Het verhaal van BioWare is er een van snel succes. De studio werd in 1995 opgericht door drie afgestudeerde artsen: Zeschuk, Muzyka en Augustine Yip. Door hun werk hadden ze genoeg geld om de ontwikkeling van games te financieren. Voor hun eerste demo kregen ze gelijk zeven aanbiedingen van uitgevers. Twee jaar later lag hun eerste spel Shattered Steel in de winkels, met positieve kritieken.
De drie academici hadden een grote voorliefde voor RPG’s als Dungeons & Dragons, en dus zou de volgende game een RPG worden. Het toeval wilde dat hun uitgever, Interplay, net de rechten op de D&D-licentie had gekocht. Tijdens de productie van het volgende spel verloor het bedrijf mede-oprichter Yip, die weer verder wilde als arts. Maar na drie jaar productietijd boekte BioWare een groot succes met hun game, Baldur’s Gate. Hun engine werd gebruikt in hits als als Planescape: Torment en Icewind Dale, BioWare zelf ging verder met Baldur’s Gate II, Jade Empire en later Star Wars: Knights of the Old Republic.
En toen kwam EA
In 2005 begon Electronic Arts zich met de zaak te bemoeien. BioWare en Pandemic Studios gingen samen aan de slag met een grote investering van EA. Twee jaar later bedacht EA zich en kocht de uitgever de hele boel op. Met het geld van deze mega--publisher kwam BioWare tot zijn grootste commerciële succe en tot nu toe, Ma Effect en Dragon Age: Origins. Met nog steeds de twee oprichters, Zeschuk en Muzyka, aan het hoofd van de ontwikkeling.
Door de overname van EA werd BioWare als studio steeds groter en groter. Er werden twee extra studio’s geopend en Mythic Entertainment werd aan de ontwikkelaar toegevoegd. De twee dokters kregen dus steeds meer man onder zich die ze moesten managen, en vermoedelijk steeds minder tijd om zich echt met games bezig te houden. Al die extra mankracht was nodig om tu en 2011 en 2012 drie grote spellen te lanceren: Ma Effect 3, Dragon Age II en de MMORPG Star Wars: The Old Republic. Deze drie games werden alle niet zo goed ontvangen als de uitgever hoopte.
Vervolg na vervolg
Moeten we EA de schuld geven van deze dip in kwaliteit? Tsja, dat is moeilijk te beoordelen. Feit is wel dat de creatieve breinen achter BioWare, Zeschuk en Muzyka, ineens een stuk meer games moesten afleveren in een flink kortere tijd. Ga maar na: drie grote titels die in één jaar tijd worden uitgegeven, terwijl ze aan een pareltje als Baldur’s Gate drie jaar hun onverdeelde aandacht konden geven. Dat kan niet anders betekenen dan dat ze minder tijd overhadden om goede ideeën te bedenken die in de spellen verwerkt moesten worden. Daar komt bij dat ze alleen nog maar bezig waren met vervolgen op hun succesvolle spellen, en weinig ruimte hadden met hun creatieve brein nieuwe franchise op te zetten.
Is dat de reden dat ze zijn gestopt? Het is in ieder geval vreemd getimed dat ze hun vertrek wereldkundig maken een dag nadat de aankondiging van de nieuwste sequel, Dragon Age III. De functie waar ze nu in waren beland kan in ieder geval niet geweest zijn wat ze voor ogen hadden toen ze hun studio in 1995 samen oprichtten. Aan het hoofd van een gigantische groep werknemers staan is heel iets anders dan met een klein team gefocust aan een game werken. Hoe meer mensen je onder je hebt, hoe meer tijd je kwijt bent aan het managen van al dat personeel.
Leven zonder de dokters
Hoe gaat BioWare nu verder zonder de dokters? Het ziet er naar uit dat EA verder gaat op de ingeslagen weg. De uitgever staat er niet echt om bekend risico’s te nemen, wat de aankondigingen van Dragon Age III en een nieuwe game in het Ma Effect-universum bevestigen. Wat dat betreft is het artistiek failli ement van Bioware dichtbij. Een verra ende titel als Jade Empire hoeven we waarschijnlijk niet meer te verwachten.
Er is nog wel hoop. Naast het vertrek van de twee oprichters kondigde de studio ook een geheel nieuwe IP aan, die zal worden gemaakt met “geheel nieuwe technologie”. Wat zo’n cryptische omschrijving moet betekenen weten we niet, maar het is waarschijnlijk dat deze game voor de volgende consoles zal verschijnen. Het vertrek van Zeschuk en Muzyka valt te betreuren, maar we moeten niet doen alsof er alleen maar incompetente mensen rondlopen bij BioWare. Ze zullen van de twee doktoren toch ook geleerd hebben om hun creatieve energie de vrije loop te laten.
De hoop is dat deze nieuwe game ons positief gaat verra en en dat die alle twijfels na het vertrek van de ziel van de ontwikkelaar weg zal nemen. En anders? Tsja, dan kunnen we altijd nog onze tijd verdoen met het lezen van dat nieuwe weblog over bierbrouwers...