Het is 1994 als de arcadehallen voor het eerst kennis maken met Killer Instinct. De jaren negentig werden geregeerd door twee fighters, Street Fighter en Mortal Kombat, en de nieuwste creatie van Rare deed zijn best om met die grote jongens mee te kunnen doen. Sterker nog, het slaagde daar wonderwel in door de beste elementen van zijn twee grote concurrenten te combineren. Street Fighter stond bekend als een serie waar je echte vaardigheden voor nodig had om je tegenstander tot moes te slaan. De populariteit van Mortal Kombat kwam vooral door de grote hoeveelheid geweld en bloed. Killer Instinct ging daar middenin zitten, door eigenlijk schaamteloos de knoppenindeling van Street Fighter te jatten en daar een gewelddadig sausje overheen te gieten, inclusief brute fatalities.
Ultra combooooo!
Met alleen een mengelmoesje van twee andere games zou Killer Instinct natuurlijk nooit zo populair zijn geworden. Er was gelukkig ook een uniek element dat het fighter-genre voorgoed zou veranderen: combo's. In andere spellen was het al een hele prestatie om je tegenstander drie keer achter elkaar te raken. Killer Instinct gooide het echter over een heel andere boeg en liet spelers tientallen hits aan elkaar rijgen. Zonder al te veel moeite konden geoefende gamers een combo van vijftig hits op hun vrienden loslaten terwijl zij alleen maar konden toekijken. En dat alles vergezeld van die heerlijke commentator: Ultra combooooo!
Om de game ook een beetje in balans te houden werd er nog een unicum geïntroduceerd: de Combo Breaker – of moeten we zeggen C-C-C-C-COMBO BREAKER!!! – een manier om de barrage aan klappen een halt toe te roepen. De Breaker was redelijk moeilijk uit te voeren, aangezien er een precieze timing bij kwam kijken. Wie de SNES-game uit 1995 nu opstart, herinnert zich bovendien gelijk waarom je zo'n hekel kreeg aan deze feature: de computer is er bizar goed in. Killer Instinct is één van de moeilijkste fighters om tegen de AI te spelen, vooral omdat de Combo Breakers je om de oren vliegen. Je kunt je nooit eens lekker uitleven tegen een computergestuurde tegenstander, want je krijgt telkens de deksel op je neus geramd.
Back to the nineties
Wat opvalt als je de game nu herspeelt, is hoe soepel alles nog voelt. Voor gamers die vroeger al veel Street Fighter speelden voelt de besturing zoals verwacht heel bekend, met drie knoppen voor slaan en drie voor schoppen. Een ander opmerkelijk punt is dat je voor een combo van veertig hits niet daadwerkelijk veertig keer op een knop hoeft te drukken. Grote stukken van de combo worden automatisch gegenereerd. Zolang je met de juiste timing op de juiste knoppen blijft rammen wordt de pijn voor je tegenstander niet onderbroken. Het geeft je het gevoel dat je de koning van de wereld bent, zonder dat je daar al te ingewikkeld knoppencombinaties voor uit je hoofd hoeft te leren, zoals bij andere fighters wel het geval is.
Iets dat wel een probleem kan zijn voor een eventuele remake of een volgend deel is het enorme nineties-gevoel dat de game uitademt. Het is aan alles duidelijk dat dit spel alleen in de jaren '90 gemaakt had kunnen worden, van de over-the-top commentator en de trippy muziek tot de werkelijk belachelijke namen van de vechters. Een skelet die Spinal heet, een dinosaurus met de naam Riptor en een vlammende vuurman die als Cinder door het leven gaat. Was dat echt het beste dat ze konden verzinnen? Het ergste is de bokser: Rare kwam kennelijk niet verder dan de prachtige naam Combo. Het is de vraag of een modern publiek dit soort cliché fratsen gaat slikken.
Een grotere vraag is natuurlijk wie een vervolg überhaupt zou moeten gaan maken. Rare is tegenwoordig eigendom van Microsoft en is allang niet meer de legendarische ontwikkelaar die we uit die tijd kennen. De studio houdt zich tegenwoordig vooral bezig met Kinect-spellen als Kinect Sports en mag zich van Microsoft nauwelijks buiten die paden begeven. Bovendien is er van de oude garde binnen de studio vrijwel niemand meer over. Aan de andere kant zou het voor gamers vreemd voelen als iemand anders met de serie aan de slag zou gaan, omdat de Rare-magie nog altijd in ons geheugen blijft gegrift. Willen we een andere studio die herinneringen laten verwoesten? Het beste waar we op kunnen hopen is daarom een re-release van de oude Killer Instinct-games, die op de SNES en op de N64 zijn verschenen. Wie die oude games weer eens oppakt, ziet dat het nog steeds geen straf is om een Ultra comboooo uit te voeren!