In Escape from Butcher Bay kruip je in de huid van de levensgevaarlijke Richard B. Riddick. Je ontsnapping begint zodra je wordt verkocht aan de directeur van één van de meest beruchte gevangeni en in het universum, namelijk de ‘triple-max security’ gevangenis Butcher Bay. Eenmaal bijgekomen in je cel lijkt er maar één manier om uit de gevangenis te geraken: door te ontsnappen. Dit is ook precies waar je aan werkt gedurende de rest van de game. Je ontsnappingspoging leid je door erg gevarieerde omgevingen, zonder dat de sfeer eronder lijdt, en de spelementen blijken veel dieper te gaan dan hetgeen de standaard first-person shooter je destijds voorschotelde.
“The dark, is afraid of me”
De kern van je ontsnapping bestaat uit een geweldig uitgewerkte mix tu en stealth, vechten en schieten. Het systematisch stalken van je prooi, hem een ‘shiv’ tu en zijn ribben cadeau doen en vervolgens het levenloze lijk wegslepen zodat de andere bewakers hem niet vinden, levert erg spannende en bevredigende momenten op. Deze momenten worden in Butcher Bay goed afgewi eld met intense schietactie waarvan je handen na het afmaken van de vijand een aantal minuten na blijven trillen.
Wat de actie zo indrukwekkend maakt is de manier waarop je kunt schakelen tu en een sterke soldaat en een bovenmenselijk roofdier. Riddick kan namelijk in het donker zien. Dit maakt het stealthonderdeel van het spel vele malen beter dat het eerste uur ervan, waarin je het moet doen zonder de evenknie van kattenogen. Zodra je het donker in kunt loeren ga je er een sport van maken om het overal zo donker mogelijk te maken, zodat je de vijand als een waar roofdier kan bespringen. Wel dwingt het je om tactisch na te denken, en kan je niet overal met dezelfde tactiek aan komen zetten.
Riddicks sterke ogen komen namelijk ook met een nadeel. Voor elke seconde dat je je helemaal thuis voelt in de schaduw, zijn er genoeg momenten die je tactiek op de proef stellen. Met je nachtvisie actief kan licht je verblinden, wat niet goed uitkomt als je na tien minuten plannen een aanval uit wilt voeren en de vijand zich op het laatste moment omdraait en een zaklamp in je snufferd duwt. Makkelijk is je ontsnappingspoging dus niet en het spel stelt je vaak genoeg op de proef door het roofdier in je te ondrukken.
Van sneaken en schieten naar adventure
Deze mix wordt opgesplitst met secties waarin het spel ineens trekjes vertoond van een adventuregame. In deze secties bevind je je in een kleine hub-wereld waarin je met andere gedetineerden gesprekken kan voeren en zelfs zijmi ies kan aannemen om extra voorwerpen te verkrijgen die je helpen te ontsnappen. Mocht het geen verstopbaar wapen zijn, dan is het wel een pakje sigaretten waar je extra’s zoals concept art mee vrij kan spelen.
Want voor wie bekend is met het leven der gevangenen, iedereen heeft er zo zijn behoeften en iedereen heeft er wat voor over om ze te bevredigen.
En wat hebben al deze spelelementen met elkaar gemeen? Ze zijn stuk voor stuk geweldig uitgewerkt, en vaak zelfs beter dan de eerste de beste tegenhanger die ervoor te vinden was. Door de schaduw glippen als Riddick kan minstens net zo spannend zijn als het infiltreren van een zwaarbeveiligd gebouw als Sam Fisher, en de intense schietactie kan zich meten met de destijds betere consoleshooters als Halo en Timesplitters.
Dark Athena
Zelfs nu is het spelen van Butcher Bay nog een geweldige ervaring. Ongeveer twee jaar geleden bracht ontwikkelaar Starbreeze het spel namelijk opnieuw uit, uiteraard met HD-graphics en opgehelderd geluid. Het kwam tevens met een tweede singleplayer-campagne, genaamd A ault on Dark Athena. Dit spel zet het verhaal voort waar Butcher Bay eindigde en plaatst je opnieuw in de schoenen van Riddick. Jammer genoeg ontbrak aan dit deel de sfeer dat het eerste deel zo tof maakte en was het meer een shooter dan een mix van gameplayelementen.
Mocht je nog nooit een ontsnappingspoging uit Butcher Bay getracht hebben, dan is nu het beste moment om het alsnog te pogen. Dark Athena is na twee jaar voor een prikkie te vinden en is het alleen al waard voor de remake van Escape from Butcher Bay. De bajeslucht die om de Bay hangt, is nog steeds niet verdwenen en het te lijf gaan van je vijand als een waar roofdier is een menselijk instinct dat het hoe dan ook goed doet.