In het verhaal van GTA IV staat Niko Bellic centraal, een veteraan van de Servische burgeroorlog die in zijn eigen land schulden heeft gemaakt bij de verkeerde mensen. Hij wordt door zijn neef Roman verleid om naar Liberty City te vluchten, de stad in de US of A waar hij zelf al een aantal jaren bivakkeert. Roman vertelt aan Niko in zijn e-mails allemaal wilde verhalen over de vele vrouwen met wie hij het bed deelt, zijn enorme landgoed en zijn dure auto's. Maar als Niko uit de boot die hem naar 'the land of opportunity' moet brengen stapt, beseft hij dat de realiteit keihard is. Roman bezit niets wat hij hem voorgehouden heeft in zijn e-mails. Hij bezit alleen een verpauperde auto, een ranzig appartement en een klein taxibedrijfje. Ook heeft hij zware schulden bij Ru ische onderwereldfiguren. Niko, die door naar de VS te verhuizen zijn verleden probeerde achter te laten wordt weer de criminaliteit ingesleurd. Hij merkt dat zonder geld en bezit, de Amerikaanse Droom maar een illusie is.
Dit verhaal ontvouwt zich door middel van cutscenes vlak voor elke mi ie. Deze mi ies moet je uitvoeren voor, zoals het een GTA-game betaamt, volstrekt idiote personages. Zo is er de steroïdejunk Brucie, de rasta Little Jacob die niet vaak zonder joint te zien is en een bende Ierse broers genaamd de McReary's. De filmpjes voor elke mi ie zitten als vanouds tjokvol scherpe dialogen en de humor wordt ondersteund door fantastische stemacteurs. De mi ies zelf gaan vooral om het ombrengen van een of meerdere personen, iets van punt A naar punt B vervoeren of iemand achtervolgen in een auto. Er zijn echter tu endoor ook nog wat originelere mi ies te vinden, zoals een mi ie waarbij je via het internet iemand moet daten, om die dan later koud te maken. Ook moet je tijdens de mi ies vaak gebruik maken van je mobieltje, wat ik een leuke toevoeging aan het spel vind. Met je mobieltje kun je een bepaalde activiteit met een vriend doen (bowlen, darten, poolen, naar een restaurant gaan etc.) of verschillende zijmi ies starten. Wat ik wel vervelend vind is dat je op bepaalde momenten op het spel een tijdje moet wachten voordat je gebeld wordt door iemand om een mi ie te starten. Dit duurt meestal niet superlang, maar het haalt wel de vaart uit het spel.
Tijdens de mi ies moet er natuurlijk geknokt geworden. En dit is voor mij de grootste verbetering aan het spel geworden. In de vorige GTA-games verliep het schieten nogal stroef, en het 'lock-systeem' zorgde ervoor dat je in plaats van de gangster die je met een Uzi aan het doorzeven was een onschuldige burger door zijn kop schoot. In GTA IV is er nog steeds een lock-systeem, maar dit werkt vele malen beter dan in de voorgaande spellen. Ik heb het spel natuurlijk ook gespeeld met een muis en toetsenbord, en hier is geen lock-systeem aanwezig. Je kunt met de muis wel veel preciezer richten, zodat je veel makkelijker headshots kan scoren. Ook is er een volledig dekkingsysteem toegevoegd. Je kunt Niko met een druk op de knop achter een object laten plaatsnemen en hem van hieruit ofwel blind te laten vuren, ofwel op te laten staan om meer gerichte kills te laten maken. Af en toe wil Niko nog wel achter het verkeerde voorwerp plaatsnemen, maar voor de rest verliep het allemaal vrij soepel.
Wat mij heel erg opviel is dat door deze toevoegingen het spel mi chien iets te makkelijk gemaakt is. Het is zeer gemakkelijk om een headshot te maken van uit blind vuur, wat niet erg realistisch is. Sowieso zijn de meeste mi ies niet al te moeilijk. Wat wel nog steeds aanwezig is, is hetzelfde savesysteem als in de voorgaande delen. Dit houdt in dat als je sterft in een mi ie je weer helemaal opnieuw moet beginnen. Dit kan vooral in het laatste deel van het spel, waar de mi ies erg lang zijn, voor heel wat frustratie zorgen. Gelukkig zijn ook hier weer wat toevoegingen gedaan om de spelervaring aangenamer te maken. Het spel slaat zich nu gelijk na elke mi ie op, dus je hoeft nu niet helemaal terug te rijden naar je 'safehouse' om je spel te saven. Als je tijdens een mi ie sterft of gearresteerd wordt, krijg je een sms'je waardoor je gelijk de mi ie opnieuw kan starten. Het is echter beter om te sterven dan aangehouden te worden, want als je sterft mag je je wapens gewoon houden. Er wordt echter wel 10% van je vermogen afgetrokken (dit kan maximaal oplopen tot $10.000). Ook is de politie een stuk vergevingsgezinder dan eerst. Als je het te bont maakt, krijg je een bepaald 'wanted' level afhankelijk van de misdaad die je hebt gepleegd. Per extra wanted level vergroot een cirkel zich op je minimap. Als je een tijdje buiten deze cirkel weet te blijven ben je ontsnapt. Let er echter wel op dat je in die periode niet weer gezien wordt door de politie, anders sta je letterlijk en figuurlijk in het middelpunt van de belangstelling. Al deze verbeterpunten maken van GTA IV een stuk meer 'gestroomlijnde' ervaring dan zijn voorgangers. Als de heren van Rockstar nou ook nog checkpoints tijdens de opdrachten zouden toevoegen is het helemaal perfect.
Bij de uitleg van het verhaal zei ik dat Niko Bellic centraal staat, maar wat voor mij eigenlijk centraal staat in GTA IV is de stad Liberty City en zijn inwoners. Toen ik A a in's Creed speelde dacht ik aanwezig was in de meest levendige steden ooit gezien in een spel, maar GTA IV doet er nog een enorme schep bovenop. De inwoners van Liberty City hebben een vrij grote variatie aan kleding, gezichten, postuur en huidskleur en ze zijn vaak met iets bezig. De een drinkt een kop koffie, de ander leest zijn krant, of koopt een hotdog bij een kraampje. Als de politie zich voor een keer niet op jou richt zijn ze wel bezig met een andere crimineel te achtervolgen. Overigens hap je zowat naar adem als je in een helikopter heel Liberty City kan overzien. Helaas moet je PC hiervoor heel wat paardenkracht bezitten en hier ben ik aanbeland bij het grootste minpunt aan GTA IV: de manier waarop de game geport is naar de PC. Mijn beestje, die nochtans BioShock, Call of Duty 4 en Far Cry 2 zonder veel moeite met alle registers open kon draaien, begon heel wat kuren te vertonen tijdens GTA IV. De framerate is zeer wi elvallig: als niet veel aan de gang is gaat alles vrij soepel, maar als het bijvoorbeeld gaat regenen of je zit een hevige politieachtervolging gaat de framerate zwaar naar beneden. Ook had ik veel last van pop-up en flikkerende schaduwen. Allicht, door het verschuiven van de instellingen kan de pop-up verminderd worden, maar dit is volgens Rockstar alleen bestemd voor computers 'die in de toekomst pas zullen verschijnen'.
Wat wel weer veel lof verdient is de muziek in GTA IV. Zoals vanouds kun je tijdens de autoritten naar heel wat leuke radiozenders luisteren, van de reggaezender Tuff Gong tot de conservatieve praatzender We Know The Truth. Mensen die vinden enkel zijn eigen muziek het luisteren waard is, kunnen hun eigen nummers in het spel toevoegen en luisteren via Independence FM. Ik genoot in ieder geval toen ik door Liberty City heen cruiste terwijl Muse of The Killers uit mijn boxen schalden.
Als je de laatste mi ie van de hoofdverhaallijn hebt uitgespeeld, kun je ook nog een blik werpen op de zijmi ies die je kan uitvoeren voor Niko's vrienden. Zo kun je auto's stelen, drugspakketjes bezorgen of criminelen arresteren via een politiecomputer. Deze activiteiten zijn echter leuk voor een paar keer, maar op een gegeven moment worden ze wat repetitief. De enige drijfveer om deze mi ies uit te spelen is dat je een achievement krijgt voor het voltooien van bepaalde opdrachten. Gelukkig zal je wel ongeveer 30 uur bezig zijn met de verhaallijn, en dat sowieso al meer dan de gemiddelde game die tegenwoordig uitkomt.