Beperkte lineup
De PlayStation 4 verscheen in Japan in februari 2014, vier maanden na de Westerse lancering. Japanse gamers voelden zich gepa eerd en reageerden verontwaardigd. “Maar,” antwoordde Mark Cerny, hoofdontwerper van de console en de launchtitel Knack, “we willen ervoor zorgen dat de PlayStation 4 in Japan lanceert met ondersteuning van goede launchtitels.”
Uiteindelijk lanceerde de PlayStation 4 in Japan met negentien games. Twee daarvan, Killzone Shadow Fall en Knack, waren exclusief voor het platform. Daarvan verkocht alleen Knack rijkelijk. De andere grote titels, zoals A a in’s Creed IV: Black Flag, Battlefield 4 en Call of Duty: Ghosts, bleken onvoldoende om de Japanse gamer tot vervanging van de PlayStation 3 aan te zetten.
Dat beeld is ook tekenend voor de ondersteuning van third-party ontwikkelaars in Japan. Nu zij eindelijk gewend zijn aan de complexe ontwikkelarchitectuur van de PlayStation 3, voelen zij er weinig voor om te investeren in de PlayStation 4. De nieuwe Final Fantasy en Kingdom Hearts zijn twee PlayStation 4-exclusives waar Japanse PlayStation-fans naartoe leven.
Vrijwel elke andere titel is ook verkrijgbaar op een ander platform. Dragon Quest Heroes, dat eerder deze week uitkwam in Japan, is beschikbaar voor zowel PS3 als PS4. Hetzelfde geldt voor Persona 5. Het onlangs verschenen God Eater 2: Rage Burst en de nieuwe Ys-titel verschijnen gelijktijdig op PS4 en Vita.
Concurrentie
Ook het succes van de Nintendo 3DS noemt Shuhei Yoshida, hoofd van Sony Worldwide Studios, als oorzaak voor de beperkte PS4-lineup van Japanse ontwikkelaars. In plaats van dat zij zich storten op een krachtig nieuw platform, kiezen de ontwikkelaars voor veiligheid en platforms die gamers al in huis hebben. Niet alleen de 3DS, ook de Wii U verkoopt als een tierelier in Japan.
Sinds de lancering van Mario Kart 8 in mei vorig jaar blijft Nintendo’s thuisconsole voorloper op de PlayStation 4 qua maandelijkse verkopen. Gezien het contrast in verkoopcijfers tu en de PlayStation 4 en de Vita in het Westen is het bovenal moeilijk voor te stellen dat de PlayStation 4 ook zijn draagbare broertje niet bij kan benen in Japan. Handhelds genieten nu eenmaal een ongeëvenaarde populariteit in Japan.
Ook in die kwestie zien we het belang van ondersteuning van derden. Square Enix, destijds nog Squaresoft en Enix, maakte twintig jaar geleden de besli ing om de immens populaire Final Fantasy- en Dragon Quest-series niet meer voor Nintendo, maar voor Sony’s nieuwe PlayStation te ontwikkelen. Japanse fans volgden trouw hun geliefde serie en stapten over. Vijftien jaar later ziet Sony het omgekeerde gebeuren met Capcom, dat na het daverende succes van Monster Hunter op PlayStation de overstap maakte naar Nintendo.
Toekomst
Zeker in vergelijking met de verkoop in het Westen kent de PlayStation 4 een moeilijke start in Japan. Maar nu het eerste jaar verstreken is, gloort er hoop aan de horizon. Met de lancering van Dragon Quest Heroes deze week en PS4-exclusive Bloodborne komende maand, zal de bal voor de PlayStation 4 gaan rollen. Ook Yakuza Zero en Final Fantasy Type-0 HD zullen ongetwijfeld hun steentje bijdragen. Uiteindelijk zullen Metal Gear Solid V: Phantom Pain en Persona 5 later dit jaar de laatste twijfelaars overhalen. Japanse gamers staan volgend jaar traditiegetrouw in rijen voor de winkels om als een van de eersten Final Fantasy XV op hun nieuwe PS4 te kunnen spelen.
Echter, tijden veranderen en het zijn al lang niet meer alleen Japanse role-playing games waar Japanners voor naar de winkel rennen. Het was uiteindelijk Grand Theft Auto V dat in de laatste weken van december ervoor zorgde dat de PlayStation 4 één miljoen keer over de toonbank ging. De daadwerkelijk verkochte aantallen zijn slechts fracties van de hoeveelheden die wij hier gewend zijn. Hetzelfde geldt voor Destiny en Battlefield 4, dat desondanks twee van de best verkopende PS4-titels waren in Japan.
Al met al is het een kwestie van tijd. Zodra Japanse ontwikkelaars overtuigd raken van de PlayStation 4 zullen de Westerse franchises hun topposities moeten afstaan. Tijd zal ons leren of de PlayStation 4 ondanks de lauwe start het succes van Sony’s eerdere consoles kan herhalen in Japan. Een wereldwijd succes is het toch al.