In 1994 overtuigde gamefanaticus en programmeur Ted Price twee anderen om hun baan te verlaten en fulltime videogames te gaan ontwikkelen. Samen met de nogal introverte Alex en Brian Hastings richtte hij Insomniac Games op, een naam die na het pitchen van verschillende betekenisloze titels werd gekozen vanwege hun gebrek aan slaap. Met een klein team werd Disruptor ontwikkeld, een game die veel weg had van Doom, maar zich op een aantal vlakken moest onderscheiden. In samenwerking met Sony werd de game uitgebracht op de PlayStation, waar het spel lovend werd ontvangen.
Paars succes
Ondanks matige verkoopcijfers zag PlayStation-ontwikkelaar Mark Cerny potentie in Insomniac Games. De studio sloot een deal voor drie PlayStation-games, die volgens Cerny de alsmaar jongere doelgroep moesten benaderen. werd daarom een kleurrijke platformer met een schattige draak die zijn drakenvrienden moet zien te bevrijden. Insomniacs eerste stappen in het genre kwamen zowel qua recensies als verkopen niet direct van de grond. Pas rondom de feestdagen van 1998 begon de game te verkopen, al bleven sommigen het uiterlijk van Spyro te kinderachtig vinden.
Uiteindelijk werd de Spyro-franchise een groot succes, met voor velen Spyro 2: Ripto’s Rage als hoogtepunt. De game bevat veel typische aspecten die we vandaag de dag nog terugzien in Insomniac-titels. Denk aan de kleuren die in het oog springen, het vloeiende zweefvliegen en de luchtige humor terwijl de paarse draak het koninkrijk van Ripto bevrijdt. Na Spyro 3: Year of the Dragon nam Insomniac met pijn in het hart afscheid van de PlayStation-mascotte. Vanwege de ingewikkelde deal met Sony en filmstudio Universal Studios werd de licentie overgedragen aan een andere studio en begon Insomniac aan hun nieuwe project.
Nieuwe mascottes
Hoogstwaarschijnlijk is Ratchet & Clank Insomniacs populairste en meest succesvolle franchise. De game werd geboren uit een crisis, nadat de Zelda-achtige adventuregame na een jaar ontwikkeling werd geannuleerd. Mede dankzij de capaciteiten van de PlayStation 2 zette de ontwikkelaar een actieplatformer neer die tot aan de huidige generatie consoles nog steeds relevant is. De keuze voor een sciencefictionsetting opende deuren naar verschillende planeten, die destijds revolutionair gedetailleerd oogden. Bovendien introduceerde de game het welbekende wapenwiel, waarin spelers uit een arsenaal aan knotsgekke wapens kiezen. De daaropvolgende games breidde het aantal schietijzers verder uit, met enkele kla iekers als de lachwekkende en Pixelizor.
Waar de focus in latere games op actie ligt, draait het eerste deel vooral om platformen. De keuze om Ratchets robotvriend Clank te ontwerpen als multifunctionele rugzak maakt het mogelijk om langere afstanden te zweven en Insomniac ging los met verscheidene futuristische gadgets. De Swingshot, Hologuise en Grindboots werden ten tijde van de PlayStation 2 geïntroduceerd en bleven tot aan de remake voor PlayStation 4 een vast onderdeel van de serie. De Ratchet & Clank-games op de PlayStation 2 werden gezien als sterke platformers met leuke, futuristische knalactie en een aardige dosis humor. Eigenlijk exact wat Insomniac Games nog steeds kenmerkt.
Voor de komst van de PlayStation 3 werden Ratchet & Clank verder de toekomst in gebracht en kwam er meer focus op de protagonisten. De twee waren inmiddels uitgegroeid tot iconen en na Crash Bandicoot, Spyro en Jak & Daxter de enige nog overgebleven mascottes van de voorgaande generaties PlayStation-consoles. Voor velen was A Crack in Time het hoogtepunt van het Ratchet & Clank-tijdperk dankzij het waanzinnig mooie uiterlijk, innovatieve tijdpuzzels en een boeiend verhaal over Clanks vermi ing.
Een ouder publiek
Insomniac Games voelde echter aan dat het een risico was om hun kindvriendelijke serie uit te brengen op het platform. Met prijzen van 499 en 599 euro sprak de PlayStation 3 een ouder publiek aan, waar Sony’s ’interne studio’s al vroeg op anticipeerden. Jak & Daxter-ontwikkelaar Naughty Dog ontwikkelde Uncharted: Drake’s Fortune en Sly Cooper-maker werkte aan Infamous. Gelijktijdig met de Ratchet & Clank-serie begon Insomniac daarom aan Resistance, een lanceergame voor de PlayStation 3.
Resistance: Fall of Man is gebaseerd op een boek van Robert A. Heinlein, genaamd Starship Troopers, waarin de mensheid wordt belaagd door reptielachtige aliens. De futuristische setting werd echter verruild voor een alternatieve versie van de Tweede Wereldoorlog, waarbij spelers als Nathan Hale vechten tegen gemuteerde mensen. Fall of Man is een typische grauwe first-person shooter met een verbazingwekkende hoeveelheid bijzondere wapens, natuurlijk te vinden in het wapenwiel. De game werd dan ook geprezen om de vindingrijke geweren waarmee spelers zo creatief mogelijk de Chimera van zich afhouden.
De volgende Resistance-games variëren in kwaliteit. Met name vanwege het twijfelachtige verhaal en het verdwijnen van het iconische wapenwiel viel Resistance 2 destijds behoorlijk tegen. Weg is de vrijheid om te experimenten met wapens, en daarmee een groot deel van het plezier. Voor Resistance 3 gooide de ontwikkelaar het roer om, met een bijzonder intiem verhaal over de laatste tien procent van de mensheid en de meest gestroomlijnde gameplaymechanieken van de serie. Het wapenwiel keert terug en bevat een uitstekend progre iesysteem. Resistance 3 was het hoogtepunt van de serie, maar helaas vielen de verkoopcijfers tegen vanwege een overdaad aan shooters in 2011. Het werd tijd voor iets nieuws.
Vrijheid
In de jaren na Ratchet & Clank en Resistance verkende Insomniac Games het multiplatformlandschap. De eerste stap was een samenwerking met Electronic Arts voor de coöperatieve shooter Fuse, maar het volgende grote project was exclusief voor de Xbox One. Sunset Overdrive herinnerde gamers er aan dat de ontwikkelaar nog altijd onafhankelijk was en bovendien een steengoede actie-platformgame af kon leveren. De game combineert een besturing die wat wegheeft van Tony Hawk en Jet Set Radio en combineert dat met over de top actie en rebelse personages. Sunset Overdrive bevat daarbij een flinke dosis humor en betreft de eerste openwereldgame van de ontwikkelaar.
Insomniacs Xbox One-game bevat een aantal kenmerkende elementen uit de voorgaande games van de studio, maar is ook het bewijs dat de ontwikkelaar durft af te stappen van hun populairste series.
In 2017 kondigde Insomniac Games zelfs een officiële herprofilering aan, waarbij de herkenbare Ratchet & Clank-maan uit het logo werd gesloopt. Insomniac wil meer genres aandoen, zoals de onderwater-Metroidvania Song of the Deep en mobiele games als Digit Dash. Sinds een aantal jaar is Insomniac ook onderdeel van een klein groepje Oculus Rift-ontwikkelaars. Recent werd bijvoorbeeld Stormland aangekondigd, een vr-actiegame waar het kleurgebruik en de futuristische wapens wederom opvallen.
Veelzijdig
Sinds het PlayStation 3-tijdperk is Insomniac Games uitgegroeid tot een veelzijdige ontwikkelaar met een lust voor nieuwe ideeën, zonder de wortels van het bedrijf uit het oog te verliezen. Wortels die we ongetwijfeld terugzien in de aankomende Spider-Man-titel, waarvoor Insomniac terugkeert naar het platform waar het allemaal begon.
Dit artikel wordt mede mogelijk gemaakt door Sony. De inhoud is volledig bepaald door de redactie van Gamer.nl.