Vr Vrijdag: Hoe erg is de Facebook-verplichting voor vr?

In een enigszins abrupt persbericht maakte Facebook bekend dat Oculus-gebruikers binnenkort een Facebook-account moeten hebben om hun apparatuur volledig te blijven gebruiken. De eerste reacties daarop zijn uiteraard nogal negatief. Maar zijn die reacties ook terecht? Spoiler alert: een beetje wel, maar eigenlijk ook niet.

Tot nu toe kon je voor het gebruik van Oculus Home (de hub en winkel voor het platform) een aparte Oculus ID gebruiken. Het was mogelijk om deze aan je Facebook-account te koppelen, zodat je je Oculus-vrienden en Facebook-vrienden kon combineren, maar het hoefde niet. Wie vanaf oktober voor het eerst gebruik wil maken van een Oculus-product, kan dat alleen met een Facebook account. Wie nu al een apart, ongekoppeld Oculus-account heeft, kan daar tot 2023 gebruik van blijven maken zonder het aan Facebook te koppelen. Daarna is het ofwel koppelen, ofwel toegang verliezen tot je digitale aankopen.

Erg

Hoe erg is dit nu eigenlijk? Voor velen staat Facebook synoniem met een inbreuk op de privacy, en vooral met het idee dat ‘Facebook je data verkoopt’. Om met dat laatste te beginnen: Facebook verkoopt geen persoonlijke data. Facebook verkoopt advertenties. Omdat het gebruik van Facebook erg veel informatie over je oplevert (leeftijd, geslacht, seksuele voorkeur, favoriete tv-programma, al dan niet in een relatie, je lievelingskleur) is het voor Facebook heel makkelijk om advertenties aan heel specifieke doelgroepen te laten zien. Voor de duidelijkheid: die data komt niet alleen voort uit wat jij zelf intikt, maar ook uit je gedrag. Inmiddels blijkt dat alleen al op basis van welke dingen je ‘liket’ op Facebook, analisten met enorme zekerheid kunnen vaststellen wat je geslacht is en wat je seksuele voorkeur is. Dus alleen op basis van je likes, zonder wat voor informatie dan ook. De profielen op basis van je online gedrag zijn goud waard.

Als jij een advertentie koopt op Facebook, kan je tot in absurde details kiezen welke doelgroep je daarmee wil bereiken. Als je advertenties alleen wil laten zien aan witte mannen van 32 jaar met bruin haar die wel eens The Rookie kijken, van Merlot houden en aan kitesurfen doen, dan kan dat.

That’s it. Facebook geeft jouw gegevens dus niet prijs. Dat zou ook stom zijn, want het hele verdienmodel van Facebook is erop gericht dat ze alles over heel veel mensen weten, terwijl adverteerders die informatie niet hebben. En voor de duidelijkheid: iedereen die gebruikmaakt van Facebook, gaat akkoord met de voorwaarden en geeft daarmee toestemming.

Dat wil overigens niet zeggen dat Facebook daarmee geen gevaar voor je privacy kan zijn. Zoals het Camebridge Analytica-schandaal duidelijk maakte, kunnen derden misbruik maken van Facebook om zo via een omweg alsnog persoonlijke gegevens van gebruikers op te zuigen. Facebook is niet gegarandeerd onhackbaar. ’s Werelds grootste verzameling van persoonlijke informatie is natuurlijk een sappig doelwit voor criminelen, maar ook voor overheden om al dan niet via een zelf opengebroken achterdeur gebruik van te maken.

Deze zorgen zijn voor sommigen reden genoeg om Facebook niet te willen gebruiken. Dat is volkomen begrijpelijk.

Steam

Nu is Oculus al sinds 2014 eigendom van Facebook. Het is een vergissing om te denken dat Facebook niets leert van het gebruik van ongekoppelde Oculus-accounts. Het is namelijk nu al prima mogelijk voor Facebook om te zien welke games je speelt, wat je in de winkel doet, wanneer je online bent en nog een aantal datapunten. Als het gaat om het verzamelen van data over je gebruik, staat niets Facebook in de weg om dit in de toekomst uit te breiden. En Facebook is daar niet alleen in. Steam maakte een aantal jaar geleden al bekend dat ze onderzoek doen naar een manier om te analyseren waar gebruikers in vr naar kijken en hoe lang. Dit is data die een spelontwerper kan gebruiken, maar een adverteerder natuurlijk ook. Denken dat alleen Facebook dit soort data verzamelt is naïef.

Het grote voordeel voor Facebook van het verplicht koppelen is natuurlijk dat gedrag in vr nu gekoppeld kan worden aan een persoon waar via Facebook ook andere informatie over bekend is. Dat levert een completer beeld op van jou, waarmee het nog makkelijker is om je in een heel specifiek hokje voor adverteerders te plaatsen.

Zoveel verandert er niet

Dat betekent niet dat virtual reality meteen verandert in een reclamezuil. De ervaring voor vr-gebruikers verandert er niet door. ook niet als je een nieuwe Facebook-account aanmaakt om je Oculus-headset te gebruiken. Niemand verplicht je daarbij om ook daadwerkelijk de Facebook-website of -app te gebruiken als je dat niet wil. Het enige wat feitelijk verandert, is dat Facebook in plaats van twee login-systemen nu één systeem hanteert, wat hen op korte termijn minder gedoe oplevert en op lange termijn meer profielen waar ze gebruiksdata aan kunnen koppelen.

Wat veel mensen waarschijnlijk vooral tegen de borst stuit is het idee van verstrikt raken in Facebook en diens datahonger. Een begrijpelijk gevoel, maar niet noodzakelijk feitelijk juist. Zoals gezegd: je bent niet verplicht om meer met je Facebook-account te doen dan ermee inloggen op je Oculus-headset. En hoeveel persoonlijke data je in eerste instantie prijsgeeft is ook helemaal aan jou. Wat je echter nooit kan voorkomen, is dat jouw gedrag (anoniem) geanalyseerd wordt voor doeleinden van ontwikkelaars en adverteerders. Daar hoeven ze je naam en adres niet voor te weten. Voor adverteerders is het voldoende dat die persoon met die specifieke ID dat bepaalde gedrag vertoont. En dat is data die alle grote bedrijven (Google, Amazon en Bol.com) allang over je verzamelen.

Meer Vr Vrijdag: