Op 22 januari van dit jaar gooi ik bovenstaande bombrief het net op. De directe aanleiding: het iOS-misbaksel dat de naam Final Fantasy: All the Bravest draagt. Maar eigenlijk was dat product niet meer dan de druppel die de emmer deed overlopen. Ik kwam tot het besef dat ik Square-Enix, een bedrijf dat ik om meerdere redenen extreem hoog heb zitten, vervloekte voor wat ze met ‘onze’ serie hadden gedaan. Laten we even handen tellen: wie is er niet opgegroeid met een Final Fantasy? Wie rekent tientallen uren met welk deel dan ook uit deze serie niet tot een zeer reëel en mi chien zelfs wel invloedrijk gedeelte van zijn leven? Iedereen die nu zijn hand in de lucht steekt, weet precies waar ik het over heb. En ik vermoed sterk dat jij, als je met je hand omhoog zit, ook de pijn voelt waar ik in de hierboven besproken column over verhaal. Overigens, die hand mag je intu en weer naar beneden doen hoor.
Sterven na dood?
Nu ik mijn column zo teruglees, zie ik dat ik afsluit met: “Ooit redde deze serie jullie bedrijf toen het op sterven na dood was, nu de rollen omgedraaid zijn is het aan jullie om die schuld eindelijk in te lo en.” Ik schreef het in de tijd dat Tomb Raider nog niet uit was, dat Hitman slechts een paar maanden uit was en Thief nog aangekondigd moest worden. Het zag er toen niet per se naar uit dat Square-Enix in zwaar weer zou gaan belanden, maar dat is wel precies wat er gebeurd is. De Westerse hoogtepunten van Square-Enix in de afgelopen jaren – Hitman: Absolution, Tomb Raider en Deus Ex: Human Revolution – waren alle drie niet in staat om de hoge verwachtingen waar te maken.
Tegenvallende verkoopresultaten (ondanks dat we over miljoenen verkochte exemplaren praten) zorgden er zelfs voor dat ontwikkelstudio IO Interactive gedwongen was de helft van zijn werknemers te ontslaan en de volledige focus te verplaatsen naar niets anders dan een nieuwe Hitman-game. Raar, want deze drie franchises leunen allemaal op een ijzersterke geschiedenis en het zijn daarnaast ook nog eens fantastische games. Maar ze verkochten niet. En ik durf je nu vast te vertellen dat Thief hetzelfde lot zal ondergaan. Ook zo’n grote franchise met een rijk verleden. Een publiekslieveling. Eentje waar iedereen al jaren om roept, maar als die ‘iedereen’ straks z’n portemonnee moet gaan trekken blijkt het ineens heel erg mee te vallen hoeveel ‘iedereen’ precies is. En het gaat echt niet heel veel uitmaken hoe goed Thief straks is. Square-Enix is niet op sterven na dood. Maar het bedrijf staat wel voor een reeks immense uitdagingen. Wat doe je als je de allerbeste games maakt, gebaseerd op de grootste franchises, maar ze weigeren de winkel uit te vliegen? Het antwoord op die vraag is niet alleen moeilijk te beantwoorden voor nieuwbakken president Matsuda, het is ook niet de reden voor deze column.
Phoenix Down
Tijdens de persconferentie van Sony zit ik erbij als Square-Enix voor het eerst in 500 jaar tijd weer eens wat van Final Fantasy Versus XIII laat zien. Ik krijg het warm van de fantastische trailer, maar het echte enthousiasme komt pas als aangekondigd wordt dat ze de naam van deze game veranderd hebben in Final Fantasy XV. Ongelofelijk kortzichtig, ik weet het, want een naam is maar een naam. Maar ik denk even terug aan mijn eerste column, waarin ik uithaal naar het feit dat Square-Enix Final Fantasy versnippert met talloze spin-offs. Niet langer, want de volgende Final Fantasy is ‘gewoon weer’ een hoofddeel. Vers. Zoals het hoort. Ondanks dat de inhoud van het product al een eeuwigheid vaststaat.
Een minuutje later barst de zaal al helemaal los. Alles wat er voor nodig is, is een logo van Disney. Kingdom Hearts 3 komt eraan en iedereen weet het. Ook zo’n titel waar het grote publiek om schreeuwde, terwijl Square-Enix de boel rustig probeerde te houden met onnavolgbare spin-offs waar eigenlijk niemand op zat te wachten. Een dag later zit ik in een volgepakte zaal bij de meer persoonlijke persconferentie van Square-Enix. Ik hoor ze praten over Final Fantasy XIV: A Realm Reborn, over Final Fantasy XV en over Kingdom Hearts. Wanneer ze komen? Geen idee. Maar ik kan maar drie dingen denken. 1) Man, wat heb ik een gruwelijke zin in Final Fantasy XV. 2) Man, wat heb ik een gruwelijke zin in Kingdom Hearts 3. 3) Man, Square-Enix heeft zijn vizier eindelijk weer op scherp staan.
Blij
Ik wil niet afsluiten met praten over verkoopcijfers, over strategieën, over de Westerse titels van deze ontwikkelaar die steevast falen. Mijn gevoel als ik wegloop bij de E3 én sindsdien is dat ik weer blij ben met Square-Enix. En dat mag wel eens gezegd worden. Als ik vergeet dat dit een bu ine is waarin geld verdiend moet worden, kan ik mezelf overtuigen dat het Japanse bedrijf doet wat ‘wij’ willen. Het zet in op Kingdom Hearts 3. Het geeft Final Fantasy de kans die het verdient, met een vers deel en een verse naam. En het blijft doorploeteren om ook van Final Fantasy XIV een succes te maken. Als ik al het andere daaromheen vergeet, ben ik gewoon even blij dat ik fan ben van Final Fantasy. Blij dat ik nog enthousiast kan worden van een nieuw deel. En blij dat ik (voor het eerst in lange tijd) weer het idee heb dat Square-Enix het vizier op scherp heeft staan als het gaat om hun traditionele titels. Meer hoef ik niet te vragen. Ik antwoord straks wel gewoon weer met m’n portemonnee.