Mount & Blade: With Fire & Sword is de tweede stand-alone uitbreiding in de Mount & Blade-serie. Het is een middeleeuwse, tactische actie-RPG. In dit deel speel je een zelf te creëren held, die op pad gaat om zich op te werken van lokale held tot een internationale legerleider. Zoals de titel impliceert, rijd je op je paard door een overweldigend stuk land, in dit geval Oost-Europa. Samen met je team, je zwaard en - nieuw in dit deel - je geweer.
Eigen pad bepalen
Voor nieuwkomers van de serie is de open wereld-structuur even wennen. Vanaf het begin word je namelijk in het diepe gegooid. Je hebt een gigantisch landschap dat je kunt verkennen: heel Oost-Europa uit de zeventiende eeuw. Alle belangrijke staten uit dat tijdperk, van Zweden tot en met het Ottomaanse Rijk, zitten in het spel. Goddank zit er een optie in om snel alle dorpen aan te klikken via een soort encyclopedie, zodat je er vlugger naartoe kunt reizen. Anders raak je binnen no-time verdwaald. Dit laatste kan soms vervelende lange wachttijden veroorzaken. Zo nu en dan moet je een stuk terug, omdat je niet door een rivier heen kunt lopen (en dus op zoek moet naar een brug).
Eenmaal aangekomen op je bestemming, krijg je via de dorpsoudste en andere leiders de mi ies en opdrachten in een willekeurige volgorde. Daarnaast kies je de kant van één van de vijf fracties, waarvan er maar drie helaas een goed uitgewerkt verhaallijn hebben. Zo doorloop je de game zoals je zelf wilt, met het behagelijke gevoel een verschil te maken in de wereld. Je schept als het ware je eigen verhaal, in plaats van het narratief te volgen uit het boek waar het spel op gebaseerd is: With Fire and Sword. Omdat je vaak van stad naar stad reist en dus lang onderweg bent, heeft de game een heerlijk traag tempo. Ondertu en gebeurt er wel van alles op je scherm, maar dat is voornamelijk tekstueel. Visueel gezien gebeurt er helaas weinig op het veld. Af en toe kom je een groep vrienden of vijanden tegen waarmee je kunt praten en vechten, maar dat is ook echt alles.
Schieten
Nieuw in dit deel is de uitvinding van pistolen en aanverwant schietgerei. In combinatie met je zwaard brengt dit een geheel nieuwe laag aan tactiek met zich mee. Zo kun je er in een hevig gevecht voor kiezen om even langs de zijlijn te blijven staan om rustig de vijand te verzwakken, terwijl je bij elkaar gesprokkelde team erop los hakt met hun zwaarden. Dat zorgt natuurlijk voor een gigantisch voordeel. Je hoeft immers niet meer dicht op het gevaar te staan om schade toe te brengen. Daarnaast is het schietgerei veel krachtiger dan de pijl en boog uit voorgaande delen. Gelukkig gaat deze toevoeging niet ten koste van de balans: het kost veel moeite om vijanden te raken, je hebt maar een kleine hoeveelheid kogels tot je beschikking en het herladen duurt behoorlijk lang. Vooral dat laatste zorgt ervoor dat je het geweer vaker op je rug dan voor je schouders houdt.
Je doorkruist dus Oost-Europa op een paard, je ‘mount’, die natuurlijk aanvoelt tijdens het rijden. Nergens heb je het idee dat het beest over de grond glijdt of niet doet wat je van hem verlangt. Je rijdt alleen op je paard wanneer je in een gevecht zit of een stad verkent (op de wereldkaart bestuurt de computer jou op je paard). Je ziet, vooral later in het spel, steeds groter wordende hordes vijanden op je af komen. Wanneer zo’n groep van een berg naar beneden stormt en jij op hen af rijdt met je zwaard in de hand, geeft dat een heerlijk gevoel. Paardrijden, in combinatie met zwaardvechten, voelt goed en intens aan, vooral als een goed gemikte zwaardslag je vijand van zijn paard werpt. Echter, na een lange tijd komt deze gevechtsbenadering behoorlijk repetitief over. Daarnaast kun je ook kastelen bestormen of muren opblazen; past helemaal bij de sfeer en tijdsgeest en is daarom een welkome toevoeging.
Vrienden en vijanden
Tijdens je reis maak je veel vrienden en vijanden. In sommige gesprekken heb je de keuze om iemand aan te vallen, bevriend te raken of te dwingen iets te doen. Dat hangt helemaal af van de karaktereigenschappen die je aan het begin van het spel hebt ingevoerd in de gedetailleerde character creator. Daarin geef je niet alleen vorm aan het uiterlijk, ook kun je punten toekennen aan menselijke eigenschappen (zoals ‘overtuigingskracht’ of ‘vriendelijkheid’). Hoewel dat in theorie voor meer diepgang moet zorgen, blijft het jammer genoeg aan de oppervlakte. Een nuance lijkt niet te bestaan. Hoewel de personages wel op bepaalde keuzes reageren, heb je niet echt het idee dat je reageert zoals je zou willen. Het spel is qua keuzes maken erg zwart-wit.
Heb je genoeg geld tot je beschikking, dan is het mogelijk om personages te rekruteren. Geld verdien je door mi ies te doen. En mi ies slagen doorgaans succesvoller met een groot team. Het is een vicieuze cirkel die zich in je voordeel voltrekt, totdat je verslagen wordt. Je merkt al gauw dat je opgeslokt wordt door het spel. Want je team moet groter worden, zodat je meer mi ies kunt doen. Helaas komt het zo nu en dan voor dat een mi ie niet uit te spelen is. Zoals eerder vermeld ‘leeft’ de wereld vooral in tekst, niet zozeer op een visuele manier. Dat betekent dat een groot leger onaangekondigd een klein dorp kan binnenvallen en de dorpsoudste, van wie je net een mi ie hebt afgerond, omgelegd heeft. En mi ies sluit je vaak af bij diegene van wie je ze gekregen hebt – zo loop je dus jammer genoeg ervaringspunten en geld mis, ondanks de moeite die je er in hebt gestoken.
Online
De online multiplayer kent een nieuwe modus, Captain, die veertien mensen op het slagveld plaatst. Het is een soort team deathmatch, waarin elke speler de controle heeft over een groep bots. Die kies je zelf uit en geef je orders. In de modus kun je uitmaken wie de beste tactieken heeft. Het aantal bots dat je mag aansturen ligt tu en drie tot 24. Dat zorgt voor een uiterst prettige chaos op het scherm. Je moet je hoofd er echt bijhouden, anders verlies je de strijd. Dat doet wel afbreuk aan het heerlijke gevoel altijd een menselijke tegenstander om te leggen, zoals in de multiplayer van Warband. Je wist gewoon dat er iemand ergens ter wereld flink aan het balen was.
Mount & Blade heeft door de vele keuzemogelijkheden en enorme spelwereld intere ante speerpunten, maar snijdt zichzelf in de vingers. De gameplay herhaalt zichzelf en de gesprekken zijn over het aglemeen te oppervlakkig. Ook is het zo jammer dat de game grafisch gezien zo achterhaald is, met onrealistische animaties, platte personages en ouderwetse wapenmodellen.