Richard Burns werd geboren op 17 januari 1971 in het Engelse Reading. Op zijn achtste deed Richard zijn eerste ervaring op met auto's toen zijn vader hem een stukje achter het stuur liet zitten van zijn Triumph. Richard kreeg de smaak te pakken en op zijn vijftiende ging hij een les volgen bij een rally-opleiding in Wales. Toen wist hij het zeker: hij wilde rallyrijder worden.
Het was 1989 toen Richard de nodige locale rallies had gewonnen en mede-rijder David Williams hem benaderde. Het zou het begin zijn van een langdurige samenwerking, met David als Richard's manager, maar ook als goede vriend.
Begin jaren '90 reed Richard in het “amateur”-circuit, waar hij door zijn indrukwekkende en consequent snelle rijstijl opviel. Maar ook het aantal overwinningen, onder meer in de Peugeot 205 GTI, vielen op. Hierdoor reed hij zichzelf in de kijker bij de grotere rally-teams. In datzelfde jaar vroeg David Williams om zijn Groep-N Subaru Legacy te rijden in Mintex-serie. Hij werd direct tweede, en Richard besloot dat jaar de hele serie te rijden met de Subaru... en won dat jaar meteen het kampioenschap in de Mintex-serie.
In 1993 won hij als jongste rijder ooit (hij was toen 22) het Brits Rally kampioenschap. Dit in een Prodrive Subaru Legacy, met als teamgenoot Alistair McRae. Inderdaad, familie van… De paar jaar daarna deed Richard vooral ervaring op in het buitenland, en won en pa ant het Asia Pacific kampioenschap. Later stapte hij in bij het officiële Mitsubishi RalliArt-team voor een rookie-year, waarin ze enkele World Rally Championship-rallies zouden aandoen. In het eerste jaar bij Mitsubishi werd hij meteen tweede in de lastige Safari-rally.
In 1998 was het dan zover: Richard Burns werd teamgenoot van Tommi Makinen bij het WRC-team van Mitsubishi. In 1999 stapte hij echter weer over naar Subaru, waar ze met de Impreza meededen aan het WRC. Hij won dat jaar drie rallies en werd tweede in de WRC eindstand. In 2000 leek hij dan het kampioenschap te gaan winnen, met drie overwinningen maar in de laatste rally van het seizoen, de RAC in Engeland, die hij won nota bene, moest hij toch het kampioenschap laten aan Marcus Gronholm.
Seizoen 2001 begon desastreus voor Richard: slechts drie punten uit de eerste vier rallies. Zijn grootste concurrent dat seizoen was Colin McRae. Maar gedurende het seizoen wist Burns met het van hem zo bekende consequente rijden toch de nodige punten te verzamelen en in de laatste rally van 2001 viel de besli ing, dit keer in het voordeel van Richard Burns. Hij werd de eerste Engelse wereldkampioen rally.
In 2002 stapte hij over naar het fabrieksteam van Peugeot, die reden met de 206. In dat jaar maakte Burns eigenlijk niet veel kans op het kampioenschap na een langdurige gewenningsperiode aan de nieuwe auto. Toch behaalde hij een aantal tweede en derde plaatsen en leek hij de rally in Nieuw Zeeland te gaan winnen, tot hij helaas over de kop vloog en uitviel.
Seizoen 2003 ging hem al beter af. Hij scoorde consequenter en nam halverwege het seizoen de leiding in het kampioenschap, na een knap gereden Acropolis-rally waar hij met een haperende versnellingsbak de laatste negen stages moest rijden. Tegen het einde van het seizoen leidde hij het WRC, maar moest in de laatste paar rallies toch het kampioenschap laten aan Solberg.
Voor 2004 zou Burns terugkeren bij het voor hem zo succesvolle Subaru-team. Echter, het mocht niet zo zijn. Nadat hij tijdens een normale autorit ineens het bewustzijn verloor, bleek na onderzoek in het ziekenhuis dat hij een hersentumor heeft. Momenteel wordt Richard Burns daaraan behandeld, waardoor hij in elk geval dit seizoen aan zich voorbij moet laten gaan. Pas vorige week sprak Burns voor het eerst zelf over zijn ziekte en zijn genezing. Hij ondergaat nog steeds een behandeling maar is inmiddels wel weer fit genoeg om niet meer permanent in het ziekenhuis te hoeven liggen. En dat is goed nieuws, maar het is nog maar de vraag of we hem nog terug zullen zien in een rally-auto.