In het vorige deel van onze beschrijving van de geschiedenis van Tetris volgde we Alexey Pajitnov tijdens de ontwikkeljaren van het immens populaire puzzelspelletje. Ook keken we naar de onderhandelingen van de Britse Robert Stein, die op een mi chien duistere manier de rechten had verkregen om de game op de PC uit te geven. Het verhaal rondom de game eindigt echter niet bij de lancering in Europa en Amerika.
Japan
Hoewel Tetris succesvol was gelanceerd op de PC in Europa en Amerika, had de game zijn volledige potentie nog niet behaald. In 1988 was de echte markt voor games te vinden op de thuisconsoles. Nintendo had zijn Nintendo Entertainment System, waarvan uiteindelijk meer dan zestig miljoen exemplaren verkocht werden, succesvol uitgebracht in het westen. Tegelijkertijd was Nintendo’s thuisland Japan zeer geïntere eerd in elektronica en puzzelspellen, waardoor er een potentiële markt was om miljoenen exemplaren te verkopen.
In juli 1988 verkocht Spectrum Holobyte, dat de Amerikaanse PC rechten had, Tetris aan het bedrijfje Bullet-Proof Games om Tetris uit te geven in Japan. Als bij puur toeval had Mirrorsoft diezelfde rechten dezelfde maand verkocht aan softwarebedrijf Atari. Mirrorsoft stond Atari toe om Tetris voor zowel de Amerikaanse als Japanse markt te produceren, waardoor er een interne worsteling ontstond tu en de bedrijven die beiden onderdeel waren van het imperium van Robert Maxwell. Maxwell koos uiteindelijk de kant van Mirrorsoft, waarna Atari begon met het ontwikkelen van een versie van Tetris voor de toenmalige consoles.
Ondanks deze ruzie behield Bullet-Proof Games de Japanse licentie op Tetris. In november 1988 bracht het bedrijf een NES-versie van Tetris uit, die uiteindelijk meer dan twee miljoen keer verkocht zou worden. Rond deze tijd verdiende dan ook vrijwel iedereen aan Tetris. Iedereen, behalve de Ru en, die het beloofde geld van Stein niet zagen verschijnen.
Gameboy
De kansen van de Ru en veranderden echter snel. Terwijl Atari volop bezig was met het ontwikkelen van een console versie van Tetris begon het hoofd van de Amerikaanse tak van Nintendo, Minoru Arakawa, te spelen met het idee om Tetris te bundelen met de Gameboy, de handheld die Nintendo op dat moment ontwikkelde. Arakawa nam contact op met Henk Rogers, de president van Bullet-Proof Games, en vroeg hem om de handheldrechten voor Tetris te verkrijgen. Overigens krijgt het verhaal hiermee een Nederlands tintje want Rogers woonde tot zijn elfde in Nederland.
Rogers besloot op zijn beurt om direct naar de bron van de licentie te stappen, Robert Stein. Hij vroeg Stein om hem te helpen bij het verkrijgen van de handheldrechten van de Ru en. Hoewel Stein met Mirrorsoft over hetzelfde onderhandelde, stemde hij in met Rogers. Maar Stein had zelf ook problemen met het onderhandelen. De Ru en kregen namelijk door dat hij hen nog een hoop geld schuldig was en wilden niet onderhandelen tot er was voldaan aan de afspraken van het oorspronkelijke contract.
Moskou
Halverwege februari 1989 werd Henk Rogers wantrouwend. Na maanden van contact met Stein was er nog steeds geen nieuws en Rogers werd, niet geheel onterecht, bang dat Stein voor een ander bedrijf werkte. Gretig om de rechten boekte hij een vlucht naar Moskou in de hoop deze zelf te verkrijgen. Als bij puur toeval bleek Rogers niet de enige te zijn die naar Moskou vloog. Ook Stein had besloten naar de hoofdstad van de Sovjet Unie te gaan en Kevin Maxwell, de zoon van Robert Maxwell en hoofd van Mirrorsoft, had in het geheim contact opgenomen met de Ru en om Stein te omzeilen.
Op 21 februari 1989 was Henk Rogers de eerste die ELORG wist te bereiken, ook al had hij als enige geen afspraak. Aangezien het in de Sovjet bureaucratie niet toegestaan was voor buitenlanders om zonder afspraak aan zakenonderhandelingen deel te nemen, kon Rogers niet geholpen worden. Wel maakte hij voor de volgende dag een afspraak met Evgeni Belikov, de vertegenwoordiger van ELORG. Het was dezelfde dag dat Stein en Maxwell een afspraak hadden.
Belikov en Rogers
De volgende dag bleek de meest belangrijke dag in de geschiedenis van Tetris. Het was de dag waarop de Sovjets moesten testen of zij de kapitalistische handelswijzen hadden geleerd. Belikov had geen idee waarom drie personen hem wilden spreken, noch voor wie ze werkten, maar hij had wel door dat het cruciaal zou zijn om te voorkomen dat ze elkaar zouden ontmoeten.
Rogers en Pajitnov houden ook vandaag de dag nog contact
Henk Rogers was de eerste die Belikov sprak op het kantoor van ELORG. Hij toonde Belikov een kopie van Tetris zoals zijn bedrijf het produceerde. Belikov was op zijn beurt in shock, want ELORG had Stein enkel de productie van een computerversie van Tetris toegestaan, niet een port naar de console. Dit was ergens in de lijn van licenties doorschuiven verkeerd gecommuniceerd. Door de onthulling verdween bij Rogers de hoop op de rechten voor een handheld versie, want hij dreigde nu zelfs de rechten kwijt te raken die hij al dacht te hebben.
Rogers werd daarop vurig ondervraagd door de Sovjet woordvoerder, die wilde weten waarom hij dacht hun spel te mogen verkopen. Uiteindelijk bood Rogers zijn gemeende excuses aan voor de misinterpretatie en vertelde hij over zijn connectie met Nintendo. Aangezien Stein inmiddels onderweg was, vroeg Belikov aan Rogers om alles op te schrijven en de volgende dag terug te komen.
Stein en Maxwell
Stein, die de volgende was met een afspraak, dacht dat hij extra rechten rondom Tetris kon bespreken. In plaats daarvan werd hij door Belikov geconfronteerd met het originele contract en beschuldigd van het verkopen van rechten die hij niet bezat. Ook Stein kreeg een afspraak voor de volgende dag, omdat Belikov wilde horen wat Maxwell te zeggen had. Hij was bewust van het feit dat laatstgenoemde de zoon was van één van de rijkste mensen op de wereld.
Aangezien Robert Maxwell goede connecties had met verschillende mensen binnen de regering van de Sovjet Unie, was Belikov gespannen. Na het bespreken van de handheldrechten vroeg Belikov aan Maxwell naar de consoleversie die hij van Rogers had ontvangen. Maxwell antwoordde dat het een illegale kopie was en dat ze die licentie niet hadden, onbewust van het feit dat zijn eigen bedrijf Tetris aan Atari had verkocht. Belikov bood Maxwell de rechten op een consoleversie van Tetris aan, maar die zag zich genoodzaakt dit eerst met het kantoor in Groot-Brittannië te overleggen.
Volgende zondag kijken we verder naar de geschiedenis van één van de meest invloedrijke games in de geschiedenis: Tetris.