Tot dusver kwamen we in deze serie vooral toplijstjes tegen waar we het grotendeels nog steeds mee eens kunnen zijn. Deze week lopen we echter tegen wat problemen aan, met games die wellicht niet in de top drie hadden gehoeven en prachtige spellen die veel te laag op de lijst staan.
2012 was namelijk een gigantisch jaar voor de kleinere game. Indiegames worden een steeds groter onderdeel van onze industrie en komen dus vanzelfsprekend vaker naar voren in dit soort toplijstjes. Vaak zorgen ze voor vernieuwing en dienen ze als fri e wind die de mottenballen uit de gamemarkt blaast. Op 14 vinden we bijvoorbeeld Dear Esther, een bijzondere, verhalende game die de 'walking simulator' op de kaart zette. Een game hoeft niet per se perfecte gameplay te hebben, als het verhaal of de algehele ervaring maar de moeite waard zijn. Journey staat op nummer 9, een game die zeker een top 3-notering had verdiend. Die bijzondere reis verscheen onlangs in opgepoetste vorm op de PlayStation 4. The Walking Dead, de grote doorbraak voor Telltale Games en bij ons toen goed voor een zesde plek, staat wellicht ook te laag. Het episodische verhaal wist te ontroeren met de relatie tu en de criminele Lee en het meisje Clementine, dat hij onder zijn hoede neemt in een wereld die overspoeld is met zombies.
Maar er zijn ook indiegames zonder een imposant verhaal die weten te overtuigen in 2012. De stealth/actie-sidescroller Mark of the Ninja op plaats 23 is daar een goed voorbeeld van, met een heerlijke sfeer en perfecte gameplay. Hetzelfde geldt voor Fez op 13, dat onze wereld op zijn kop zette. Door de spelwereld rond te draaien verander je het perspectief en vorm je zo nieuwe paden om te bewandelen, en dat was een briljant idee. Ook Spelunky, dat het slechts tot de tiende plaats schopte, verdient het om hier genoemd te worden. We kennen mensen die deze roguelike nog steeds elke dag spelen en nog steeds niet alle geheimen hebben ontdekt.
Nieuwe consoles
Ook kwamen er in 2012 maar liefst twee nieuwe consoles uit. De Vita wist gelijk drie plekjes in onze lijst te veroveren. De draagbare versie van LittleBigPlanet verraste ons met een grote berg aan content en kwam binnen op plek 25. Van Gravity Rush zijn we nog steeds ondersteboven, vooral ook omdat de remaster net uit is op de PlayStation 4 en we binnenkort aan de slag kunnen met het vervolg. En ook de muzikale puzzelplatformer Sound Shapes kreeg een meer dan terechte plek in onze lijst, op plaats 15. De nieuwe console van Nintendo, de Wii U, kwam slechts één keer voor in onze toplijst – tenzij je multiplatformgames als NBA 2K13 en Ma Effect 3 meerekent. ZombiU wist ons destijds erg te bekoren en was de enige launchgame die echt hoge ogen gooide.
Natuurlijk waren er als vanouds ook genoeg grote releases en vervolgen in bekende franchises. Need for Speed was weer terug met Most Wanted en racete naar een 21e plaats, net een plek onder de terugkeer van een oude held in Max Payne 3. De vierde Halo viel mi chien een beetje tegen, maar het blijft een ijzersterke shooter en kreeg dus een verdiende elfde plek. Borderlands 2 borduurde verder op het succes van het origineel en kwam terecht op plaats 8. Ondanks het teleurstellende einde was Ma Effect 3 toch meer dan indrukwekkend en dus was een zevende plaats niet onterecht. Diablo 3 verdeelde fans tijdens de release, velen vonden het tweede deel toch beter, maar in de loop der jaren is er veel aan het spel geschaafd en zijn er veel verbeteringen aangebracht. In 2012 kwam het legendarische spel echter niet verder dan een vijfde plek. Kennelijk waren we toch iets meer onder de indruk van Far Cry 3, gezien de vierde plaats van Ubisofts shooter.
3. Torchlight II
De vijfde plek van Diablo 3 is extra pijnlijk als je ziet welke game er wel in de top 3 wist te komen. Torchlight is eenzelfde soort loot-based actie-rpg, maar dan van een veel kleinere studio. We noemden het in onze recensie een Diablo III-beater, met veel monsters, gevarieerde omgevingen en wapens, weidse omgevingen waarin veel te doen is en gewoon een hele hoop lol, in een kleiner pakketje voor een lagere prijs. En dat terwijl Diablo worstelde met een moeizame lancering, geklooi met een auction house en een gebrek aan balans. In 2012 was er dus best iets voor te zeggen om Torchlight op een hogere plaats te zetten.
Als we nu echter terugkijken kunnen we niet zeggen dat de impact van de game groter is geweest dan die van Diablo, dat in de loop der jaren veel beter is geworden. Ook andere games uit deze lijst als Journey of The Walking Dead hadden de derde plek eerder verdiend. Begrijp ons niet verkeerd, Torchlight II is een fantastische game die ook nu nog staat als een huis, maar als we terugdenken aan het gamejaar 2012, dan komen bovenstaande titels toch eerder bij ons op.
2. A a in's Creed III
Hoe je het ook wendt of keert, A a in's Creed III is voor velen niet het favoriete deel uit de serie. De game leek alles mee te hebben: een intere ante setting middenin de Amerikaanse revolutie, een immense wereld waarin je nu ook in de bomen kon klimmen, en een boeiende hoofdpersoon, Connor. Maar het is juist Connor waar veel mensen nu met enige ergernis aan terugdenken. Hij was te serieus, er kon geen glimlach vanaf. En dat maakte de hele game soms een zware opgave om te spelen. Het spel nam zichzelf veel te serieus, zoals de delen ervoor ook al in steeds grotere mate deden. Het verhaal dat zich in het heden afspeelt werd steeds onbegrijpelijker. Deel drie is op zichzelf bekeken zeker geen slechte game, maar het was wel de verkeerde game op het verkeerde moment.
Pas toen opvolger Black Flag uitkwam, zagen velen wat ze hadden gemist in de A a in's Creed-franchise. De piratengame had een veel lichtere toon en nodigde aan alle kanten uit om ontdekt te worden. Het overkoepelende verhaal verschoof bovendien veel meer naar de achtergrond, waar spelers het meeste alleen hoefden te ontdekken als ze daar zin in hadden. Wat dat betreft is deel drie wel een keerpunt geweest, maar dat is wellicht geen goede reden om het zo'n hoge plaats in onze toplijst te gunnen.
1. Guild Wars 2
De vraag of Guild Wars 2 een terechte nummer 1 was in 2012 roept gelijk veel andere vragen op. Wat voor game verdient het om bovenaan te staan? Moet dat een game zijn die je aan iedereen aan kunt raden? Of mag het ook een game zijn die het beste is in zijn genre, hoe klein dat genre ook is? Moet het een game zijn die een formule perfectioneert, of is het toch ook fijn als we een spel kiezen dat durft te vernieuwen? Guild Wars 2 voldoet in ieder geval aan dat laatste, want de game was de eerste sinds lange tijd die iets nieuws deed binnen de mmorpg-tak. De standaard quests werden vervangen door dynamische events en bijna alle onderdelen waren gelijk te spelen vanaf level 1 door een systeem dat je levels schaalt aan de hand van je medespelers. En laten we niet vergeten dat de game geen maandelijks abonnementsgeld van je vraagt.
Alleen de end-game content schoot nogal tekort, omdat de ervaring na het behalen van de levelcap eigenlijk hetzelfde bleef. Dit euvel is in de loop der jaren verholpen door een stortvloed aan gratis updates en uiteindelijk de uitbreiding Heart of Thorns, die vorig jaar uitkwam. Door de masteries, het trainen van nieuwe vaardigheden, kan de game nog jaren fris blijven voor de hardcore spelers. De actieve userbase zou op zo'n 3 miljoen spelers staan en dat is vier jaar na de lancering een behoorlijk knappe prestatie.
Volgende week kijken we naar de 25 beste games van 2013.