Laten we voorop stellen dat het recenseren van Deadly Premonition geen zin meer heeft. Die vlieger ging vijf jaar geleden mi chien nog op, maar is inmiddels vertrapt door titels die er kwalitatief gezien torenhoog bovenuit springen. Deadly Premonition nu langs de meetlat leggen, zou het alleen maar een flinke tik op de vingers opleveren. Hoe durft ontwikkelaar Acce Games het om een game uit te brengen die overduidelijk niet meer van deze tijd is? Daarbij is het spel in alles zijn eigen uiterste en valt aan een gemiddelde beoordeling dus geen enkele waarde te ontlenen.
Als we ons niet meer druk hoeven te maken om het geven van een cijfer, is de weg vrij om Deadly Premonition ongegeneerd complimentjes te geven. Maar laten we voor het gemak toch even beginnen met een flinke uitbrander: het ziet er niet uit en het speelt voor geen meter. Richten gaat zo stroef dat zelfs hoofdpersoon Francis York Morgan verbaasd is als je eens een keer raak schiet. Geweldig vindt hij het, fantastisch zelfs. Het autorijden voelt eerder aan als schaatsen: je zwabbert van links naar rechts en glijdt zo dwars de weg over als je niet uitkijkt. Grafisch is het spel niet veel meer dan een kijkdoos. Het oogt driedimensionaal, maar zodra je ergens naast staat blijkt het een platte texture te zijn, met als dieptepunt de tomaten die in de supermarkt te koop zijn. Je ziet geen echte tomaten liggen, maar een foto waarop een flink aantal tomaten zijn afgebeeld. En dan hebben we het nog niet eens gehad over de gezichtsanimaties. Toen Arnold Schwarzenegger in Terminator 2 zijn mondhoeken moeizaam in een glimlach manoeuvreerde, was het nog aandoenlijk, maar in Deadly Premonition worden we er eerder bang van.
Zo, hebben we dat ook weer gehad. Het zijn lelijke mi ers of mi chien zelfs strafbare feiten die Deadly Premonition op zijn kerfstok heeft. Toch willen we vandaag de game in een ander daglicht stellen. Mensen maken fouten en dat is precies wat Deadly Premonition is, gewoon heel menselijk. Het faalt herhaaldelijk en op alle fronten, maar toont vooral karakter. Vandaar dat we met dit artikel een aantal bijzondere trekjes uit willen lichten.
York
Francis York Morgan is een FBI-agent met een bijzondere staat van dienst. Hij heeft de meest gruwelijke misdaden moeten onderzoeken, maar vertelt daarover alsof hij een kindje een snoepje uit een winkel zag stelen. Dit alles tot afschuw van zijn eetgenoten – ja, hij vindt het nodig om daar tijdens het eten over te beginnen – die het niet zulke geschikte gesprek tof vinden. Daarbij voert hij gedurende het hele spel een innerlijke monoloog en valt hij je lastig met obscure referenties naar films die hij ooit gezien heeft. Hij blijft ratelen over die ene acteur waarvan hij de naam even kwijt is en heeft zo verdacht veel weg van een seniel wordende opa. York slingert zijn emotionele bagage in je gezicht, maar houdt zijn kaken stijf op elkaar wanneer er zombies uit de grond kruipen.
De mensen die York ontmoet
York wordt voor zijn werk naar Greenvale gestuurd, een dorpje omringd door natuur en daarmee afgesloten van de buitenwereld. Er is een moord gepleegd en alles wijst erop dat de schuldige zich onder de inwoners bevindt, of op zijn minst bekend is in de omgeving. York zal de excentrieke figuren die Greenvale rijk is stuk voor stuk langs moeten gaan om achter de waarheid te komen. De inwoners van Greenvale werken, eten, slapen, drinken en gaan uit, zoals je dat van mensen mag verwachten. Wil je iemand spreken, dan zul je je dus moeten schikken naar zijn of haar agenda. Tref je ze thuis aan, dan hebben ze veelal opdrachten voor je, die het spelen van Deadly Premonition een stuk draaglijker maken. Win het vertrouwen van de toch wat verwilderde personages en plots staan ze klaar met wapens, versterking, taxiritjes en nog een handjevol speciale behandelingen. Het spel laat je in een zandbak spelen, maar maakt wel duidelijk dat je niet de enige bent. Maar juist omdat er spelregels zijn – niet iedereen staat in dienst van het hoofdpersonage – leer je de vrijheid te waarderen.
Het verhaal
Ben je uitgespeeld, dan is het de hoogste tijd om het plot aan te zwengelen. Het verhaal van Deadly Premonition is de meest onorthodoxe achtbaanrit die je ooit mee zult maken. Op weg naar het hoogtepunt stopt het spel regelmatig om je een half uur naar zijn volstrekt willekeurige script te laten luisteren, om vervolgens alsnog de plottwist als een brok je keel in te schieten. De hoofdverdachten in York’s onderzoek spelen de slachtofferrol wel erg geloofwaardig en dus ga je als speler vraagtekens zetten bij zijn vermoedens. Niets is meer wat het lijkt, omdat de realiteit gewoonweg niet te voorspellen blijkt. Je kijkt ook nergens meer van op na zoveel absurdisme en bent al zover vervreemd van het verhaal dat je alles wel aannemelijk vindt. En daar ligt de kracht van Deadly Premonition. Hoewel de gebeurteni en kant noch wal raken, ben je zo diep de onzin ingezogen dat je er zelf net zo heilig in bent gaan geloven. De uren aan ogenschijnlijk zinloze conversaties tu en York, Zach (zijn denkbeeldige vriend) en de inwoners van Greenvale hebben je verzet gebroken en ervoor gezorgd dat je met ze mee bent gaan leven. Wanneer alle misvormde puzzelstukjes uiteindelijk met liefde in elkaar geramd worden, blijf je als speler verslagen achter. Hoe heeft het zo ver kunnen komen en waarom voel ik me in godsnaam zo betrokken?
De muziek
Om uit te leggen hoe bizar de muziekkeuze in Deadly Premonition kan zijn, verwijzen we graag naar uit American Psycho, waarin hoofdpersoon Patrick Bateman gepa ioneerd over een nummer praat dat hij zojuist heeft opgezet. Op zich niets vreemds aan, ware het niet dat hij ondertu en de moord op zijn in de kamer zittende collega voorbereidt. Deadly Premonition is al net zo gestoord en volgt een dramatische scène gerust op met zijn inmiddels beroemd geworden . Verder krijg je een selectie aan jazz-, country- en Latin R&B-nummers te horen, die niet zouden mi taan als voorbeeldnummers van Windows Media Player, maar daarom zijn.
De muziekkeuze is op zijn zachtst gezegd ongepast, en typeert daarmee eigenlijk de hele game. Deadly Premonition valt vandaag de dag nergens in te pa en, maar toch hadden we de game niet willen mi en. Geen enkele game is namelijk perfect en dat mogen we ook nooit als eis stellen. Vooruit, het zoekt de grenzen op van wat nog wel acceptabel is, maar versterkt daarmee juist de boodschap. We raden Deadly Premonition daarom aan als goed voornemen voor 2011. Houd je echt van gamen, dan heb je vast nog wel wat liefde over voor een misbaksel. Gamer.nl wenst je in ieder geval een gelukkig nieuw gamejaar.