Wat is de Wii U? Meneer de gamer wacht op antwoord, concludeerden we precies een jaar geleden bij de eerste verjaardag van Nintendo’s console. Dat antwoord kwam in het tweede levensjaar van de Wii U en luidde niet ‘de console die second-screen gaming populair maakt’. Nee, de Wii U blijkt alles wat we níet verwachtten na de casual triomftocht van de Wii: een spelcomputer voor de hardcore gamer.
Shigeru Miyamoto zei het zelf: Nintendo richt zich niet meer op de ma a. Het Laura’s Pa ie-tijdperk is ingeruild voor een line-up van Donkey Kong, Bayonetta en de complete Nintendo-cast in Mario Kart en Super Smash Bros. Noodzaak? Allicht. Maar Miyamoto lijkt gelijk te hebben in zijn analyse van het waarom: de fakkel die de Wii aanstak is nu overgenomen door Android en iOS. Het grote publiek speelt spelletjes op hun mobiel en tablet, de gamers blijven op de bank zitten. Voor hun tv. En als Nintendo-fan zit je daar goed.
Feest voor gamers
Na de grote droogte waar de Wii U onder te lijden had, braken begin 2014 betere tijden aan. Donkey Kong maakte in de staart van de lauwe winter zijn rentree met Tropical Freeze, een van de beste platformers van het jaar en goed voor een 9 hier op Gamer.nl. Het werd lente en Nintendo gaf dat kritische succes (Tropical Freeze verkocht nog geen miljoen exemplaren) een vervolg met de game waar de wereld op zat te wachten: Mario Kart 8. Het geld dat veel twijfelaars tot dan toe in hun zak hielden werd vol overtuiging op de toonbank gesmeten toen bleek dat alle verwachtingen werden ingelost. Dat Mario Kart en Donkey Kong amper tot geen gebruikmaakten van de touchscreen was allang niet meer belangrijk; de Wii U had halverwege 2014 de absolute topgames die het nodig had.
Daar hield de feestvreugde niet op. Oktober bracht de prima Zelda-spin off Hyrule Warriors en Bayonetta 2, die als derde exclusive dit jaar een 9 scoorde op Gamer.nl, terwijl Super Smash Bros. afgelopen week zijn grandioze comeback maakte. Maken we de balans op, dan zien we vier exclusieve topgames; een saldo waar de PlayStation 4 en Xbox One alleen van mogen dromen.
Andersom mag men bij Nintendo dromen van de verkopen die hun collega’s weten te realiseren. Zonder absolute topgames streefden de consoles van Microsoft en Sony in hun eerste jaar de Wii U al voorbij. De tu enstand volgens VGChartz: 15,1 miljoen voor de PlayStation 4, 8,1 miljoen voor de Xbox One en 7,6 miljoen voor de Wii U. De PlayStation 4 heeft dus met een half zo lange levensduur het dubbele (!) verkocht van de spelcomputer van Nintendo. Dit jaar verkocht Sony tevens voor het eerst sinds acht jaar meer hardware dan de grote N.
Dat wil niet zeggen dat Nintendo’s console per se een slecht jaar beleefde qua verkopen. Na de grote piek bij de release (3 miljoen verkocht in één kwartaal) en de grote inkakker in 2013 (met als dieptepunt de min 20.000 ‘verkochte’ apparaten) is het huidige aantal van 7,6 miljoen zo gek nog niet. Maar of de beoogde 3,6 miljoen voor dit fiscale jaar worden gehaald is nog even afwachten. Het fiscaal jaar 2014 eindigde met een totaal van 6,17 verkochte consoles; dat was in april. De tu enstand voor 2015 is dus zo’n 1,5 miljoen, met de Mario Kart 8-piek al achter de rug. Met amiibo, het populaire Super Smash en de feestdagen voor de deur moet de Wii U nog een impuls van zo’n 2 miljoen verkopen krijgen om Nintendo’s doelstellingen te realiseren.
Mooie vooruitzichten
Hoe verder de Wii U zijn concurrenten uit het oog verliest, hoe minder intere e de grote uitgevers tonen in de console. Oftewel: de Wii U ligt niet lekker bij third-party’s. EA heeft zijn handen van de console getrokken, Call of Duty: Advanced Warfare (het verkoopkanon van Activision) slaat de Wii U over en Ubisoft liet dit jaar op de E3 niets zien op de Nintendo-platformen. Watch Dogs verscheen pas afgelopen maand op de Wii U, een half jaar later dan op de andere platformen, en krijgt geen dlc. De Wii U is nu eenmaal geen console waarop je multiplatform-titels speelt. Zelfs een grote naam als FIFA 15 blijft angstvallig weg bij het apparaat. Dus moeten Wii U-bezitters het doen met (het fantastische) Shovel Knight, The Swapper, Lego Batman 3 en binnenkort Project CARS.
Maar Nintendo weet dat. Het bedrijf is zich bewust dat gamers de console kopen om unieke titels op te spelen. Geen Wii Sports of Wii Fit, maar kleurrijke games voor de harde kern. Voor de nabije en iets verdere toekomst heeft het bedrijf daarom een line-up klaarstaan met intere ante titels. Denk aan Kirby and the Rainbow Paintbrush, Splatoon (eindelijk een veelbelovende nieuwe franchise uit eigen huis), Captain Toad: Treasure Tracker, Xenoblade Chronicles X, Fatal Frame (als die naar Europa komt tenminste), Yoshi’s Wooly World, Star Fox, Devil’s Third, Mario vs Donkey Kong, Mario Party 10, Mario Maker en natuurlijk de nieuwe The Legend of Zelda. Daarmee versterkt de Wii U zijn positie als console voor de Nintendo-fanaat.
De stemming rondom de Wii U is daarom aan het omslaan, niet in de laatste plaats door de sterke communicatie van Nintendo. Het bedrijf komt via zijn vermakelijke Nintendo Direct-uitzendingen regelmatig met nieuwe aankondigingen en updates, en tijdens de E3 wist het de aandacht op zich te vestigen met de Nintendo Treehouse-stream. Zo kweekt het goodwill bij de gamer die wil luisteren en poetst het stukje bij beetje het imago van de Wii U op.
De console zelf
De Wii U blijft zich ontwikkelen. Via regelmatige updates breidt Nintendo de functionaliteit van het apparaat en zijn ecosysteem uit. De goede eShop was er al, het preloaden van games wordt toegevoegd, in juni zagen we de eerste cro -buy game voor de Wii U en 3DS, de 3DS is bij Super Smash Bros. voor het eerst te gebruiken als controller voor de console, games start je sinds de zomer via een snelmenu, en het is sinds kort mogelijk om je games (net als op de 3DS) te organiseren in mappen. Die toevoegingen staan tegenover een aantal opmerkelijke afwezige functies. Twitch moeten we mi en omdat het bedrijf er niet in gelooft, TVii is nog steeds niet beschikbaar in Europa en gamen met twee GamePads tegelijk zit er voorlopig ook nog niet in.
De GamePad raakt sowieso zijn rol als USP kwijt. Zoals gezegd maken de grote topgames amper tot geen gebruik van de touchscreen; Mario Kart 8 bestuurt bijvoorbeeld veel fijner met een van de normale controllers. Nintendo heeft het touch-concept uiteraard nog niet helemaal opgegeven. Voor een game als Mario Maker kan de GamePad van sterk toegevoegde waarde zijn, en wie weet wat voor inventieve controls Nintendo in petto heeft voor de nieuwe Zelda. Voor nu dient het tweede scherm echter vooral als handigheidje om games op te spelen terwijl je partner televisie kijkt en als apparaat om retrogames op te spelen. Een Donkey Kong Country ziet er in het klein bijvoorbeeld beter uit dan op het grote scherm.
Van een heel andere orde wellicht, maar wél populair in de categorie unieke hardware: amiibo. Het multi-inzetbare speelgoed is niet uniek qua concept – Skylanders en Disney Infinity gingen amiibo voor – maar wel in zijn uitwerking. Door de figurines aan de console te koppelen in plaats van aan één franchise, is de aantrekkingskracht veel groter. Speelgoedfiguren zijn te gebruiken met meerdere games en dankzij de grote catalogus aan iconische gezichten heeft Nintendo goud in handen. Cynici noemen het fysieke DLC en de amiibo hebben hun beperkingen, maar dat neemt niet weg dat het een immense boost kan zijn voor het merk Nintendo.
En dat kan het bedrijf wel gebruiken. Na meerdere kwartalen verlies te hebben gedraaid, de aandelen onderuit zien gaan, het verlagen van de verkoopverwachtingen, de verkoopachterstand van de Wii U op zijn concurrenten en het sluiten van het Europees hoofdkantoor, heeft Nintendo de wind inmiddels weer in de rug. Het is een licht briesje, maar met een sterke focus op typische Nintendo-games weet het bedrijf zijn achterban in ieder geval weer te vinden. Nintendo stuurt rigoureus weg van het casual-vaarwater en is weer het Nintendo waar de gamer ooit voor viel. En de Wii U? Die heeft eindelijk zijn plek gevonden.