreep, hoorde ik een machinegeweer. Haar hoofd explodeerde als een paddestoel.Het was zo’n schok, ik kon niet geloven wat ik had gezien. Ik weet niet wie erschoot, maar het was het geluid van Amerikaanse wapens.”Tijdens de Vietnamoorlog zaten journalisten op de huid vande soldaten en registreerden ze vele dergelijke taferelen. In Irak wordt demedia afgehouden, en het is dan ook aannemelijk dat een verhaal van één soldaatnog maar het topje van de ijsberg is. Om door te gaan over de Vietnamoorlog:toen deze woedde ontstond er onder alle lagen van de bevolking een bepaaldpolitiek engagement. Mensen protesteerden tegen het doodschieten van Vietnamesekinderen en tegen de napalmbombardementen. Er werden films gemaakt zoals Platoon en Apocalypse Now waarin deAmerikaanse waanzin werd uitgebeeld. Irakese kinderen worden nu ookdoodgeschoten door Amerikanen, en er zijn chemische bombardementen uitgevoerdop Irakese wijken, maar het grootschalige verzet tegen dit soort wandaden isnergens te vinden.Nu ben ik hier niet om de lezers van deze site een mening opte leggen, maar ik wil wel de rol benadrukken die allerlei media kunnen hebbenin het bewustmakingsproces onder de bevolking. En waarom zou de gamesindustrietijdens de oorlog in Irak niet de rol over kunnen nemen die de filmindustriehad in de Vietnamoorlog? De bekendste Vietnamfilms werden dan wel kort na deoorlog gemaakt, maar waarom zou dat bij de oorlog in Irak moeten? Laat me eenscenario voor een Irak-game presenteren: eerst wordt 11 september gepleegd, erwordt een link gelegd met Saddam, je wordt afgesnauwd op boot camp en je gaat naarIrak. In Irak trap je deuren in van huizen, sla je onschuldige gezinsleden inelkaar en zet je ze gevangen. Later kom je langs in Aboe Ghraib en zie je datdeze mensen doodgemarteld zijn. Je raakt betrokken in de slag om Falloeja en jeziet tientallen lichamen van burgers die door witte fosfor intern verbrandzijn. Ook neem je deel aan een slachting in een Irakees dorpje waar biddendemensen in koelen bloede door hun hoofd worden geschoten. De game eindigt meteen filmpje waarin je in een doodskist met Amerikaanse vlag het vliegtuig inwordt geladen.Het bovenstaande klinkt de meeste mensen waarschijnlijk erggrof en provocerend in de oren, zo niet aanstootgevend. Maar wat is er nouaanstootgevender? Een game die serieus ingaat op de bloedige werkelijkheid of semi-propagandistischegames, zoals natuurlijk America’s Army, maar ook Close Combat: First to Fight en Terrorist Takedown. Waarom zou er geen maatschappelijke taak voor degamesindustrie weggelegd zijn? Op dit moment staat de gamesindustrie nog maarin haar kinderschoenen wat betreft verhaalvertellingen. Een analyse onder huidige shooters is gauw gedaan: de goedentegen de slechten, geen morele afwegingen, geen diepgaande karakters. Degamesindustrie bevindt zich wat dit betreft op het niveau van de simpelstefilms met Arnold Schwarzenegger en Sylvester Stallone: lekker knallen, veelactie, niet teveel nadenken. Maar de filmindustrie is doorgegroeid, wantmaatschappijkritiek in de vorm van Vietnamfilms komt zeer vaak voor. In deafgelopen jaren zijn bijvoorbeeld Syriana,Good Night and Good Luck,The Constant Gardener en Blood Diamond verschenen. Allemaal films die op de een of andere manierde huidige maatschappij aan de kaak stellen. Waarom zouden games dit nietkunnen? Het vereist een nieuw soort innovativiteit, maar om volwa en te wordenals serieus medium en niet slechts als plat vermaak, moet deze stap gemaaktworden.De oorlog in Irak is wellicht een geschikt aangrijpingspuntom een serieuze, maatschappijkritische game te maken en als kritisch medium derol in te nemen die andere media op dit moment niet op zich nemen.