Je wordt wakker in een lift. Naast je zit een meisje op de grond. Wat je daar doet, hoe je daar komt, wat de bedoeling is, alles is een raadsel. Het laatste dat je weet is dat je in auto stapte. Plotseling verschijnt er een pratend konijn op het schermpje van de lift. Hij geeft je alvast een heads-up: over een paar minuten dondert deze lift naar beneden. Vanaf dat moment maakt het zoeken naar antwoorden direct plaats voor het vinden van de uitgang, die gekoppeld is aan het oplo en van verschillende puzzels in de lift. Nou ja, dan maar doen wat dat konijn zegt, anders is het wel heel snel afgelopen met de pret.
Negen spelers
Eenmaal uit de lift geklommen kom je in een kamer waar zeven andere personages bij een deur staan. Ze hadden – qua persoonlijkheid en uiterlijk - niet verder uit elkaar kunnen liggen. Ze hebben allemaal één ding gemeen. Niemand weet waarom hij of zij hier beland is. Dat wil zeggen, niemand, op één iemand na. Een van deze mensen is namelijk Zero, het meesterbrein achter dit genadeloze stukje leedvermaak. En vanuit deze opzet begint een intrigerend verhaal vol puzzels, wantrouwen, vertrouwen en tekst – heel veel tekst.
De eerste stappen in Virtue’s Last Reward lijken een Japanse versie van Saw te zijn, met Zero als een intelligentere, minder op bloed beluste dirigent dan de Jiggsaw Killer. Maar vergis je niet, beide zijn even genadeloos. Maak een verkeerde stap, loop te laat door een deur of weiger mee te gaan in dit web vol intriges en ingewikkelde puzzelcombinaties en je wordt zonder pardon en volautomatisch ingespoten met dodelijk gif. Mi ie voorbij, dus dan maar de regeltjes volgen en hopen dat jij degene bent die hier levend uit komt.
Paranoia
Virtue’s Last Reward slaagt erin om je wel dat gevoel van angst te geven, dat gevoel van urgentie en de noodzaak om te ontsnappen, zonder dat het binnen de grenzen van zijn gameplay onnodig de druk opvoert. We zeiden al dat een paar seconden te laat door een deur heen stappen een zekere dood betekent, maar dat houdt niet in dat je als een malle op een deur afrent en gefrustreerd doodgaat als je het even niet redt. Nee, dat continu dreigende gevoel komt louter voort uit de ijzersterke vertelling, die minstens de helft van de game opmaakt.
Die andere helft (en beide blijven zo goed als volledig gescheiden) is het punt waarop je meer controle krijgt dan slechts het doorklikken van teksten. Dat zijn de ‘escape-momenten’, waarop je in kamers of beperkte omgevingen zit, op zoek naar hints en de oplo ingen van puzzels om je heen om te ontsnappen uit die specifieke kamer. Het gros van deze puzzels is bijzonder goed doordacht, intere ant opgezet en met een beetje denkwerk zelden vreemd vergezocht.
Wie is de mol
Virtue’s Last Reward mag zich wat dat betreft in dezelfde categorie laten plaatsen als titels als Another Code, Hotel Dusk en Last Window. Allemaal draagbare titels met een zware nadruk op verhaalvertelling die voortgedreven wordt door het betere puzzelwerk. Maar deze titel is wel uit ander hout gesneden. Enerzijds omdat het zijn verhaalvertelling en puzzeldelen zo hard van elkaar scheidt, anderzijds omdat dit verhaal en de relaties met andere personages zoveel meer volwa en en slimmer geschreven zijn.
Dat puzzelen is leuk hoor, begrijp ons niet verkeerd. Maar het zijn de momenten waarin we moeten kiezen of we medespelers vertrouwen of verraden die ons écht aan het scherm gekluisterd houden. Het is een heel uniek iets. De persoon wiens lot je in handen hebt, is dat nou Zero, of is het iemand die bij de volgende uitdaging jouw lot in handen krijgt? Het is een van de meerdere slimme facetten die de ontwikkelaars gebruikt heeft, om ervoor te zorgen dat je nooit helemaal lekker in je vel zit tijdens het spelen. In dit geval is dat een goed iets, want wie continu op zijn hoede is, is ook continu paranoïde, een emotie die maar weinig games tot hun pallet kunnen rekenen. Alsof je een Wie Is De Mol speelt uit de koker van een Japanse animéregi eur en met de dood als troostprijs.
Elke titel die zich zo zwaar richt op pure verhaalvertelling zonder gameplay moet een nagenoeg feilloos script hebben en Virtue’s Last Reward heeft dat. Dat neemt niet weg dat dit er wel een is voor de fijnproever, want de absurd Japanse personages, af en toe niet te plaatsen motieven en bizarre plotwendingen zullen niet bij iedereen de juiste snaar raken. Zonde, want de bijzondere setting en de interactie met je lotgenoten hadden een beter lot verdiend dan dat. Al zal het gros van de gamers toch nooit weten wat ze gemist hebben.
Gespeeld op Vita.