Het is zo’n typisch Nederlandse winterdag. De lucht is grijs, wind slingert ontelbare regendruppels in je gezicht en de Dutch Game Garden ligt er als gevolg van het apocalyptische weer ietwat verlept bij. Met onze gedachten op onweer stappen we naar binnen bij het bastion van creatieve Nederlandse gamemakers. Dutch Game Garden biedt onderdak aan onder andere Vlambeer, Ronimo, Stolen Couch en dus ook Dreams of Danu. Op uitnodiging van laatsgenoemde maken we kennis met de NeuroSky MindWave.
Surfing the MindWave
In eerste instantie ziet het er wat knullig uit - de NeuroSky MindWave is een soort halve koptelefoon die je scheef op het hoofd zet, met een sensorklipje dat je vastmaakt aan het linkeroor – maar dit stuk plastic is de controller van morgen. Jan Jonk en Remi Newton, twee ‘neuro-gamedesigners’ van Dreams of Danu, leggen uit dat de gadget verschillende frequenties registreert en interpreteert, en deze via een draadloze USB-verbinding vertaalt naar beweging op het scherm voor onze neus. De MindWave herkent bijvoorbeeld schommelingen in de energie die je hersenen uitstralen, en kan zo verschillen detecteren tu en stre en kalmte, en de mate van concentratie daarbij.
Om een beeld te krijgen van hoe dit in de praktijk in zijn werk gaat, starten Newton en Jonk Mindout op. Mindout is een Breakout- en Arkanoid-achtige game van Dreams of Danu waarbij je eenvoudigweg rijen blokken boven in beeld weg moet knallen door een bal de juiste richting in te kaatsen. De twist van Mindout zit hem in de grootte van die bal. Via de informatie die de MindWave registreert, meet de game hoe geconcentreerd jij bent. Zit je compleet gefocust voor het beeldscherm, dan groeit het kleine balletje uit tot een puntenverslindende skippybal; ben je met je gedachten ergens anders dan verkleint deze tot een miezerige pinda.
Het verschil wordt al gauw duidelijk. Terwijl ondergetekende Mindout probeert te spelen, steken de twee gamemakers van wal over hun creatie. Hoe meer aandacht ik hen schenk en me in het gesprek probeer te mengen, hoe kleiner en kleiner de bal wordt. Houdt iedereen om mij heen zijn mond, dan gaat het een stuk beter; multitasken is blijkbaar niet aan mij besteed. Eindredacteur Gerard (van Nieuwenhuijzen - red.) brengt het er daarentegen een stuk beter vanaf en highscore na highscore sneuvelt nadat hij het futuristische apparaat op zijn hoofd heeft gemonteerd.
Is ons draconisch taalwonder daarom beter in Mindout? Niet zozeer. Mindout is vooral een speelse manier om het concentratievermogen van mensen in kaart te brengen. Dit vermogen verschilt per persoon, maar is uiteraard ook te trainen of te beïnvloeden met cafeïne of geestverruimende middelen. Een goede joint voorafgaand aan een potje Mindout en je scores kunnen zomaar hoger uitvallen dan in nuchtere toestand, zo wordt ons toevertrouwd.
Beperkingen en mogelijkheden
De MindWave-headset kost maar honderd euro en heeft een complete app store waar je eenvoudig games kunt aanschaffen, variërend van touwtrekken met je brein tot complete sportgames. Maar als het apparaat en de applicaties die er gebruik van maken zo toegankelijk zijn, waarom zitten we dan nog niet allemaal met zo’n kek ding op ons hoofd? Dat heeft te maken met beperkingen. Hoewel Mindout bijvoorbeeld absoluut werkt, besturen we de game nog wel met muis in de hand. Omdat een MindWave niet zo zeer onze gedachten leest maar ‘slechts’ breinfrequenties herkent, is het momenteel nog onmogelijk om een wapen te richten, rond te lopen, te springen, of objecten te laten bewegen door ze met je gedachten een kant op te sturen. Dat betekent dat neuro-gamedesign vooralsnog gekoppeld is aan traditionele gamebesturing met de muis, de DualShock, Wii-Mote of Kinect, en dus absoluut nog geen vervanger is van het huidige aanbod. Echter, wat niet is kan nog komen.
De technologie die we nu zien is dus vooral een eerste stap in consumentgerichte Brain-Computer-Interfaces, kortweg BCI. Newton en Jonk vertellen dat BCI’s niet lang geleden nog apparaten waren met tientallen sensoren die je enkel kon gebruiken door je hoofd in te smeren met een soort plakkerige gel. Omdat de techniek zo snel vordert, is het slechts een kwestie van tijd voor het is geïntegreerd in onze auto’s, voor we onze kinderen er op school hun concentratievermogen mee laten trainen en voor we smartphones ontgrendelen met onze unieke breinafdruk.
Wat betekent dit voor gaming? Van alle grote uitgevers en ontwikkelaars lijken er weinig nog echt warm te lopen voor gamen met ons brein; Square-Enix is als enige expliciet bezig met een game – een zombiethriller genaamd Judecca – die gebruik maakt van de MindWave-headset. Door je goed te concentreren activeer je het zogenaamde Devil’s Eye, waarmee je zombies kunt zien en zelfs door muren kunt lopen. Het project is al enkele jaren in ontwikkeling, maar lijkt voorlopig het levenslicht nog niet te gaan zien. Andere grote spelers hebben het momenteel vooral druk met het pushen van Wii-Motes, Move-controllers en Kinect-camera’s.
Daarom zoeken we het liever dichter bij huis, in Utrecht dus. In ons eigen koude land gebeuren mooie dingen onder de hoede van neuro-avonturiers Jonk en Newton, zo blijkt wel. Dreams of Danu is daarmee een goed voorbeeld van de inventieve initiatieven die Dutch Game Garden mogelijk maakt in het hart van de Domstad. Op kleine schaal wordt gebouwd aan een toekomst die stap voor stap dichter binnen handbereik komt, of moeten we zeggen binnen breinbereik? Wie weet besturen we dankzij Hollands pionierswerk over een paar jaar Link, Solid Snake en Nathan Drake wél gewoon met onze gedachten. Voor die toekomst trotseren we graag weer en wind.