Vorige week, netjes getimed met de release van Uncharted 3: Drake's Deception voor de PlayStation 3, lanceerde de uitgever van Power Unlimited met enige fanfare Drake, een zogenaamde lifestyleglo y over Nathan Drake. Zo'n blad waarvan er sinds de Linda al net iets te veel zijn gemaakt. Overigens altijd met de voornaam van de bewuste persoon en niet zijn of haar achternaam. Maar dat terzijde.
Ik neem aan dat de meeste lezers snappen dat Drake een gesponsorde uitgave is. PU maakt dat blad niet omdat het Uncharted 3 zo'n goede game vindt, maar omdat het er een zak geld voor krijgt van Sony. Daar is op zich niets mis mee: money makes the world go round, en zo. Er zijn wel meer gesponsorde uitgaves: denk aan Crown Magazine van Gamekings en het recente Saints Row-blad van Sanoma.
En in dit geval wordt bijna iedereen er beter van. De uitgeverij en redactie van PU door de zak geld, Sony door de fraaie advertentie en PU-lezers door het gratis glimmende blaadje (ook los in kiosken te koop), dat niet alleen vol staat met hyperbolen over hoe goed Uncharted 3 wel niet is, maar juist vooral met grappige en intere ante onderwerpen die maar zijlings met het spel te maken hebben.
De rol van Jan Meijroos is wel opmerkelijk. De bekendste gamejournalist van Nederland is namelijk niet alleen de hoofdredacteur van Drake (en collega hier bij Gamevisie), hij heeft ook de recensie van Uncharted 3 in de PU geschreven. En dat lijkt me nou niet bepaald verstandig.
Allereerst een zijpaadje: er is genoeg kritiek te leveren op Uncharted 3. Zelf heb ik een aardig lijstje op- en aanmerkingen, hoewel ik met volle teugen van het spel heb genoten. Kritiek leveren is iets anders dan 'negatief zijn'. Kritiek is iets tegen het licht houden en er scherp naar kijken. Dat vind ik de taak van de recensent. Van mij hoeft een recensent me niet per se aan (of af) te raden om een game te kopen, maar ik wil wel dat hij probeert me er nieuwe ideeën over te geven.
Een mooi voorbeeld van een recensie die hierin slaagt is die van Simon Parkin op Eurogamer.net. Parkin heeft veel shit over zich heengekregen van fans die zich op hun pik getrapt voelden, maar zijn artikel zet tenminste wel aan het denken.
En er zijn meer voorbeelden. Op de site die je nu leest, staat een intere ante opmerking over de verhaalopbouw in het begin van het spel. Zelfs het Nederlandstalige Official PlayStation Magazine, waarvan je mi chien niet meteen ongezouten kritiek verwacht, komt met originele kritiek: dat het spektakel naar het einde toe behoorlijk afneemt en dat er in de afwikkeling van het verhaal teveel lo e eindjes blijven bungelen. (Deze recensie staat helaas niet online.)
Maar dan de recensie van Jan Meijroos. Daarin staat vrijwel geen onvertogen woord. Uncharted 3 is "een nog groter, meeslepender en fantastischer avontuur dan z’n voorgangers", een "instant kla ieker" en "niets minder dan een meesterwerk". En mocht het op dat punt nog niet duidelijk zijn, dan staat het nog een keer in de conclusie: "Drake's meest gevarieerde, meeslepende en overrompelende avontuur ooit!" Dit is de enige kritische opmerking: "Het enige dat je als minpuntje zou kunnen noemen, is het feit dat de basic gameplay erg vertrouwd en bekend aanvoelt, maar dat is kritiek in de kantlijn." Erg mild.
Is Jan echt zo enthousiast, of doet hij alleen maar alsof, omdat hij anders geen zak geld zou krijgen om een gesponsorde lifestyleglo y te maken? Kijkt hij door een roze bril omdat hij zo lang commercieel bezig is geweest met Uncharted? Mijn punt is dat het niet uitmaakt wat de antwoorden zijn op deze vragen. Want Jan heeft zichzelf door deze constructie hoe dan ook verdacht gemaakt.
Terwijl het zo makkelijk was geweest om dit te voorkomen. PU had simpelweg iemand anders de recensie moeten laten doen. Iemand die helemaal niets te maken heeft gehad met de productie van het Drake-tijdschrift. En als dienst voor de lezers had dit voor de zekerheid duidelijk bij de recensie moeten staan.
Volledige onafhankelijkheid is onmogelijk als je gamejournalist bent. Je hebt de gamebedrijven nu eenmaal nodig om je werk te doen: je wilt toegang krijgen tot hun games om te previewen en reviewen en tot hun mensen om te interviewen. Maar je kunt wel simpele stappen zetten die je iets minder afhankelijk maken. Je kunt je best doen om zo onafhankelijk mogelijk te zijn. Dat is wel zo eerlijk naar je lezers toe.
Over de auteur: Niels ’t Hooft maakte, naast GameSen, ook het Nintendo-tijdschrift n3. Hij publiceerde twee romans en freelancete voor iedereen en z'n hond, van Power Unlimited tot nrc.next. Momenteel maakt Niels Bashers voor gamers die verder kijken. Foto Niels gemaakt door Merlin Daleman.