Het is pas sinds Test Drive Unlimited dat het idee achter Test Drive 3 weer terug op het toneel kwam. En eigenlijk was de tijd er toen ook pas rijp voor. Met Test Drive Unlimited 2 op komst biedt dat een mooie gelegenheid eens terug te blikken op Test Drive 3, een bijna vergeten pionier en als je het licht wil overdrijven, een van de grondleggers van het free-roaming genre.

Écht 3D

Test Drive 3 verschilt vooral van de eerste twee delen doordat het spel écht 3D is. Test Drive 1 en 2 gebruiken een trucje om een soort nep-3D te creëren. Je kunt alleen maar vooruit rijden en tegenliggers zijn niet meer dan platte plaatjes die steeds groter worden wanneer ze dichterbij komen. In Test Drive 3 is vrijwel alles driedimensionaal, van auto’s en huizen tot tunnels en bergen. We hebben het hier wel over 3D anno 1990: textures waren technisch nog niet mogelijk, waardoor alle vlakken effen gekleurd zijn. Auto’s zijn niet meer dan een paar opgestapelde blokken, de weg is effen zwart en het landschap wisselt twee groentinten af als een net gemaaid voetbalveld.

Wat Test Drive 3 daadwerkelijk zo bijzonder maakt is wat het klaarspeelt binnen deze technische beperkingen. Niet langer was men technisch beperkt tot een rechte weg waarop je alleen maar rechtdoor kunt rijden. In Test Drive 3 rijd je van A naar B en ben je in principe vrij om zelf je route uit te stippelen. Nu kennen de meeste parkoersen hooguit twee of drie routes, maar het was een ongekende vrijheid vergeleken met wat we destijds gewend waren. Ook het verschil in routes is behoorlijk: de hoofdroute bestaat uit grote wegen waarop je lekker door kunt karren, maar zijn relatief langer dan de subroutes, die je over smalle, kronkelende bergweggetjes leiden. En wanneer de weg je niet aanstaat kun je er ook voor kiezen om dwars door het landschap te crossen in de hoop dat je elders de route weer oppikt, al is dit zelden een snel alternatief.

Levendig

De spelwereld van Test Drive 3 was niet alleen open, het had ook een soort autonomie die we toen nog niet eerder gezien hadden. Andere auto’s rijden met een rustig gangetje over de wegen en wie even wacht bij een spoorwegovergang zal de bomen zien sluiten en een trein zien passeren. Ook de politie rijdt zijn rondes en wanneer je ze tegenkomt met een te hoge snelheid, zullen ze je genadeloos op de bon slingeren.

Hoogspanningsmasten, vuurtorens, boerderijen en loslopende kippen zijn enkele van de vele details die je tegen zult komen. En ook het weer is variabel, van zon en regen tot dichte pixelmist. Bij een stortregen moet je zelfs je ruitenwissers aanzetten om nog een beetje zicht op de weg te kunnen houden. Maar ook bij mooi weer komen deze ruitenwissers van pas, omdat zich regelmatig een vliegje tegen je voorruit aanplet. Ook de lampen kunnen aan en uit en het radiostation kan op een andere zender worden gezet. Wat quasi zinloze details en mogelijkheden betreft staat Test Drive 3 zelfs tegenwoordig zijn mannetje.

Maar niet zo leuk

Hoewel Test Drive 3 uitstekende technische prestaties neer wist te zetten, was het eigenlijk niet echt een leuke game. Daarvoor was de techniek nog te pril. De combinatie van een 3D-wereld en een dashboardaanzicht zorgt ervoor dat het moeilijk is om in te schatten of je objecten zult raken of niet. Een boom waar je ruimschoots langsop lijkt te gaan, kan toch tot een botsing leiden. En een botsing betekent meteen een dikke barst in je ruit en een leven minder.

Doordat Test Drive 3 voor de PC’s van destijds best zware kost was, kende het de mogelijkheid om het detail omlaag te schroeven. In de praktijk betekende dit dat de spelwereld minder of zelfs geen bomen meer kende, wat het spel aanzienlijk makkelijker maakte omdat het grootste deel van de obstakels opeens ontbrak. Dit detailniveau staat geheel los van de moeilijkheidsgraad en is illustrerend voor hoe weinig er is nagedacht over de game achter de technologie van Test Drive 3. Nog zoiets: de politie deelt geldboetes uit, maar verder is je geld nergens relevant. Het zijn dingen waar we in 1990 niet moeilijk over deden, maar die toch laten zien waarom Test Drive 3 qua gamedesign geen klassieker is.

Maar het is wel onze eerste ervaring wat free-roaming betreft. De eerste keer dat we van de gebaande paden afgingen om te ontdekken wat er achter die heuvel te zien was. Misschien een prachtige kustlijn, een mooi eilandje, een verdwaalde os of een arbeider die aan de weg timmert? Test Drive Unlimited bracht ons, overigens niet als enige, het racen in volledige vrijheid terug. En intussen denken we terug aan de eerste keer dat we bevrijd werden van de berghelling aan de ene kant en de diepe afgrond aan de andere kant.