Hoe anders is het in de gamesindustrie, waar buitenaardse wezens, middeleeuwse kerkers en moderne oorlogsvoering de dienst uit maken. Slechts eens in de zoveel tijd verschijnt er een degelijk spel dat het Wilde Westen als thema gebruikt en de eerste gedoodverfde topper moet op het moment van schrijven nog verschijnen - mi chien komende week in de vorm van Red Dead Redemption.
De begindagen
In de begindagen van de videogames waren er wel wat cowboygames, maar slechts enkelen daarvan zijn nog in het collectieve geheugen opgeslagen. Eén van de eerste westerngames was Wild Gunman, een spel dat in de begindagen van de NES werd uitgebracht met een Lightgun in de vorm van een revolver. Het spel zal vooral worden herinnerd vanwege de film Back to the Future II, waarin Marty McFly in een retro-café een arcadekast van Wild Gunman tegenkomt. Hij pakt het pistool en laat twee kinderen zien hoe goed hij cowboys omver kan schieten. Ze zijn niet bepaald onder de indruk. “Je moet je handen gebruiken? Dat is speelgoed voor baby’s.” Met de komst van Project Natal is het niet onwaarschijnlijk dat kinderen uit de toekomst daadwerkelijk zo over Wild Gunman zullen denken.
Van Sunset Riders, dat eveneens zijn debuut maakte in de arcadehallen, zouden de kinderen van de toekomst nog minder onder de indruk zijn; gewoon knopjes. Later verscheen de side-scrolling shooter ook nog voor de Sega Mega Drive en SNES. Hoewel het een goed spel is, is de invulling van het cowboythema niet bepaald realistisch. Hoofdpersonen in felgekleurde kleding en snelvurende wapens worden normaal gesproken niet met het Wilde Westen gea ocieerd.
Wat dat betreft was de lightgungame Mad Dog McCree uit 1990 een stuk realistischer. Het was één van de eerste games die bijna volledig was opgebouwd uit filmbeelden met echte acteurs, toen nog hip ‘full motion video’ genoemd. Deze aanpak trok veel bekijks, maar ging wel ten koste van de interactie en de gameplay. Destijds was het mi chien indrukwekkend om eens een filmpje op de PC te zien, maar nu ligt de tijd van games die bijna volledig uit filmbeelden bestonden gelukkig ver achter ons. Mad Dog McCree symboliseert een tijd in de ontwikkeling van games die we graag vergeten. Maar het heeft er mi chien ook voor gezorgd dat andere ontwikkelaars huiverig waren het Wilde Westen als thema te gebruiken.
De eerste shooter
Bij de gamegenres die in de eerste decennia van de game-industrie verschenen, was het Wilde Westen mi chien niet het meest voor de hand liggende thema. In lightgunshooters paste het, maar voor een platformgame of avonturenspel lenen cowboys zich niet zo goed. Een sprekend voorbeeld daarvan is Freddy Pharkas: Frontier Pharmacist, een prima avonturenspel dat zich in het Wilde Westen situeert, maar je de rol aanmeet van een apotheker. Toen de first-person shooter met Doom zijn doorbraak beleefde, was er eindelijk een geschikt genre voor een goed cowboyspel. Het zou echter vier jaar duren voordat het zover was.
LucasArts kwam namelijk met Outlaws op de proppen. En als we dan toch een topper uit het Wilde Westen moeten noemen, dan is het deze ondergewaardeerde game wel. In 1997 was het, pas vier jaar na Doom, de eerste first-person shooter met een westernthema. Technisch was Outlaws toen al ietwat gedateerd: het spel gebruikt sprites voor vijanden en objecten, in plaats van polygonen. De tekenfilmachtige stijl maakt echter een hoop goed en weet de sfeer van het Wilde Westen sterk neer te zetten. Maar het was de gameplay waarin Outlaws schittert.
Outlaws was de eerste first-person shooter waarin de wapens handmatig herladen moesten worden. Het herladen voegt een tactisch element toe aan de vuurgevechten die bijzonder goed past in het Wilde Westen. Het beperkte aantal kogels van een revolver en de langdurige herlaadtijd, zorgen ervoor dat je niet wild om je heen kunt schieten. Elk schot telt. Deze speelstijl vertaalt zich bijzonder goed naar de multiplayer. Outlaws was commercieel gezien weliswaar geen succes, maar zou nog lang voortleven onder een trouwe schare fans op de Microsoft Gaming Zone.
De vrije wereld
Door het gebrek aan commercieel succes en de versterkte focus op Star Wars bij LucasArts, zat een vervolg op Outlaws er niet in. Ook andere ontwikkelaars zagen weinig heil meer in het Wilde Westen, want het zou tot 2004 duren voordat er weer een cowboyshooter verscheen in de vorm van Red Dead Revolver. Tu endoor verscheen nog wel Desperados: Wanted Dead or Alive, een strategiespel dat meeliftte op het succes van Commandos-reeks maar door de goede invulling van het Wild West-thema toch een eigen draai aan de formule wist te geven. De heldere, prachtig getekende achtergronden wisten de sfeer van het Wilde Westen goed over te brengen, ondanks het afstandelijke bovenaanzicht.
Red Dead Revolver was eigenlijk geen heel noemenswaardige game toen het verscheen. Een leuke, arcade-achtige shooter die zich met de toffe Dead Eye-mechaniek wist te onderscheiden. Het spel werd weliswaar uitgegeven door Rockstar, maar stond oorspronkelijk bij Capcom in de planning. De invloed van de Japanse uitgever is, ondanks dat het door een Amerikaans team gemaakt is, nog goed merkbaar, bijvoorbeeld in de eindbazen. Een wereld van verschil met het vervolg, Red Dead Redemption, dat komende week verschijnt.
De brug tu en de oude westerngames en Red Dead Redemption wordt geslagen door GUN uit 2005, de eerste westerngame in een vrij opgezette spelwereld. En als er iets kenmerkend is voor het Wilde Westen, dan is het wel de vrijheid om als cowboy te gaan en staan waar je zelf wilt. GUN is behoorlijk arcade, heeft lekkere schietactie en het paardrijden voelde voor die tijd geweldig. De spelwereld is echter vrij doods en vooral het verhaal schiet tekort. Ontwikkelaar Neversoft had daar na jarenlang Tony Hawk-games ontwikkelen mi chien toch te weinig ervaring mee.
Het jaar na GUN verscheen Call of Juarez, de eerste degelijke westernshooter sinds Outlaws. Ook diens vervolg, Call of Juarez: Bound in Blood, wist ons vorig jaar onverwacht te verra en. Waar veel westerngames tot dusver voor de arcade-aanpak gingen, gaf Call of Juarez een vrij realistisch beeld van het Wilde Westen. Zo’n realistische versie van het Wilde Westen zien we ook terug in Red Dead Redemption, gecombineerd met de vrijheid van GUN en de Dead Eye van voorloper Red Dead Revolver. Maar met als allerbelangrijkste element: het talent van Rockstar om een virtuele wereld echt tot leven te wekken. Zodat we ons voor het eerst écht een cowboy kunnen wanen.