Civilization is een "empire-building strategie" game, waarin het bouwen van een beschaving, het verkennen, ontwikkelen en veroveren van de wereld wordt gecombineerd. Je begint op een map, lijkend op de aarde, met een groepje mensen genaamd Settlers. Deze groep kan je per beurt over de map sturen. Net als in het echt zijn er op de aarde vruchtbare plekken en minder geschikte lokaties voor een stad. Heb je eenmaal de juiste spot gevonden, dan kan je daar je eerste stad bouwen. In de stad kun je weer nieuwe Settlers bouwen, maar ook soldaten voor het beschermen van je stad of aanvallen van vijanden.

Dat is niet het enige waar je je mee bezig moet houden, want je moet ook allerlei uitvindingen doen, gebouwen in je stad bouwen, je bewoners tevreden houden, vrienden en vijanden maken met omliggende naties en ga zo nog maar even door. Civilization was door deze hardcore management aanpak ook alleen het domein van de hardcore turnbased strategie gamer.

Het eerste gevoel dat me bekruipt bij het zien van het introductie filmpje en hoofdmenu is het gevoel van vroeger. Toch is er iets veranderd, en dat is hoe het eruit ziet. De graphics hebben veel weg van Empire Earth, en dat is voor een turn-based strategie titel zeker een compliment. In tegenstelling tot de eerdere delen is de hele wereld nu in 3D en dat ziet er niet eens zo onaardig uit. Alle eenheden zijn van overtuigende animaties voorzien, wat het geheel een stuk levendiger doet overkomen. Je kunt trouwens net als met Google Earth helemaal in- en uitzoomen.

Hierdoor kun je ook een hoogte kiezen die lijkt op het camera standpunt van vorige delen. Toch is dit niet nodig, want de graphics versterken juist de Civilization sfeer en maken je nog meer betrokken bij je beschaving. Zo kun je direct je steden bekijken en nieuwe gebouwen zien die je hebt geplaatst. Aan de ene kant miste ik wel de plaatjes van vroeger die je van je stad te zien kreeg, maar de 3D-engine is zeker een aanwinst voor de serie. Hardcore Civ-spelers hoeven hier dus helemaal niet bang voor te zijn.

De graphics mogen dan de grootste visuele verandering zijn, de echte aanpa ing heeft Firaxis in de gameplay doorgevoerd, met als sleutelwoorden gameplay, toegankelijkheid en diepgang.

De informatie die nu op het beeld verschijnt is zeer overzichtelijk weergegeven. Zo kun je meteen van een stuk grond zien wat het oplevert, bijvoorbeeld produktie, handel of voedsel. Ook de verdedingsbonus kun je nu meteen waarnemen. Eenheden die op een heuvel staan of in de bo en krijgen extra verdedigingspunten. Ook speciale grondstoffen, die je grafisch al kan herkennen, worden omschreven.

Een ander voordeel vond ik het overzicht van het aantal eenheden. Vroeger had je bijvoorbeeld een spion nodig om het aantal soldaten binnen een stad te zien. Nu wordt van elke plek het aantal eenheden weergegeven, en zie je hoe sterk ze zijn.

De eenheden in Civilization 4 hebben nu één waarde voor aanval en verdediging, wat het wat overzichtelijker maakt. Toch heeft men aan enige diepgang gedacht, want de eenheden beschikken vaak ook over specifieke eigenschappen en kunnen tijdens het vechten bonu en verdienen, zoals een betere verdediging in een stad of bijvoorbeeld in de jungle, maar ook aanvalsopties behoren tot de mogelijkheden. Is een eenheid gewond, dan kun je hem ook in een aantal beurten laten herstellen. Zodoende kun je erg lang met je eenheid doen.

Civilization 4 kent talloze eenheden, maar eentje verdient een speciale vermelding, en dat zijn de "Great People". Dit is een van de nieuwe features van het spel en zijn kunstenaars, artiesten en wetenschappers die ooit geleefd hebben. Ze geven je beschaving technologische of culturele bonu en en met meerdere van deze bijzondere mensen kun je zelfs een gouden eeuw starten. In een gouden eeuw, zoals de naam al doet vermoeden, leveren je steden extra resources, zodat je sneller tot ontwikkeling komt.

Een ander punt is dat je nu net als in Rise of Nations grenzen hebt die aangeven wat jouw gebied en wat van je tegenstander is. Heb je geen "open grenzen" beleid met elkaar afgesproken, dan is het doorkruisen van je tegenstanders' gebied reden voor oorlog.

Civ4 is echter niet een spel dat alleen door krijgszuchtige wannabe-dictators gespeeld kan worden. Het is namelijk ook mogelijk om je tegenstanders via het geloof op de grond te krijgen, als je tegenstanders tenminste jouw geloof overnemen. Ook al doen ze dit niet, dan kan het nog altijd voordelen hebben om een religie te kiezen. Dit kan namelijk extra bonu en opleveren en maakt je burgers blijder. Kies je voor een geloof dan moet je ook rekening ermee houden dat je je burgers van de nodige godshuizen voorziet. Je kunt namelijk van alles bouwen, moskeën, synagoges en kerken.

Een andere aanpa ing die men heeft aangebracht is in de verschillende regeringsvormen. Nog steeds hebben bepaalde regeringsvormen hun voor- en nadelen, het is nu echter ook mogelijk om bepaalde "karakteristieke eigenschappen" van andere regeringsvormen te gebruiken. Zo kun je bijvoorbeeld voor het Communisme kiezen, maar ook persvrijheid hebben.