Lang nadat ik Secret of Evermore voor het eerst speelde, maakte ik kennis met het internet. Een van de eerste dingen die ik deed, was zo veel mogelijk lezen over mijn favoriete games. In de meeste gevallen waren mijn meningen niets bijzonders – Ocarina of Time was geweldig en Pokémon was het beste ding ooit – maar er was één uitzondering. Secret of Evermore werd veelal verafschuwd.
Secret of Mana had toen al een hoop fans, en de consensus was dat Secret of Evermore de reden was dat Seiken Densetsu 3 niet in het Engels was uitgebracht. Secret of Evermore lijkt namelijk dezelfde engine te gebruiken als Secret of Mana, en de titel suggereert een nieuw deel in een serie. De werkelijkheid is echter een stuk complexer.
Jonge talenten en oude spookschrijvers
Om maar helemaal bij het begin te beginnen: Secret of Evermore was het eerste Amerikaanse project van Squaresoft (later Square Enix). Het bedrijf had al eerder een game speciaal voor de Amerikaanse markt ontwikkeld in Japan (Mystic Quest Legend), maar dat was een puur Amerikaans product. Squaresoft had het potentieel van titels zoals Final Fantasy op de westerse markt gezien, en wilde graag weten wat nog meer mogelijk was in games die de nadruk legden op beeld, geluid en verhaal.
Voor Secret of Evermore werd een team samengesteld van veelal jonge programmeurs, kunstenaars en meer. Het was bijvoorbeeld het videogamedebuut van componist Jeremy Soule, wiens muziek je mogelijk kent uit bijvoorbeeld Guild Wars of Morrowind. In het geval van Secret of Evermore worstelde Soule met hardwarelimitaties, wat leidde tot onder andere het creatief gebruik van geluidseffecten en daarmee een zeer onheilspellende soundtrack.
Secret of Evermore was het soort game waaraan iedereen wel een creatieve bijdrage leverde. “In het geval van Secret of Evermore gold 'design by committee' – democratisch, maar soms erg moeilijk om voor elkaar te krijgen”, aldus producer en hoofdontwerper Alan Wei . Door de constante stroom van nieuwe input, heeft het spel een hele transformatie ondergaan tijdens de ontwikkeling. Uiteindelijk werd George Sinfield, een ex-Nintendo Power-schrijver, erbij gehaald om het rommelige project in goede banen te leiden. In de periode werd de titel 'Secret of Evermore' gekozen.
Het verhaal is in grote lijnen hetzelfde gebleven. Het oorspronkelijke concept ging over magiërs die dromen kunnen betreden. Een van die tovenaars, Vex, kwam vast te zitten in een droom en begon die droom te corrumperen. Het was aan de speler om Vex te vinden en stoppen. Het uiteindelijke spel geeft er een humoristische twist aan: een B-filmfan gekleed als een budget-Marty vindt een mysterieuze machine in een verlaten landhuis en wordt samen met zijn hond naar de wereld van Evermore gezapt. Daar wordt al snel duidelijk dat mensen uit 'zijn' wereld met Evermore aan het rommelen zijn.
Een deel van de concepttekeningen, zoals een planeet ingesloten door een roestkleurige, puntige stellage, is niet in de game zelf te vinden, maar is wel gebruikt voor de promotie ervan. Zulke inconsistenties waren in die tijd niet ongebruikelijk, maar je vraagt je wel af hoe de andere Evermore eruit had kunnen zien als het allemaal net even wat anders had gelopen. Hoewel Secret of Evermore duistere ondertonen heeft, is het best mogelijk dat het originele idee nog een stapje verderging. Om er maar gelijk een weetje tegenaan te gooien: sommige fans geloven dat horrorschrijver Ed Kann meewerkte aan Secret of Evermore, maar dat zijn naam niet in de aftiteling te vinden is, omdat hij het project vroegtijdig verliet. Ed Kann zou de auteur zijn van The Noise Coming from Inside Children, een verhaal dat zo gruwelijk was dat het nooit verder kwam dan een eerste publicatie in een vergeten stadskrant. Het bestaan van de man en zijn verhaal is echter niet te bewijzen.
Nagebouwde wielen
Zelfs toen de visies min of meer verenigd waren, was het ontwikkelen van Secret of Evermore een grote uitdaging. Er wordt veelal gedacht dat Secret of Evermore de Secret of Mana-engine gebruikt, maar de engine is eigenlijk een eigen creatie die deels is gebaseerd op die van Secret of Mana. Zaken zoals het ringmenu hadden zich al bewezen, dus die wielen werden nagebouwd in plaats van opnieuw uitgevonden. Daarnaast werden veel nieuwe ideeën toegevoegd.
Het hoofdpersonage zou niets zijn zonder zijn hond, die grappig genoeg elke wereld een andere gedaante aanneemt. Deze hond heeft zijn eigen hondse kunstmatige intelligentie, en wanneer hij geen vijand tu en de kaken heeft, zie je hem regelmatig rond snuffelen. Geuren van potentiële alchemie-ingrediënten trekken zijn aandacht en als je de trouwe viervoeter z'n gang laat gaan, wijst hij ze voor je aan.
Alchemie speelt ook een belangrijke rol in het spel, al is de balans vaak ver te zoeken. In veel gevallen zijn wapens voldoende, maar sommige bazen zijn het gemakkelijkst neer te halen met alchemie. Hoe vaker je een formule gebruikt, hoe sterker die wordt. Je kunt egeen alchemie gebruiken zonder de juiste ingrediënten. Voor de sterkere formules heb je vooral zeldzame – en dure! – materialen nodig. Menig gamer hamsterde ingrediënten voor 'het geval dat'.
Bazen zoals Thraxx (dat gigantische insect op de cover) danken hun intimiderende look aan pre-rendered 3D-graphics en waren - op zijn minst qua uiterlijk – heel andere koek dan de vrolijk gekleurde monsters in Secret of Mana. Ik was nog best jong toen ik het spel speelde, en was altijd een beetje zenuwachtig voor een baasgevecht, puur omdat die monsters eruit zagen alsof ze mijn hoofd van m'n romp konden bijten. Alleen de Metroid-games hadden hetzelfde effect op me.
Lang leve de broodroosterhond
Secret of Evermore is helaas niet op een Virtual Console te vinden, en het is gi en waarom. Het is doodzonde, want ook zonder de opmerkelijke ontstaansgeschiedenis is Secret of Evermore het soort game waar je als retrofan blij van wordt. Ondanks dat het spel Secret of Mana als basis gebruikte, had Secret of Evermore een geheel eigen identiteit. Grimmig, sfeervol, mysterieus, ambitieus en ja, niet zonder tekortkomingen. Maar laten we wel wezen, je hoeft niet perfect te zijn zolang je een laserschietende broodroosterhond hebt!
Oh, en Seiken Densetsu 3? Er waren betere redenen om de game niet te vertalen. Secret of Mana was al buggy, maar Seiken Densetsu 3 deed daar nog een schep of vijf bovenop. Het lokaliseren zou een enorm tijdrovende klus zijn geweest. De slechte timing hielp vast ook niet. Seiken Densetsu 3 verscheen eind 1995 in Japan, toen de industrie middenin de overstap naar de volgende generatie zat. Squaresoft heeft in 1995 en 1996 nog twee Japanse rpg's voor de Super Nintendo naar Amerika gehaald: Chrono Trigger en Super Mario RPG – beide games van een hoger kaliber dan Seiken Densetsu 3.