De beste boeken over videogames en de game-industrie
Van dystopische vr-werelden tot het ontwerpen van het perfecte achterwerk
Veel bekende gamereeksen putten hun inspiratie uit literatuur, maar hetzelfde gebeurt uiteraard ook in omgekeerde richting. De afgelopen decennia zijn er talloze interessante, humoristische, leerzame en persoonlijke boeken verschenen over videogames en de game-industrie. In dit artikel volgt een greep uit die verrassende boekencollectie.
Denk je aan boeken over games of de industrie eromheen, dan kunnen talloze vormen van dit medium ter gedachte komen. Denk aan graphic novels die het universum van een bestaande game uitbreiden, bijvoorbeeld voor Bloodborne, World of Warcraft en Assassin’s Creed. Daarnaast zijn er videogamekookboeken die volledig in het culinaire thema zijn van één game(reeks) en prachtig vormgegeven art books die ingaan op de kunst en ontwikkeling van een game. Of denk aan handboeken die spelers beter maken in hun favoriete game – of, in het geval van The GameDev Business Handbook, handvaten geven over het opstarten van je eigen gamestudio.
Die laatste vormt dan ook het ideale bruggetje naar de essentie van dit artikel. Hieronder staan een aantal van de beste (non-)fictieboeken over het maken van videogames en/of de game-industrie op een rijtje.
Fictieboeken:
Tomorrow, and Tomorrow, and Tomorrow – Gabrielle Zevin
Door een speling van het lot besluiten twee vrienden, de ‘net geen-geliefden’ Sam Masur en Sadie Green, om een groot avontuur aan te gaan: het maken van hun eigen game. Na heel wat successen, tegenslagen, creatieve verschillen en gecompliceerde gevoelens, wordt hun meesterwerk Ichigo uiteindelijk realiteit én een grote hit. Helaas brengt roem in deze industrie niet alleen vreugde en succes met zich mee, waar deze twee jonge zielen op de harde manier achter moeten komen.
Dit fictieve liefdesverhaal omtrent de eerste stappen in de game-industrie, creatieve ontwerpkeuzes maken wat betreft gameplay en het verhaal én natuurlijk de relaties tussen deze realistische personages, maken Tomorrow, and Tomorrow, and Tomorrow een geliefd boek voor zowel gameliefhebbers als de doorsnee bibliofiel. Deze titel is ook in het Nederlands verkrijgbaar (‘Morgen, en morgen, en morgen’).
Prijs: 19,99 euro
Ready Player One – Ernest Cline
Ook dit populaire stukje fictie is in het Nederlands verkrijgbaar of te zien op je tv-scherm als succesvolle blockbuster onder dezelfde naam. Het jaar is 2044 en na de Grote Recessie leeft een groot deel van de wereldbevolking in diepe armoede. De onlinegame Oasis, een multiplayer-vr-game, biedt de bevolking escapisme aan alle tragedie om hen heen. Wanneer de bedenker van de game, James Halliday, kinderloos sterft, onthult hij een wedstrijd. Hij heeft namelijk drie sleutels (easter eggs) verstopt in zijn magnifieke gamewereld en de speler die alle drie de sleutels vindt, wordt in één klap multimiljonair.
Deze spannende jacht naar geluk en roem neemt lezers mee door popcultuur uit de jaren tachtig, de tijd waarin Halliday opgroeide. Nostalgie speelt dus een grote rol in het boek, evenals de liefde voor popcultuur en videogames. Het boek bevat veel herkenbare elementen en situaties voor (online) gamers en geeks, maar ook een oppervlakkig kijkje in het brein en de ambities van game-ontwikkelaar Halliday. Wellicht dus niet een boek voor iedere bibliofiel, maar wel voor de liefhebber.
Prijs: 8,95 euro
Trapped in a Video Game – Dustin Brady
Hoewel we geen graphic novels includeren in dit overzicht, mag jeugdboekenserie Trapped in a Video Game zeker niet ontbreken. Deze vijfdelige reeks volgt de twaalfjarige Jesse Rigsby en zijn spannende, benarde situaties terwijl hij vastzit in verschillende gamewerelden. De boeken zijn grappig geschreven, hebben cliffhangers aan het einde van haast elk hoofdstuk en zijn toegankelijk voor jonge gameliefhebbers – zelfs als ze zogenaamd ‘niet van lezen houden’.
Wat deze boekenreeks geschikt maakt voor deze lijst, is onder andere de More To Explore-sectie aan het einde van het eerste boek. Dit interactieve en toegankelijke gedeelte legt namelijk de basiskennis van programmeren uit aan de jonge lezers. Ook elementen zoals ‘kwaadaardige gameontwikkelaars’, glitches en bugs, referenties naar bekende games en interactieve puzzels en codetaal maken dit vermakelijk leesvoer. Een kanttekening is wel dat de boeken (nog) niet in het Nederlands verkrijgbaar zijn.
Prijs: 7,99 euro
Warcross – Marie Lu
Warcross is haast een kruising tussen Ready Player One en Alita: Battle Angel. Dit dystopische scifi-avontuur volgt hacker Emika Chen in New York, die rondkomt als premiejager door achter illegale gokkers aan te gaan in het vr-spel Warcross. Deze populaire combatgame, gemaakt door multimiljonair Hideo Tanaka, wordt wereldwijd gespeeld en miljoenen geïnteresseerden volgen de kampioenschappen dan ook live. Emika hackt zichzelf per ongeluk de spelwereld van Warcross in, maar in plaats van gestraft te worden, huurt Tanaka haar in als speler (en spion) tijdens de kampioenschappen om een sinister plot te onthullen.
De verschillende arena’s die beeldend worden omschreven en het design van de vr-spelwereld trekken menig lezer regelrecht in het verhaal. Verwacht geen uitgebreide omschrijvingen over programmeren, hacken of de techniek achter bepaalde spelelementen: dit verhaal blijft vrij oppervlakkig qua technische aspecten. Wat dit boek – net als Player One – wel goed doet, is de worldbuilding van futuristische vr- en ar-werelden omschrijven op een toegankelijke en herkenbare manier. Lezers die zoeken naar meer realisme, achtergrondkennis en diepgang in de game-industrie, zijn wellicht meer gebaat bij onderstaande titels.
Prijs: 9,99 euro
Non-fictieboeken:
The Ultimate History of Video Games – Steven L. Kent
Wellicht is dit boek uit 2001 wat gedateerd, maar de kennis van ruwweg de eerste dertig jaar aan gamegeschiedenis die het met zich meebrengt is tijdloos. Dit boek bespreekt de ontwikkeling van videogames in de maatschappij, van iets wat alleen achter gesloten deuren en in arcadehallen gebeurde en vervolgens uitgroeide naar een tijdverdrijffenomeen in huiselijke sferen en op het schoolplein.
Het omschrijft – nu met nóg meer nostalgie – hoe een generatie opgroeide met games als Pac-Man en Pokémon, blunders bij grote bedrijven als Nintendo en Atari, opkomende videogamegiganten en het begin van de zogeheten ‘Console Wars’. Het boek is opgebouwd uit onderzoek, interviews en anekdotes, maar draait vooral om de vroege fases van de wereldwijde game-industrie en minder over videogames zelf.
Prijs: 21,10 euro
Console Wars – Blake J. Harris
Console Wars wordt omschreven als een ‘business-thriller’ en legt de vergrootglas op de bovengenoemde Console Wars uit de jaren negentig. Deze blik achter de schermen neemt lezers mee door de strijd tussen gamegigant Nintendo en het opkomende arcadebedrijfje Sega. Niet alleen bedrijven werden in deze strijd gezogen, maar ook in woonkamers, op speelterreinen en in arcadehallen woedde het voort tussen familieleden, vrienden en collega’s.
Aan de hand van meer dan tweehonderd interviews met ex-medewerkers van Sega en Nintendo wordt het beeld achter de schermen op economisch, sociaal en psychologisch front toegankelijk gemaakt.
Prijs: 17,99 euro
Blood, Sweat and Pixels – Jason Schreier
Over achter de schermen gesproken: Blood, Sweat and Pixels presenteert lezers met persoonlijke verhalen van de personen áchter de games. “In deze industrie is het vaak een wonder als een game daadwerkelijk uitkomt”, zo hoorde journalist en schrijver van dit boek Jason Schreier. Crunch time, creatieve onenigheden, budgetveranderingen en strakke deadlines liggen constant op de loer en eisen vaker dan je denkt hun tol.
Het boek zoomt specifiek in op tien welbekende games, van Stardew Valley en The Witcher 3: Wild Hunt tot Dragon Age: Inquisition en Destiny. Van grote schandalen en dieptepunten tot verrassende hits en hoopvolle kameraadschap: deze persoonlijke verhalen achter populaire games geven de game-industrie meer broodnodige transparantie.
Prijs: 12,99 euro
Significant Zero – Walt Williams
Significant Zero: Heroes, Villains, and the Fight for Art and Soul in Video Games is een persoonlijke verdieping (of uitbreiding) op de bovenstaande titel. Walt Williams is de prijswinnende schrijver van Spec Ops: The Line en is ook welbekend om zijn bijdrages aan populaire gamereeksen zoals BioShock, Borderlands en Mafia.
Dit boek is een terugblik op zijn tijd in de game-industrie. Naast succesvolle en leuke momenten, kaart hij ook misstanden aan in deze miljardenindustrie waar hij mee te maken kreeg en nu op reflecteert. Het geeft inzichten in zaken als moraliteit in gaming, de harmonie tussen verhaal en gameplay, de grote ego’s die telkens aan de touwtjes willen trekken en de verslaving aan het creatieve proces die vaak ook zijn tol eiste. Een transparante, hilarische en kritische aanrader van een geliefde industrieveteraan.
Masters of Doom – David Kushner
Deze semibiografie bespreekt het leven van twee welbekende gameontwikkelaars: John Romero en John Carmack, oftewel de makers van Doom en Quake. Het volgt hun moeilijke beginjaren, hun partnerschap en het tot stand komen van hun game-imperium, gebouwd op het (befaamde) succes van hun twee geliefde en controversiële titels. Totdat hun imperium implodeerde…
Dit verhaal schetst een mooi en toegankelijk beeld van hun vriendschap, het verraad dat zich heeft afgespeeld en hoe deze partners in verhouding stonden tot de rest van de game-industrie in de jaren tachtig en negentig. Liefhebbers van klassieke fps-spellen mogen dit meeslepende kijkje in Romero’s en Carmacks historie zeker niet overslaan.
Prijs: 11,99 euro
The Legend of Zelda: Breath of the Wild - Creating a Champion – Nintendo
Artbooks worden in dit overzicht niet meegenomen, maar Creating a Champion van Nintendo ontstijgt deze categorie. Naast officiële schetsen en illustraties die prachtig tot hun recht komen in dit enorme boek, bevat het namelijk ook heel veel informatie, interviews en prototypes die Link, Zelda en alle andere helden uit de The Legend of Zelda-reeks hebben gevormd tot de publieksliefhebbers die ze nu zijn.
Het boek bevat onder andere commentaar van de ontwikkelaars over het ontwerpen en tot stand brengen van de game, historische secties die uitgebreid ingaan op de geschiedenis en wereld van Hyrule en verdiepende interviews met sleutelfiguren achter Zelda. Het is de ultieme verdieping in de (concept)wereld van Breath of the Wild.
Prijs: 38,85 euro
Things I Learned from Mario’s Butt – Laura Kate Dale
Een ander aspect van Nintendo’s gamemascottes dat nauwelijks besproken wordt, zijn hun billen. Althans, dat is de mening van videogamecritica en schrijfster Laura Kate Dale. Met haar boek Things I Learned from Mario’s Butt bespreekt zij op hilarische wijze dat het ontwerp van gamebillen crucialer is voor personages en games in het algemeen dan je zou denken.
Samen met andere game-ontwikkelaars en gastcommentatoren analyseert zij in dit boek op welke manieren ontwerpers en consumenten naar de vormgeving van billen in games kunnen kijken. Hiermee wordt je als lezer daadwerkelijk aan het denken gezet. Wat zegt het design van de billen over het personage en waar kunnen spelers voortaan op letten als ze de derrière van hun hoofdpersonage analyseren? Je hoeft hier niet heel hard over na te denken, want het boek biedt ook grappige visualisaties van deze discussie.
Prijs: 25,12 euro
The Gamer’s Brain – Célia Hodent
The Gamer’s Brain informeert lezers en makers over het verband tussen het langdurige succes van een game en de gebruikerservaring (UX) van spelers. Volgens de schrijfster is UX vaak een element in het ontwerpproces dat weleens verwaarloost kan worden door ontwikkelaars. Hoe positiever de ervaring van je spelers, hoe langer het succes van de game stand houdt in deze verzadigde industrie. Ze noemt als voorbeeld dan ook het succes van games als Fortnite en Assassin’s Creed.
Van marketing en eerste associaties aan het begin van het ontwerpproces, tot het succesvol leiden van de speler door de game en de impact die na de aftiteling blijft hangen: UX is gecompliceerder dan je zou denken. Daarom geeft dit boek toegankelijke inzichten van de wetenschap achter positieve UX, evenals methodes en richtlijnen om de waarde van positieve engagement te integreren in jouw eigen game.
Prijs: 52,99 euro
Gamish: A Graphic History of Gaming – Edward Ross
Gamish wordt volgens de auteur omschreven als een visuele liefdesbrief aan de game-industrie en de games die hem gevormd hebben tot wie hij nu is. In bijpassende en herkenbare pastelillustraties wordt de lezer meegenomen van jaren vijftig-gameprototypes tot hedendaagse gamehits. Het boek verkent tevens de makers en de (politieke) ideologieën achter deze games.
Gamish stelt vragen over waarom videogames eigenlijk zo veel meer zijn dan alleen maar ‘spelletjes’. Het verkent naast populaire games ook de impact op persoonlijke en mondiale schaal, de grip van games op spelers en hoe games de technologische wereld om hen heen beïnvloeden en verbeteren. Het boek wordt dus terecht omschreven als een ambitieuze minidocumentaire.
Prijs: 18,99 euro
Video Game of the Year – Jordan Minor
Techjournalist Jordan Minor bespreekt in zijn boek de meest bizarre, spraakmakende, grappigste en beste gametitels per jaar sinds 1977. Elk jaar wordt één game uitgelicht die naar zijn mening de tijdgeest van die periode vertegenwoordigt, op welke manier dan ook. In de vorm van essays bespreekt hij zo ruim veertig jaar aan iconische, innovatieve en industrie-veranderende titels, van Mario en Donkey Kong tot Resident Evil en The Stanley Parable.
Samen met andere industriekenners – waaronder de schrijver van het eerdergenoemde Blood, Sweat and Pixels – en bijpassende retro-illustraties, leest dit boek als een informatieve en nostalgische portretreeks. Je zult ongetwijfeld één of meerdere favorieten uit je verleden tegenkomen en eraan herinnerd worden wat deze game toen ook al weer zo speciaal maakte - en nog steeds maakt.
Prijs: 22,99 euro
Eervolle vermelding: het PU 30 Jaar-collectieboek
Als afsluiter benoemen we ‘Nederlands eigen versie’ van de hierboven genoemde titel. Zusteruitgave Power Unlimited heeft in 2023 namelijk zelf ook het boekengenre verkend met een eigen boek omtrent dertig jaar aan videogamegeschiedenis. Het PU 30 Jaar-collectieboek viert zowel de industrie en de games als de mijlpaal die de uitgave zelf behaald heeft. Een mix van nostalgie en hedendaagse hits: het collectieboek is hét koffietafelboek voor iedere gameliefhebber.