Football Manager 2014

Football Manager 2013 was een unicum in de immer populaire voetbalmanagementreeks. Ontwikkelaar Sports Interactive kwam leken en oudgedienden tegemoet met een uitgeklede Classic-modus en introduceerde spel in de vorm van Challenges; twee compleet nieuwe modi, waar de FM-reeks voorheen bestond uit niets meer dan één ongelofelijk uitgebreide carrièremodus. Het was een grote stap naar het aanspreken van een breder publiek. Geslaagd, maar bij zo’n grote stap komen kinderziektes kijken. Met Football Manager 2014 strijkt Sports Interactive de ontstane plooien glad en kijkt het tegelijkertijd vooruit.

Oog- en polsvriendelijk

De Football Manager-reeks stond nooit bekend om zijn uiterlijke verschijning. Lacherig maakten ongelovigen de game uit voor verzameling veredelde spreadsheets en eigenlijk zat daar een kern van waarheid in. Football Manager spelen betekende spitten door een eindeloze reeks menu’s en statistieken, die enkel door de fantasie van de speler tot leven kwamen. De laatste jaren zette de reeks al een aantal stappen vooruit, bijvoorbeeld met de introductie van een 3D-weergave van wedstrijden, maar begrippen als ‘aantrekkelijk’ en ‘toegankelijk’ kwamen nooit voor in het vocabulaire van recensenten wanneer zij een nieuwe editie bespraken.

Die tijd is veranderd. Vorig jaar al, maar dit jaar meer dan ooit. In plaats van oubollig en complex, oogt Football Manager 2014 fris en plat, à la Windows 8 of iOS 7. Statistieken worden in kleurrijke infographics en taartdiagrammen getoond, waardoor je in één oogopslag weet hoeveel spelers er blij of ontevreden zijn met hun trainingschema, hoe fit je selectie is en hoeveel kaarten de scheidsrechter van komende wedstrijd al heeft gegeven dit seizoen. Zo wordt een hoop ogenschijnlijk overbodige data snel inzichtelijk, waardoor je als speler direct meer geneigd bent er aandacht aan te besteden. Football Manager 2014 stuurt dus weg van de statistieken en cijfers, richting een visuele weergave. Pre-match-rapportages bijvoorbeeld geven met mínder cijfers méér informatie. De game is vriendelijker voor het oog, zonder in te leveren op diepgang.

Ook is Football Manager 2014 vriendelijker voor de polsen. Hoewel op het eerste gezicht de layout grotendeels gelijk is gebleven, klik je een stuk minder om op dezelfde plek te komen als voorheen. Submenu’s verschijnen wanneer je met de muis boven een optie zweeft en gesprekken met spelers en pers vloeien veel meer. Kortom: door deze verbeterde navigatie ben je meer aan het spelen dan dat je verdwaalt in vensterreeksen, op zoek naar diep begraven gegevens over hoeveel ballen die ene jeugdspeler per wedstrijd de tribune in jaagt.

Uitdagend en belonend

Achter dat mooie nieuwe uiterlijk vinden we minder ingrijpende wijzigingen. Het tactische gedeelte is verder gestript van schuifbalkjes, wat voor de doorgewinterde Football Manager-fans even wennen is. Je bepaalt enkel de algehele mentaliteit (aanvallend, op de counter, de deur op slot, etc.) en ‘vloeiendheid’ (bijvoorbeeld: houden verdedigers zich ook bezig met aanvallen of juist niet), en brengt nuances aan via teamopdrachten zoals ‘flanken benutten’, ‘korter dekken’ en ‘op balbezit spelen’. In principe hanteerde de serie deze opzet al enkele edities, maar was er voorheen altijd nog de mogelijkheid om ouderwets met schuifjes tot in detail je tactiek uit te werken.

Hetzelfde geldt voor losse speleropdrachten. Weg zijn de schuifjes, maar in plaats daarvan krijg je per positie op het veld een groter aantal rollen om uit te kiezen. De game geeft nog betere visuele feedback over welke speler op welke positie met welke rol het beste uit de voeten kan. Hierdoor verdwijnt wellicht enige fantasie en aanmoediging tot experimenteren, maar krijg je gegarandeerd een beter beeld van waar al die statistieken en vaardigheden precies goed voor zijn.

Dat vertaalt zich geenszins naar een makkelijkere game. Football Manager 2014 weet wederom de juiste balans te vinden tussen uitdaging en beloning. De game daagt je uit te experimenteren met tactieken, een juist transferbeleid te voeren (daarover zo meer) en een relatie op te bouwen met je team. Denk je eenmaal een perfecte opstelling te hebben en rijg je een reeks overwinningen aan elkaar, dan krijgt je team plots een paar ongelukkige nederlagen en gelijke spelen te verwerken. Spelers beginnen te morren en als je niet oppast kom je in een negatieve spiraal richting middenmoot terecht. Per club die je coacht moet je een gepaste benadering zien te vinden, waardoor geen enkele game hetzelfde is en je niet zomaar overal één standaard successtrategie kan toepassen. Maar kríjg je de boel eenmaal op de rails en groeit je team uit van tweededivisionist tot Champion League-winnaar, dan is het gevoel van euforie immens. Football Manager 2014 dankt zijn verslavingsfactor aan deze perfecte balans.

Game voor iedereen

Overige verbeteringen zitten ‘m in de kleine dingetjes. Wedstrijden in 3D zien er nét weer wat gedetailleerder uit, al blijven de speleranimaties achter bij deze uiterlijke verbeteringen. Persconferenties bestaan uit nóg meer – teveel – tekst, maar journalisten reageren eindelijk inhoudelijk op jouw reacties, waardoor er zowaar een dialoog kan onstaan. Echt goed aangepakt zijn spelerverhuur (verhuur moet nut hebben; coaches worden boos als hun speler niet speelt) en de onderlinge onderhandelingen tussen twee clubs. Net als bij contractonderhandelingen doen biedende en verkopende partij nu om beurten suggesties in een ‘live’ omgeving, waarin je al gauw aan het smijten bent met clausules om de nodige euro’s van of op de prijs te krijgen. Sowieso is het iets moeilijker geworden om spelers binnen te halen, waardoor je veel zorgvuldiger om moet gaan met je budget.

Naast zulke inhoudelijke veranderingen is ook het gehele FM-ecosysteem uitgebreid. Football Manager 2014 is speelbaar op pc, Mac en Linux, én savegames zijn eenvoudig over te zetten naar de PlayStation Vita-variant van de game. Hoewel we dat nog niet hebben kunnen testen, komt het erop neer dat je jouw carrière onderweg voortzet op de handheld. De online modi zijn uitgebreid met een aantal toernooimogelijkheden, wat de aantrekkingskracht voor gamers die nog nooit een Football Manager hebben aangeraakt weer wat groter maakt.

Football Manager 2014 is met al zijn kleine vetbeteringen en toevoegingen daarom meer dan ooit een game voor iedereen. Zocht de serie in 2013 al de toenadering bij het grote publiek, dit jaar weet het die aansluiting ook daadwerkelijk te vinden. Sports Interactive vindt beter dan ooit de juiste balans tussen diepgang en toegang, ditmaal verpakt in een wonderbaarlijk kreukloze release-versie van de game. Vorige Football Managers vereisten drie patches voor ze góed werden, Football Manager 2014 is direct bij de release een voltreffer voor groot publiek.