Om het maar gelijk achter de rug te hebben: de momenten waarop je een vuurwapen ter hand neemt zijn niet L.A. Noire’s sterkste punt. Het coversysteem doet wat het moet doen, maar legt het af tegen games die vallen of staan bij soepel dekking zoeken en daarom de kunst geperfectioneerd hebben. Ook het schieten zelf is niet spectaculair maar volstaat in de zin dat het je ook de gewelddadige kant van politiewerk laat ervaren. Het is daarom goed om te zien dat het Rockstar-sausje wat over L.A. Noire heen is gegoten geen overdaad aan onnodige actiescènes met zich meebrengt. Waar het in L.A. Noire om draait is ouderwets speur- en ondervraagwerk. Het kan dus prima voorkomen dat je urenlang geen pistool aanraakt.
L.A. Noire speelt zich in af in de jaren ’40, in een door de belofte van faam tot walhalla verheven Los Angeles. Dat de stad van corruptie bijna door zijn knieën zakt maakt dat L.A. zich goed leent voor het eerdergenoemde rondvragen en snuffelen. Als Cole Phelps mag je, naarmate hij zich opwerkt in het politiekorps, verdachten steeds harder en vaker aan de tand voelen. Het blijkt dat zelfs de meest onschuldig ogende jongedame geweld niet schuwt om zichzelf naar de sterrenhemel die Hollywood heet te schieten. Dat je af en toe ook een behulpzame buurvrouw tegen het lijf loopt, is de spreekwoordelijke uitzondering die de regel bevestigt.
Je liegt!
Dat bijna iedereen wel iets heeft op te biechten geeft Team Bondi de kans zijn vernuftige ondervraagsysteem te etaleren. Met een notitieboek in de hand kun je naar hartenlust allerlei vragen op verdachten afvuren, waarna je hun antwoorden op waarheid mag beoordelen. Of het klopt wat zij zeggen is daarbij nog het minst van belang, het gaat er vooral om dat je op het juiste moment en in de juiste toon het gesprek richting een slippertje van de verdachte stuurt. Dat kan door een verdachte met een directe beschuldiging een moord op te spelden maar ook via iets meer nuance, ook wel gezonde twijfel genoemd. Alles voor zoete koek aannemen mag natuurlijk ook en kan evengoed nuttige informatie opleveren.
‘Waarheid’, ‘twijfel’ of ‘leugen’ dekken wat dat betreft eigenlijk maar slecht de lading. Het is meer dan een simpel raadspelletje en dat blijkt een overwegend verstandige keuze van Bondi. Goed, het blijft raar om te moeten twijfelen aan iemands verhaal wanneer hij of zij duidelijk de waarheid spreekt. Maar doe je dit niet, dan is er bij het vervolgantwoord geen mogelijkheid meer om je twijfels te uiten. Ook vreemd is dat je soms niet bepaald subtiel de moord in de schoenen van een verdachte schuift, terwijl je er juist voor hebt gekozen wat hij zegt voor waarheid aan te nemen. Dat krijg je er van als je niet weet welk antwoord achter iedere keuzemogelijkheid schuilgaat. Het zorgt er wel voor dat ieder gesprek een zekere dynamiek kent, waarin je daadwerkelijk op het karakter van de persoon tegenover je moet letten om te kijken wat de beste ondervraagstrategie is. Zo kan een jong meisje best liegen, maar zal ze niet reageren op concrete beschuldigingen. Win echter haar vertrouwen en ze maakt alsnog schoon schip.
Bewijs het maar
L.A. Noire had overigens best voor pure leugendetectie kunnen gaan, want de fenomenale MotionScan-techniek die het gebruikt, leent zich er prima voor. De gezichten van de personages in het spel lijken verdacht veel op die van de acteurs die hen vertolken. Ze vertonen daarom ook precies de gezichtstrekjes die je mag verwachten van iemand die liegt. Of beter gezegd: van iemand die acteert alsof hij liegt. Wegrollende ogen en onnatuurlijke spierbewegingen verraden de momenten waarop de verdachten het niet zo nauw besluiten te nemen met de waarheid. Spreek ze daarop aan en zie hoe ze zich betrapt voelen, in de verdediging schieten of zelfs voor de aanval kiezen in een poging de verdenkingen van zich af te schudden. Zorg wel dat je bewijs hebt om de beschuldigingen hard te maken, want zelfs in het verdorven Los Angeles zijn zij die iets op hun kerfstok hebben onschuldig totdat het tegendeel bewezen is.
Wil je met iets beters op de proppen komen dan een vaag vermoeden, dan moet je stad en lijk afzoeken naar voorwerpen die een potentiële dader in verband brengen met het slachtoffer. Iedere zaak kent een plaats delict en het is daar waar je de meeste aanwijzingen vindt. Het spel staat je hierin bij door op een subtiele doch niet te mi en manier duidelijk te maken dat er een intere ant voorwerp in de buurt ligt: een hoge noot tu en de overwegend zware tonen van de muziek door of een vibratie van de controller als je er al praktisch met je neus bovenop zit. Deze hulpmiddelen zijn uit te zetten, maar met de gedetailleerde omgevingen vol huis-, tuin- en keukengerei scheelt het een hoop werk dat niet alles opgeraapt en uitgebreid geïnspecteerd hoeft te worden.
Niet ieder voor het onderzoek relevant bewij tuk ligt zomaar in het zicht, dus zul je ook buiten de uitgestippelde paden moeten treden om alles boven water te krijgen. Noodzakelijk is het niet, maar het geeft wel net dat beetje extra voldoening wanneer je zelf een doorbraak forceert in het onderzoek, en niet profiteert van een opzichtige fout. De verdachte ziet de bui dan al hangen en slaat op de vlucht, wat resulteert in een achtervolging. Soms per auto maar meestal te voet ga je een flink aantal keer achter mensen aan om hen alsnog in de boeien te slaan. Het autorijden werkt daarbij verra end lekker, rennend is het vooral de sprintknop ingedrukt houden en af en toe wat bijsturen.
Good cop, bad cop
Of het nu uitmondt in een achtervolging, een schietpartij of een afgedwongen bekentenis, iedere zaak loopt vroeg of laat op zijn eind. Hoe snel en correct dat gebeurt hangt van jou als speler af. Ben je zorgvuldig in het doorlichten van iedere locatie en ondervragen van verdachten, dan knoop je alle lo e eindes netjes aan elkaar. Kies je liever voor een minder uitvoerige aanpak dan vang je vaak bot, maar uiteindelijk ook wel een boef. Echt een schande is dat niet, het voelt wellicht wat makkelijk maar zet anderzijds aan de case nog eens opnieuw door te spelen. Wel zal in de beoordeling naar voren komen dat het politiewerk wat beter had gemogen.
L.A. Noire doet er goed aan het idee in stand te houden dat jij als Cole Phelps helemaal het mannetje bent. Hoe zouden we anders moeten geloven dat hij zich na enkele zaken al weet op te werken van straatagent tot rechercheur? Zijn strijd voor gerechtigheid is dapper, maar alleen daarmee zou hij het nooit zover hebben kunnen schoppen. Corruptie is dan ook het codewoord, en wie het codewoord weet, is al te diep in de rotzooi gezonken om er nog schoon uit te komen. Echte climaxen in het plot zijn er gek genoeg nauwelijks. Het is meer dat gameplay en verhaal naadloos verbonden zijn, waardoor L.A. Noire over zijn gehele spelduur blijft boeien. Het is altijd net genoeg game om niet het gevoel te krijgen dat alles vanzelf gaat, en ook altijd net verhalend genoeg om te ontsnappen aan de sleur die dagelijks politiewerk met zich meebrengt.
Een van de aspecten die in het plot wordt aangekaart is het oorlogsverleden van Cole. Via flashbacks krijg je te zien hoe zijn soldatentijd hem gevormd heeft tot de man die hij nu is: plichtbewust en principieel. Maar hoe moralistisch hij ook is, de veteraan lijkt er nooit moeite mee te hebben criminelen dood te schieten. Sterker nog, het is verplichte kost wil je alle zijmi ies voltooien. Waarom dat per se nodig is valt eigenlijk niet te verklaren binnen een spel dat verder juist aanstuurt op gedegen onderzoek. Zeker niet omdat Cole altijd hoog in het zadel klimt als een van zijn minder kritische partners weer eens tegen het protocol indruist. Even later jaagt hij zelf vrolijk een kogel door het achterhoofd van een overvaller.
Leedvermaak
Het exce ieve geweld vormt een kleine smet op het verder toch al behoorlijk verrotte Los Angeles. Zelfs als de zon schijnt, staat de stad nog in de schaduw van criminaliteit. Rockstar en Team Bondi leveren een geweldige prestatie door dat contrast ook in de spelwereld terug te laten komen. De brede straten vol met bedrijvigheid stralen perfect het imago van L.A uit, de plek waar dromen werkelijkheid worden. Maar neem één verkeerde afslag en de stad toont een heel ander beeld. In de donkere steegjes en afgelegen motelkamers behoren moord, afpersing en drugs tot de orde van de dag. En die dromen? Die komen daar niet uit: niet voor actrices, niet voor muzikanten, niet voor agenten met het hart op de juiste plek. De enige die zijn droom verwezenlijkt ben jij als speler, mits je al van jongs af aan detective wilde worden.
Weet je nu nog niet welke conclusie je aan dit verhaal moet verbinden, kijk dan nog eens goed naar de feiten. L.A. Noire biedt alleen al met zijn hoofdverhaal minimaal 20 uur speelduur, heeft daarnaast veertig op zijn minst vermakelijke zijmi ies, een legio aan ingehuurde bekende acteurs en een hoeveelheid gesproken tekst gelijk aan een Lord of the Rings-audioboek. Dat alles is verpakt een spelwereld die zowel geschiedenis als toekomstmuziek uitademt. Het mag dan geen echte sandbox zijn - echt veel ruimte om te spelen is er niet - maar dat mag nauwelijks deren. Een uitgemaakte zaak, lijkt ons.
L.A. Noire is getest op de PlayStation 3.