Toki Tori, een klein,plomp, koddig kuikentje, stak op 12 september 2001 voor het eerst zijn gelehoofdje uit het ei op de GameBoy Color. De timing was verre van perfect. Dewereld was in de ban van twee instortende torens en de GameBoy Advance,waardoor Toki Tori aan de aandacht ontglipte. Onterecht. Door critici werd TokiTori geprezen, de mensen die het speelden waren razend enthousiast. Toki Toriverdient een tweede kans, vond Two Tribes, de Nederlandse ontwikkelaar van hetspel. WiiWare bleek daarvoor het ideale platform.Voor ontwikkelaar Two Tribes is het heel wat dat Toki Torials een van de eerste games zal lanceren op het nieuwe WiiWare-platform vanNintendo. De studio telt slechts twaalf vaste werknemers en is gevestigd inHarderwijk, aan de rand van een klein industrieterrein, vlakbij het welbekendeDolfinarium. Daar timmert men al enkele jaren aan de weg, met als voorlopighoogtepunt de geprezen Nintendo DS-game Worms: Open Warfare 2. Maar ondanks datsucces bleef Toki Tori een speciale rol vervullen bij de ontwikkelaar. “TokiTori is tot nu toe het enige spel dat we zelf helemaal van de grond af hebbenontworpen. De personages, het concept, het is helemaal ons idee.”, vertelt MartijnReuvers, een van de oprichters van Two Tribes. “We wilden Toki Tori eigenlijkaltijd al een tweede kans geven. Met de komst van de digitaledistributieplatformen, was de kans daar.” De keuze voor het juiste platform was niet zomaargemaakt.  Reuvers: “We keken eerst naareen Nintendo DS-versie, maar de uitgevers reageerden terughoudend. De DS-marktstond destijds flink onder druk, met de focus op Brain Training-achtigespelletjes, dat uitgevers maar moeilijk te porren waren voor een origineelspelconcept met een vrijwel onbekende, dikke kuiken.” Ook Xbox Live Arcade werdoverwogen, men heeft zelfs alle artworkvan Toki Tori in high-definitionuitgevoerd, “Maar zonder de ondersteuning van een uitgever is het lastig om jespel op Xbox Live Arcade te krijgen. Microsoft houdt graag de touwtjes inhanden en stelt een hele lijst eisen op waar je spel aan moet voldoen. Normaalzorgt een uitgever daarvoor, maar als je zelf door de hele mangelmolen moet,kost dat veel tijd en moeite.”En toen kwam WiiWare, wat haast een perfecte match leek voorToki Tori. “Nintendo stond juist open voor creatieve ideeën en bood ons allevrijheid. Daarnaast is Toki Tori een perfect spel voor de Nintendo-aanhang enkonden we verschillende aspecten van de Wii leuk integreren met het spel. Zozal Toki Tori je via het Wii Me ageBoard van tijd tot tijd een ansichtkaart sturen waarin hij je op de hoogtehoudt van zijn persoonlijke bezigheden.” Toki Tori zou je kunnen omschrijven als een mix tu enLemmings, Boulder Dash en Lode Runner, maar het is vooral een originelepuzzelgame met een typisch begin jaren negentig-gevoel. Het doel is simpel:verzamel alle eieren. Dit doe je door Toki Tori door het level te navigeren engebruik te maken van verschillende hulpmiddelen. Zo kan Toki Tori bruggenbouwen, vijanden bevriezen, blokken plaatsen en over een kleine afstandteleporteren. Je krijgt aan het begin van het level een aantal hulpmiddelen totje beschikking en daarmee zul je de klus moeten klaren. Een goede analyse vanhet level en het creatief toepa en van je hulpmiddelen is noodzakelijk om delatere levels tot een goed einde te brengen. Reuvers wil ons alvast één tipgeven: “Het is vaak het beste om eerst te bekijken welk ei je als laatste moetoprapen, waar je niet meer terug kunt als je er voorbij bent. Maar dit is langniet altijd zo makkelijk te bepalen. Zeker de speciale, moeilijke levels voorde mensen die de hoofdcampagne al hebben uitgespeeld, vergen een behoorlijkeinspanning.”De versie van Toki Tori voor WiiWare is uiteraard geenconversie van de GameBoy Color versie, maar van de grond af opnieuw opgebouwd.Niet alleen is het spel grafisch flink opgepoetst, ook de besturing is helemaalaangepast aan de Wii. Het spel is grofweg op drie manieren te besturen: alleenmet de Wii Remote, met de Wii Remote én Nunchuk en met de Cla ic Controller.Wanneer je het spel met de Wii Remote speelt, wijs je met een cursor aan waarToki Tori naartoe moet lopen. Als ergens voetjes bij de cursor verschijnen, danbetekent dit dat Toki Tori dat punt kan bereiken. Doordat snelle reflexennauwelijks een rol spelen van Toki Tori, is de besturing met de Wii Remote eenhandige manier om doelgericht te spelen. Terwijl Toki Tori naar de door jouwaangewezen plek loopt, kun je zelf alweer een stap verder kijken. Wie lieverdirect Toki Tori bestuurt, kan daarvoor de Nunchuk in zijn hand nemen. Je kuntdan nog steeds tegelijk de Wiimote gebruiken, net wat in de gegeven situatievan pas komt. Voor het ontwijken van een vijand zal de Nunchuk fijner zijn,voor wat heen en weer lopen of klimmen, is de Wii Remote handiger. Wil je TokiTori alleen maar direct besturen, dan biedt de Cla ic Controller uitkomst.Voor elk wat wils dus. Of Toki Tori een succes zal worden op WiiWare, is ook voorTwo Tribes nog spannend. WiiWare is een nieuw platform waarvan nog geenverkoopcijfers bekend zijn. Reuvers: “Xbox Live Arcade is inmiddels al erggroot, maar WiiWare zal zich nog moeten bewijzen.  De Wii heeft in principe het grootste aantal gebruikers,maar lang niet iedereen heeft zijn Wii op het internet aangesloten.” Daarnaastzou de gelimiteerde opslagcapaciteit van de Wii het succes van WiiWare, endaarmee van Toki Tori, wel eens parten kunnen gaan spelen. “Nintendo heeftweliswaar aangegeven dat je WiiWare titels rustig kunt verwijderen en laterweer kunt downloaden, maar het is maar de vraag of dit voor het casual publiek waar Nintendo op mikt,niet teveel moeite is.” Mocht Toki Tori wel een succes worden, dan zou TwoTribes het concept graag verdiepen met een vervolg. Multiplayer en eenlevel-editor behoren tot de mogelijke toevoegingen voor een nieuw deel. Of dieook voor WiiWare zal verschijnen, of mi chien wel gewoon in een doosje, houdtmen in het midden.