Voordat de eerste E3 in 1995 werd georganiseerd toonden gamebedrijven zich nog op andere beurzen, zoals de Consumer Electronics Show. Daar waren games maar een van de velen verschillende elektronica die consumenten konden bekijken. Naast de stand van Nintendo of Sega stonden de nieuwste elektrische tandenborstels of koelkasten te pronken, en een verdieping lager was een hele zaal gereserveerd voor porno. Games werden bovendien als ondergeschikt behandeld: ontwikkelaars moesten midden in de winter in een grote tent staan, zodat bezoekers door de kou en sneeuw moesten lopen om de nieuwste spellen te kunnen zien.
Het was geen gelukkig huwelijk en dus lag een scheiding op de loer. De nieuw opgerichte belangenorganisatie Interactive Digital Software A ociation – nu bekend als de ESA – zegde de samenwerking met de CES op en kondigde de Electronic Entertainment Expo aan. De E3 wist SEGA gelijk te overtuigen, toch een van de twee grote spelers in die tijd, en nadat vervolgens de ene na de andere studio zich aanmeldde ging ook Nintendo overstag.
Gelijk een succes
De eerste beurs was gelijk een groot succes. Er kwamen 50,000 belangstellenden op de E3 af, ontzettend veel als je je beseft dat de grootste editie in al die jaren 75,000 mensen trok. De eerste E3 had bovendien veel spectaculair nieuws, met als hoogtepunt de aankondiging van de originele Sony Playstation. Ook was er veel aandacht voor de spannende strijd tu en SEGA en Nintendo. SEGA verheugde zich vooral op het jaar voorsprong dat hun Saturn zou hebben op de Nintendo 64, die nog niet eens officieel was aangekondigd. Nintendo kondigde op zijn beurt weer de intere ante Virtual Boy aan, al is die uiteindelijk gigantisch geflopt. En dan was er nog SNK, die de Neo Geo CD aankondigde. Met zoveel nieuws en bezoekers wist de E3 direct zijn stempel te drukken op de gamesindustrie.
In de jaren daarna bleef de beurs groeien en werd het de uitgelezen plek om nieuwe games en consoles te onthullen. In 1996 werd de Nintendo 64, mét Super Mario 64, gepresenteerd en werd de eerste Resident Evil aan de wereld getoond. Een jaar later werden Half-Life en Unreal onthuld, in 1998 gevolgd door de eerste beelden van Duke Nukem Forever (ja, toen al!). Tu en 1999 en 2001 pa eerden de Dreamcast, de GameCube, de Playstation 2 en de gloednieuwe Xbox de revue. Door al deze aankondigingen bleef het aantal bezoekers vrijwel constant groeien.
Klein maar niet fijn
Het ging goed met de E3 tot de grootte van de beurs in 2007 in een klap drastisch werd teruggeschroefd. De standhouders van de beurs vroegen ma aal om de E3 kleinschaliger te maken. Op de E3 zijn in principe geen consumenten welkom: je moet een profe ionele connectie met de industrie hebben om binnen te komen. Tot aan 2006 groeide de beurs echter steeds verder en kwamen ook bloggers en eigenaren van kleine sites binnen, ook al werden die niet door iedereen als onderdeel van de industrie gezien. In 2007 werden zij dus geweerd van de vernieuwde beurs in Santa Monica, een editie die maar 10.000 bezoekers trok.
De nieuwe opzet kon op veel kritiek rekenen. Ontwikkelaars vonden dat de beurs beroofd was van al zijn bruisende leven en een saaie bedoening was geworden. Er was ook gelijk een stuk minder intere ant nieuws te melden. De grootste exclusieve nieuwtjes waren een prijsverlaging van de Playstation 3 en de aankondiging van de Wii Balance Board. In 2008 bereikte de E3 zijn dieptepunt met slechts 5000 belangstellenden. Sony en Microsoft lieten vooral demo's zien van games die we al kenden en Nintendo's grootste onthulling was de MotionPlus.
Terug naar groot
Het was duidelijk dat deze opzet niet werkte en dus keerde de E3 in 2009 grotendeels terug naar de oude opzet. Medewerkers van alle media werden weer in de armen gesloten en er kwamen weer meer dan 40,000 mensen langs. Het was tevens de eerste keer dat de beurs werd gehouden in het Los Angeles Convention Centre, waar de E3 ook dit jaar weer plaatsvindt. De afgelopen jaren groeit het aantal bezoekers weer langzaam, tot 48.000 in 2013.
Het valt op dat er nog altijd niet zoveel bezoekers zijn als bij de allereerste beurs in 1995. Het belang van de E3 lijkt ook een stuk kleiner te zijn geworden. De meest belangrijke nieuwtjes komen niet altijd meer van de E3 vandaan. Vroeger moesten de grote bedrijven echt vol gas geven op de beurs, omdat dat het moment was dat media van over de hele wereld aanwezig waren. Tegenwoordig is de aandacht van diezelfde media er vrijwel constant en willen de uitgevers liever zelf een moment uitkiezen om groots uit te pakken. De Wii U van Nintendo werd nog op de E3 onthuld in 2011, maar de nieuwe consoles van Sony en Microsoft kregen hun eigen evenement eerder in het jaar.
Toch is er elk jaar nog genoeg te zien op de beurs. Dit jaar kijken we vooral uit naar de nieuwste next-gen titels, die nu moeten laten zien wat de consoles echt kunnen. Met nog zestig dagen te gaan verheugen we ons in ieder geval op een hoop nieuwe E3-herinneringen.