Review: Mysterium is een meeslepend moordmysterie | Gamer.nl

De diepgang van de regels zijn bij een moordspel in feite van ondergeschikt belang. Het gaat er vooral om dat het ontmaskeren van de dader een spannend proces is waarbij iedereen zich kan inleven. Op dat vlak heeft Mysterium een streepje voor ten opzichte van zijn genregenoten zoals Cluedo. De spelopzet is nét even wat anders dan we van dit soort spellen gewend zijn. Spelers proberen namelijk niet een moord binnen hun eigen gezelschap op te lo en, maar een misdrijf dat vele jaren eerder heeft plaatsgevonden. Ondanks het feit dat er geen bewijsmateriaal beschikbaar is, hebben de aspirerende detectives tóch een kans. Ze krijgen namelijk hulp van een heel bijzondere kant: het slachtoffer!

Alle spelers, op één na, kruipen in de huid van een medium die samen tijdens een séance contact leggen met de geest van het slachtoffer, een rol die de overgebleven speler op zich neemt. Directe communicatie is niet mogelijk en zodoende neemt het contact tu en de geest en de mediums de vorm aan van visioenen. Helaas zijn die visioenen het grootste deel van de tijd behoorlijk vaag of abstract. De mediums rest niets anders dan met elkaar overleggen over de mogelijke betekenis van hun visioenen en de geest kan hun aannames slechts bevestigen of ontkennen. Daarnaast tikt ook nog eens de klok: het hele gezelschap heeft maar zeven uur om de juiste verdachte, plaats delict en moordwapen te achterhalen...

Beelden zeggen meer dan duizend woorden

In de praktijk betekent dit dat de spelers die de rol van medium op zich nemen elke beurt door de geest een kaart krijgen toegereikt, waarop een droomachtige afbeelding staat. Ieder medium krijgt aan het begin van het spel een persoonlijke combinatie van dader, locatie en wapen toegewezen die zij op die volgorde aan de hand van die afbeeldingen moeten ontcijferen.

De afbeeldingen op de kaarten zijn op veel verschillende manieren te interpreteren. Denk bijvoorbeeld aan afbeeldingen met zwevende schuren boven regenachtige zandgronden, een close-up van een jaszak waaruit verschillende voorwerpen wegvliegen, of een ridder die met zijn zwaard een lachwekkend kleine toren probeert om te hakken. Geen van deze voorstellingen heeft direct betrekking tot de verschillende mogelijkheden waaruit de spelers moeten kiezen. Het is aan de geest om elke speler een kaart te geven die ze tot de juiste keuze leidt.

De geest-speler mag op geen enkele andere manier communiceren met de andere deelnemers. Geen hints, geen afkeurende blik en zelfs geen lach die mogelijke denkfouten zou kunnen verraden. Alleen als elke speler zijn of haar keuze heeft gemaakt, mag de geest via vooraf vastgestelde signalen aangeven of een keuze juist is of niet. Sommige kaarten sluiten natuurlijk beter aan bij bepaalde mogelijkheden dan anderen, maar de geest heeft maar zeven droomkaarten per keer op hand. Daar moet dan maar net een pa ende kaart tu en zitten. De enige oplo ing is om creatief te zijn en kaarten te kiezen die pa en bij de manier waarop iedere individuele medespeler denkt. Sommigen zijn bijvoorbeeld gevoeliger voor kleuren en leggen sneller de verbinding tu en overeenkomstige kleurpatronen, terwijl anderen makkelijker verbanden leggen tu en de eigenschappen van bepaalde voorwerpen.

Alles of niets

Bij Mysterium wint of iedereen, of niemand. Zowel het slachtoffer als de onderzoekers willen immers de moord oplo en. Het is heel makkelijk voor de geest om de anderen om de tuin te leiden, maar daar heeft niemand wat aan. Het kiezen van de juiste kaarten is daarom in het belang van iedere speler, en dat houdt het spel voor iedereen intere ant en spannend. Degene die de geest speelt. kijkt in spanning uit naar hoe de anderen de hints ontcijferen, terwijl zij op hun beurt weer afwachten of hun aannames correct zijn. Met een beetje inlevingsvermogen kan dit proces oprecht spannend zijn en ook nog eens behoorlijk uitdagend. Het is nog lang niet zo makkelijk om iemand richting een bepaalde conclusie te sturen met alleen abstracte voorstellingen. waar je ook nog eens gelimiteerde controle over hebt.

Om die reden is het des te vreemder dat de makers van het spel toch een competitief element wilden toevoegen aan het geheel. Iedere speler kan namelijk tijdens de beurten gokken of andere spelers een goede of juiste keuze hebben gemaakt. Bij een correcte voorspelling krijgen zij punten waarmee ze aan het einde van het spel mogelijk meer hints krijgen om de dader te ontmaskeren. Maar omdat uiteindelijk alle spelers samen winnen of verliezen, voelt het onnodig om hier een individualistisch spelelement van te maken. Iedereen kan weliswaar overleggen over de voorspellingen die anderen maken, maar dan nog heeft uiteindelijk één speler daar voordeel van.

Dat is voornamelijk een probleem omdat het team in de laatste ronde niet meer mag overleggen. Dat moment is het keerpunt waarop iedereen opeens afzonderlijk moet voorspellen wie de dader is. Nadat iedereen in het geheim een voorspelling heeft gedaan, worden de keuzes van de spelers onthuld en de verdachte met de meeste stemmen wordt als moordenaar aangewezen. Spelers die bij het maken van deze keuze meer hints krijgen, kunnen dus een beter doordachte keuze maken, maar daar hebben ze niets aan als de andere spelers niet dezelfde keuze maken. Spannend is het absoluut, maar het druist in tegen de anderzijds coöperatieve aard van het spel.

Sfeervol en voor iedereen

Gelukkig mag dit kleine minpunt de pret niet drukken. Mysterium blijft vooral een uitdagend spel dat op een knappe manier een spannende sfeer oproept. De fysieke spelelementen met hun prachtige vormgeving en thematiek dragen hier aan bij. De stijlvolle illustraties van de algemene spelelementen zijn heel tof, maar ondergeschikt aan de warrige en dromerige beelden die op de visioenkaarten staan afgebeeld. Het is best een prestatie dat die afbeeldingen op zoveel manieren tot de verbeelding kunnen spreken, zonder dat ze daadwerkelijk een vaste boodschap hebben. Elke kaart kan met de juiste fantasie een aanwijzing zijn voor meerdere personages of voorwerpen, en daardoor is het spel ook een tweede keer leuk.

Hoewel er behoorlijk wat van deze kaarten bijgeleverd worden, ontvouwen zich na meerdere keren spelen toch herkenbare patronen. Zeker wanneer je met dezelfde mensen speelt is dat een nadeel. Om dit enigszins te verhelpen is er een uitbreiding uitgebracht die extra persoons-, locatie- en visioenkaarten toevoegt, maar desondanks blijft Mysterium een spel dat beter sporadisch of telkens met een nieuw gezelschap gespeeld kan worden.

In ongeveer 45 minuten is de eindstreep wel behaald, dus het spel leent zich prima voor snel vermaak tu endoor, of om nog een tweede keer op een avond te spelen. Daarnaast is strategie of diepgaande kennis van de spelregels totaal niet nodig om van het spel te genieten, dus Mysterium kan ook prima gespeeld worden wanneer je gezelschap niet alleen maar uit volharde bordspelfanaten bestaat.

Conclusie:

Mysterium is een originele kijk op het kla ieke moordspel, waarbij de spanning en samenwerking de hoofdrol spelen. De focus op communicatie met indirecte aanwijzingen en de knappe vormgeving van de afbeeldingen die als communicatiemiddel dienen, zijn het hart van het spel. Op die manier weet Mysterium de andere spellen in het genre af te troeven. Met een relatief eenvoudige opzet en een behapbaar aantal regels is het spel snel aan iedereen te leren en kunnen zelfs mensen die normaal niet zo van spelletjes houden volop plezier beleven.

Beoordeling:

Prijs: 39,50 euro

Meer Board.Gamer: