Wie de eerste paar wedstrijdjes speelt, merkt al snel dat er geen revolutionaire veranderingen hebben plaatsgevonden. Dit was natuurlijk ook geen noodzaak na het redelijk fijne PES 2012. Dit deel poetste een grote achterstand weg die de serie had opgelopen na de transitie van de vorige generatie consoles naar de huidige generatie consoles. Dat was hard nodig, want het was even zo erg dat zelfs die-hard PES-fans overliepen naar de concurrent. Een exodus die ik als PES-speler met pijn in het hart moest aanzien. Vorig jaar was er echter weer wat reden 
tot blijdschap en ook dit jaar mogen we daar best reden voor hebben.
In het diepe
PES 2013 gooit je weer als vanouds voor de leeuwen en vertrouwt er maar op dat jij wel weet hoe het spelletje in elkaar steekt. Nu weten de meeste mensen wel hoe voetbal werkt. Toch is het niet voor iedereen meteen weggelegd een goede tactiek bepalen, de juiste elf opstellen en dan ook nog eens goed dribbelen, het kenmerkende steekpa je geven en de bal in het doel leggen. Enige ervaring met de vorige PES-delen helpt natuurlijk, maar vrijwel iedereen moet minstens een aantal potjes spelen voordat de mechanismen er weer enigszins inkomen. Het is een beetje een nabootsing van de kla ieke stroeve voorbereiding die voetbalclubs nog wel eens willen hebben.
Ook bij de nieuwe PES is dit weer het geval. In deze vroege versie konden we met alle Europese toppers aan de slag en merkten we al snel op dat het er niet gemakkelijker op geworden is. Althans, in den beginne. Zo, ontdekte ik in mijn derde potje dat ik ook manueel pa es kon geven en zo nog beter het spel naar voren kon stuwen. Tegelijkertijd had ik ook de grootste moeite om de bal vast te houden terwijl de zeer actieve computertegenstander mijn aanvallers en middenvelders snel onder druk zetten. Ook dit kostte me weer een tijdje om een antwoord op te vinden, want de computergestuurde tegenstanders (en medespelers) lijken een slag of twee slimmer geworden te zijn.
Slimme copycat
Wellicht doen eerdergenoemde verbeteringen denken aan een andere voetbalgame die jaarlijks uitkomt. En dat kan ik dan ook wel stilletjes bevestigen. PES 2013 heeft goed gekeken naar de elementen die Fifa op voorsprong heeft gezet en maakt hier slim gebruik van. Zo is het vernieuwde dribbelen een overtuigende kopie van Fifa’s Complete Dribble-mechanisme. Het is een verbetering die perfect past binnen de basis van PES en spelers nog meer macht geeft over de spelers en het team. Zo heb ik een wedstrijd volledig beslist met de dribbels van 
Ribéry na wat omzettingen waardoor hij wat meer in het spel voorkwam. Deze tu entijdse omzettingen zijn gemakkelijk door te voeren met de vierpuntsdruktoets, die overigens niet meer voor het dribbelen gebruikt lijkt te kunnen worden. De spelers die tot nog toe telkens weigerden om met de analoge sticks te spelen (lijken) hier dus achter het net te vi en.
Behalve een aantal goede verbeteringen in de gameplay zijn er ook een aantal stappen vooruit gemaakt op het visuele gebied. Behalve het logische grafische poetswerk, zijn dit vooral verbeteringen op het gebied van de animaties. Tackles zien er veel realistischer uit, evenals het duiken van de keepers. Waar ze in het vorige deel nog wel eens als een zak aardappels naar de bal wilden duiken, lijken het nu meer op losgeslagen tijgers. Het komt allemaal ten goede aan het gevoel dat PES 2013 overbrengt. Als speler kun je nog meer je eigen stempel op een wedstrijd drukken en het ziet er ook gelijk overtuigend uit. Het publiek en het commentaar zijn overigens nog traditioneel op PES-niveau. Verwacht dus geen ‘Sierd de Vos-koekoek’ of een sfeertje à la Anfield Road.
Wat overblijft is een nieuwe PES die sensationeler oogt, lekkerder speelt en een extra laag aan diepgang biedt. Is het grote vooruitgang ten opzichte van het vorige deel? Mi chien niet. Maar het lijkt speltechnisch wel genoeg te zijn om op zijn minst weer om het kampioenschap mee te doen. Of het kindje van Konami daadwerkelijk een gooi kan doen naar de titel is afwachten. Een enorm sterke Master League zou enorm helpen, evenals volledig geintegreerde online-mogelijkheden en een nog fijnere presentatie. Tot die tijd blijven we als fans machteloos toekijken tot het voetbalseizoen daadwerkelijk van start gaat.