Super Mario Bros. 3
Mario was al jaren aan de weg aan het timmeren in Donkey Kong-games toen hij op de NES doorbrak met Super Mario Bros. Deze platformer deed zoveel nieuwe dingen: het beeld schoof met de speler mee van links naar rechts, Mario kon items pakken (zoals de paddenstoel en de vuurbloem) waardoor hij van grootte veranderde en speciale krachten kreeg, en er waren geheime shortcuts om hele werelden te skippen. Super Mario Bros. creëerde de wereld van Mario zoals wij die nu kennen, maar Super Mario Bros. 3 verfijnde en perfectioneerde die.
Eigenlijk kón Super Mario Bros. 3 helemaal niet bestaan. Zulke gelikte graphics en zo gigantisch veel levels konden toch niet op één NES-cartridge staan? Terwijl we al uitkeken naar de lancering van de Super NES, liet Nintendo zien dat er nog genoeg leven in dat oude grijze bakkie zat. Voor het eerst was er een gedetailleerde wereldkaart van waaruit je levels koos. In bijna elk van die levels wordt wel weer een nieuw element geïntroduceerd, van compleet nieuwe items die je in een kikker of een standbeeld veranderden en een gigantisch level met gigantische vijanden, tot Toad-huisjes waarin je extra items kunt verdienen en de geheime blokfluiten die je naar andere werelden transporteren. Mario kan zelfs door levels heen vliegen! Super Mario Bros. 3 zit werkelijk bomvol met ijzersterke gameplay en unieke concepten: achter elke hoek zit weer een nieuwe verra ing.
Samen met Super Mario World, het vervolg op de Super NES, vecht SMB3 regelmatig om de titel van beste tweedimensionale Mario-platformer. Gamer.nl kiest voor SMB3, omdat het als eerder verschenen deel meer nieuwe dingen doet en een grotere variatie aan gameplay en omgevingen biedt. Super Mario Bros. 3 is een totaalpakket dat zelfs bij lange na niet wordt ingehaald door de New Super Mario Bros.-games.
Super Mario 64
De tweedimensionale platformer vierde zijn hoogtijdagen op de SNES en Mega Drive: zelfs van de meest oncoole tekenfilmpersonages was wel een gare platformgame te vinden. Met de komst van de PlayStation en vooral de Nintendo 64, werd de 2D-platformer langzaam verdrongen door de driedimensionale variant. En Nintendo’s mascotte leidde de weg: er waren wel driedimensionale platformers vóór Super Mario 64, maar de launchgame voor Nintendo’s derde console gaf het goede voorbeeld en was meteen nagenoeg perfect.
Opeens waren levels grote velden waarin spelers niet alleen maar platformavonturen beleefden maar op ontdekkingstocht moesten. Elk level bevatte meerdere sterren die verzameld moesten worden. Elk hoekje van de spelwereld moest uitgekamd worden om alle sterren te vinden. Daarmee wijkt Super Mario 64 (en het minder spraakmakende vervolg, GameCube-titel Super Mario Sunshine) af van de kla ieke Mario-gameplay waarin precieze platformactie de boventoon voert. In het geval van Mario 64 vinden we dit echter totaal niet erg, omdat het spel eigenhandig de 3D-game zoals we die nu kennen heeft vormgegeven. Al vanaf de eerste minuut, waarin Mario uit een pijp springt en de tuin van Prince Peach mag verkennen, ben je aan het spelen met een virtuele blokkendoos waarin alles kan en alles mag. Het was een genot om voor het eerst in bomen te klimmen, het water in de gracht in te duiken en daadwerkelijk rond te rennen in drie dimensies. En pa ant vond Nintendo ook nog eens de besturing van de 3D-camera uit. Die is wanneer je nu terugblikt al lang niet meer perfect, maar gaf toen wel het goede voorbeeld. Super Mario 64 is de vreemde eend in de bijt, soms zelfs tegen het abstracte aan, maar niets minder dan een revolutie voor heel de game-industrie.
Donkey Kong ‘94
We hebben lang getwijfeld of we door onze eigen gemaakte regels Donkey Kong ’94 wel in deze lijst moesten plaatsen. Het spel is immers officieel geen Mario-titel (ook al bestuur je hem wel) en of het nou een platformer of een puzzelgame is, is ook niet helemaal duidelijk. We hebben echter toch gekozen om het spel in de lijst mee te nemen, simpelweg omdat hij zo verdraaid goed is.
De oude Donkey Kong-games, die tegenwoordig op bijna elk Nintendo-apparaat te downloaden zijn, weten dankzij hun simpele opzet nauwelijks meer indruk te maken. Donkey Kong ’94 stak de gameplay echter in een modern jasje. In elk level moet Mario zijn harige aartsrivaal zien te bereiken. Hij moet sleutels voor deuren verzamelen en op ladders klimmen terwijl hij vijanden en omlaagvallend puin van Donkey Kong ontwijkt. Dat klinkt qua opzet als de oude Donkey Kong-titels, maar Nintendo verzint constant nieuwe elementen die van elk level een puzzelspel op zich maken. Daarmee geeft Donkey Kong ’94 zowel een blik in het verleden van de loodgieter als een knipoog naar de toekomst, want inmiddels weten we dat je met Mario echt alle kanten op kunt en niet alleen maar van platform naar platform hoeft te springen. Intere e? Je kunt hem op de 3DS downloaden!
Super Mario Galaxy
De Mario-formule begon met Super Mario Sunshine een beetje voorspelbaar te worden. Mario kan over twee en drie dimensies lopen en springen, maar wat is zijn volgende stap? Naar de ruimte blijkbaar. Galaxy op de Wii speelt zich af op talloze verschillende planeten. Een principe dat op zichzelf niet bijster origineel is, maar zoals gewoonlijk bij Nintendo is het verhaal ondergeschikt aan de gameplay, en die bleek wederom van een nieuw en verra end hoog niveau te zijn. Het gaat er in Galaxy niet om dat je op verschillende planeten loopt, het gaat er om dat de spelwereld nu echt oneindig is. Door de zwaartekracht kun je rondjes blijven lopen op een planeet, zonder dat je ooit hoeft te stoppen.
In de praktijk is dat natuurlijk alleen leuk wanneer er ook voldoende te beleven valt op deze planeten en dat is gelukkig het geval. Nog niet eerder zat een Mario-game zó vol met nieuwe ideeën. Zoveel ideeën, dat Nintendo zelfs een vervolg nodig had om de resterende concepten een plekje te geven. De Galaxy-games introduceren de ene na de andere nieuwe spelregel, die na één of twee levels weer net zo snel wordt weggegooid, omdat er plek gemaakt moet worden voor een ander item of een nog originelere setting.
Galaxy en het vervolg zijn zo goed omdat Nintendo zelf ook leek te beseffen dat met Super Mario 64 de kern van Mario-platformers langzaam maar zeker verloren ging. Met Mario wil je springen en rennen, oftewel platformavonturen beleven. Door de setting in de ruimte kan Nintendo korte, uitdagende platformlevels maken die doen denken aan de tweedimensionale levels uit de oude games, maar dan met alle voordelen van 3D-gebruik er aan toegevoegd. De Mario Galaxy-games voelen daardoor puur, alsof ze de kern van waar een Mario-game om draait uitlichten. Ze voelen als een viering van alles waar Mario voor staat. Het is niet voor nieuws dat Galaxy voor menig gamer de beste game van afgelopen generatie is.
Super Mario 3D Land
Er was in diezelfde periode niettemin weer vraag naar 2D-platformers, en op de DS en Wii, en later ook Wii U, kregen spelers waar ze om vroegen. De New Super Mario Bros.-games steken de oude Mario-platformers in een nieuw jasje en voegen daar een chaotische multiplayer voor maximaal vier spelers aan toe. Door het grote succes ontstond er wel een kloof tu en de fans van twee- en driedimensionale Mario-platformers. Die kloof werd met Super Mario 3D Land gedicht.
Mario 3D Land laat de rondvormige levels van Galaxy achter zich (daar heeft de beperkte techniek in de 3DS vast ook een aandeel in) en plaatst gamers weer met beide voeten op de vlakke grond. Levels in 3D Land zijn kort en krachtig en voelen ook daadwerkelijk als levels uit de originele Super Mario Bros.-platformers, maar dan in drie dimensies. Pak een willekeurig level uit Super Mario Bros. 3 en stel je voor dat je nu ook naar voren en naar achteren kunt bewegen, en je komt een heel eind. Door het gebruik van echte 3D-effecten ontstaan een hoop nieuwe uitdagingen, want je moet nu opeens echt rekening houden met de plek waarop Mario terecht komt na een sprong. Hoewel nergens de creatieve hoogtepunten van de Galaxy-games worden bereikt, slaat 3D Land een hele mooie brug tu en de 2D- en 3D-games, waardoor het spel leuk is voor zowel de onervaren als de hardcore gamer.
En dat brengt ons dan ook bij Super Mario 3D World voor de Wii U, die vanaf 29 november in de winkels ligt. Het is mi chien een vreemde keuze om deze ‘derde’ lijn platformspellen naar de consoles te brengen: daar zijn toch immers de standaard 3D-games voor? Toch zijn we razend benieuwd naar wat 3D World naar het grote scherm brengt, zeker gezien de kwaliteit van 3D Land. We vragen ons wel af of dit een simpele herhalingsoefening wordt, of dat de game op de eenzame hoogte van de Galaxy-titels komt te staan. Volgende week hebben we het antwoord.