Het klinkt absurd. In feite is het dat ook, maar dat maakt de aanwezigheid van het virtueel handelsleven er niet minder reëel op. Dat het fenomeen door het gros van de mensen niet echt serieus wordt genomen, komt grotendeels doordat het niet echt fysiek aanwezig is. Er is geen winkel die van negen tot vijf open is en waar je even binnen kunt lopen voor een plastic tasje vol magische items; de koop en verkoop van virtuele goederen vindt vrijwel helemaal online plaats. Op veilingsites als eBay worden, buiten de online games om, aan de lopende band nieuwe deals gesloten, net als in het echte leven gestuurd door vraag en aanbod. Dat het hierbij de ene keer gaat om magische boekrollen en een andere keer om zeldzame zwaarden is voor de handelaars compleet irrelevant.
Maar wat beweegt spelers van MMO's in vredesnaam om hun zuur verdiende (en heel erg echte) geld uit te geven aan huizen, betoverde items en geüpgrade harna en die ze nooit en te nimmer in hun handen kunnen houden? Julian Dibbell, schrijver voor Wired Magazine, raakte dusdanig door de vraag geïntrigeerd dat hij besloot om zelf op onderzoek uit te gaan naar het hoe en wat van het virtuele handelswereldje. De ervaringen die hij hiermee opdeed plaatste hij op zijn blog en gebruikte hij later als basis voor zijn boek Play Money.
Aan het begin van Play Money vermaakt Dibbell zich nog prima met het afslachten van hagedismannen die de wereld van Ultima Online onveilig maken, tot zijn personage op een dag geëlectrocuteerd wordt met een paar bliksemschichten, afkomstig van een sterkere speler die hem van zijn eigendommen wil beroven. Voor Dibbell is dit een belangrijk keerpunt; het moment waarop hij zich realiseert dat hij meer wil dan alleen het spel spelen. Hij wil er een onderdeel van uitmaken.
Dibbell besluit vervolgens om uit te pluizen of het mogelijk is om al spelenderwijs geld te verdienen met Ultima Online. De eerste stap in deze richting is het interviewen van enkele mensen die zich hier dagelijks mee bezighouden. Zo reist hij onder andere af naar Mexico om een blik te kunnen werpen in de groots opgezette werkwijze van profe ionele gold farmers. Ook bezoekt hij een broodbezorger uit Oklahoma die voor $750 een virtuele toren kocht van Bob Kiblinger, die vanuit de kelder in zijn huis fulltime de eBay lijsten afzoekt naar de beste koopjes en daar behoorlijk wat munt uit weet te slaan.
Als Dibbell uiteindelijk zelf aan het werk gaat, blijkt al snel dat het handelen in virtuele goederen niet alleen ontzettend tijdrovend, maar ook nog eens enorm arbeidsintensief is. Dibbell laat zich echter niet uit het veld slaan en stelt zichzelf diverse ultimatums waarop hij een bepaald bedrag wil hebben verdiend. Zijn doel? Aan het einde van het jaar aan de belastingdienst op kunnen geven dat hij als virtuele handelaar op jaarbasis meer heeft verdiend dan als schrijver. Dat dit een klus van formaat is, staat als een paal boven water. En zoals het met ambitie vaak betaamt moeten er ook offers worden gebracht…
Play Money gaat in de eerste plaats over de economie die de virtuele werelden draaiende houdt, maar wees gerust als je bij het woord 'economie' meteen helse flashbacks krijgt naar je middelbare school. Dibbell's boek is eerder geschreven als een verzameling van belevingen. Hij beschrijft het haast als een soort economische detective, doorspekt met stukjes blog en chatse ies; steeds weer komt hij nieuwe puzzelstukjes tegen in zijn queeste naar rijkdom, steeds weer blijkt dat alles met iedereen verbonden is en steeds weer blijkt dat hoogmoed voor de val komt. Het is fascinerend om te lezen hoe Dibbell tijdens zijn 'experiment' verandert van een nieuwsgierige, onderzoekende journalist in een ronduit notoire virtuele handelaar voor wie maar één regel geldt: zaken zijn zaken.
Fascinerend, ja. En grappig ook. De situaties waar Dibbell in verzeild raakt zijn af en toe tot op het absurde en droogkomische af en zullen je meerdere malen een lach rond je mond toveren. Dat niet alleen; ze zijn nog leerzaam ook. Mocht je ooit een carrière willen beginnen in het virtuele handelscircuit, dan is Play Money het boek bij uitstek om als leidraad te gebruiken. Maar als je gewoon te weten wil komen hoe het er in de diepere laag achter de schermen van de MMO's aan toegaat, is dit boek net zo intere ant. Want hoewel het onderwerp virtuele handel de boventoon voert, schetst Dibbel met Play Money vooral een heel helder beeld van wat obse ie en hebzucht kunnen doen met een man van vlees en bloed, hoe nobel en neutraal zijn motieven ook mogen zijn.
Titel: Play Money: Or, How I Quit My Day Job and Made Millions Trading Virtual Loot
Geschreven door: Julian Dibbell
ISBN: 9780465015351