Gamer.nl: Hoe is het idee ontstaan om game-evenementen op te gaan zetten? Je deed vroeger toch ook een andere Nederlandse gamebeurs, Gameplay?
Jan-Johan Belderok: Dan moeten we inderdaad even terug in de tijd gaan. Dik negen jaar geleden begon het met het opzetten van een klein game-evenement voor het gamemagazine Power Unlimited. Mijn motivatie toentertijd achter dit idee was vrij simpel: ik was klaar met de Nederlandse zeur- en zeikmentaliteit. ´Alles is hier kut, in het buitenland is alles beter, want die hebben wel vette game-evenementen en wij niet.´ Veel gezeur, maar niemand die hier ook maar iets aan deed.
De Nederlandse gamemedia plaatsten traditioneel de E3 en de toenmalige ECTS-beurs in Londen altijd groot in hun outlets. Ze werden gebracht als het walhalla voor de gamers. En terecht, want er waren mooie stands, premières van de nieuwste games, vette party’s en boothbabes. Lullig alleen dat je er als Nederlandse consument nooit in kon komen. Mijn gedachte was simpel: 'als we er daar niet in komen, waarom zetten we iets dergelijks dan niet zelf op in Nederland?´ Wel in perspectief geplaatst natuurlijk, want de Nederlandse markt is een stuk kleiner. Maar het moest toch mogelijk zijn iets exclusiefs voor gamers op te zetten. Gewoon een evenement waar een gelimiteerd aantal mensen voor het eerst nieuwe titels kon uitproberen en met dat idee in het achterhoofd begon het. Als gamejournalist had ik toegang tot de uitgevers en ging ik aan de slag.
Een jaar later stond daar de eerste PU Gameplay, want meer was het niet. En die vond plaats in het Beatrix Theater tegenover de Jaarbeurs in Utrecht. Duizend man in de hal, Sony, Nintendo, Electronic Arts en een paar andere die een aantal games toonden en een podium bestaande uit vier ‘grote kisten’. En ik weet nog dat ik toen dacht: ‘wow, duizend man, hoe gaan we dat ooit nog toppen?’ Vijf jaar later trok de laatste Gameplay dertigduizend bezoekers in één weekend.
Uiteindelijk ging Gameplay aan zijn eigen succes ten onder. Het evenement werd steeds groter, waardoor uitgevers steeds grotere stands gingen neerzetten (onderlinge competitie) met bijbehorende hogere kosten. Het event werd daardoor onbetaalbaar. En als de industrie niet meer mee doet, dan ben je klaar.
Dat was het moment dat ik samen met de mannen van Blammo Media besloot om het heft in eigen hand te nemen en samen met een nieuw initiatief te komen. Dat werd Firstlook. Een game-event wat we kleinschalig wilden houden en vooral gericht moest zijn op exclusieve content. Games en hardware die nog niet in de winkels lagen. Het geheel moest ook behap- en betaalbaar zijn voor alle uitgevers in Nederland. Dus niet alleen voor Microsoft, Nintendo en EA, maar ook voor Capcom en Konami die totaal andere budgetten tot hun beschikking hebben. Firstlook moest zoveel als mogelijk een totaalbeeld van de game-industrie gaan geven.
Het begin was daarom ook klein. Eén dag in de Amsterdamse Convention Factory met drieduizend bezoekers. Die eerste editie was echter zo succesvol dat meer standhouders wilden komen. Daarom verhuisden we naar het Westergasfabriek-terrein en het evenement werd verlengd naar twee dagen. En nu dus weer een verhuizing naar De Jaarbeurs, waarmee voor mij eigenlijk de cirkel weer rond is. Ik keer weer terug naar waar ik begonnen ben.
Wat is eigenlijk de meerwaarde van Firstlook met de vele impre ies die je online kunt bekijken
en de toenemende populariteit van de Gamescom?
Die vraag krijg ik heel vaak. Probleem is dat mensen bij het stellen van die vraag een paar denkfouten maken. Wat betreft de Gamescom: Firstlook is van belang omdat het zich puur richt op de Nederlandse en Belgische consument. Het is ook een consumentenevenement, geen persevenement. Gamescom zou veel kleiner zijn als de internationale media er niet zou komen en het alleen op de Duitse gamer gericht was. E3 is zelfs een puur persevenement met een internationaal budget. Je moet Firstlook daarom niet met Gamescom vergelijken, maar eerder met de Eurogamer Expo in Londen of de Parijse Game Week.
Firstlook is daarmee een evenement waar de Nederlandse kantoren van de uitgevers de kans krijgen om hun games voor het najaar aan de Nederlandse gamers te tonen. En ja, dat gegeven is belangrijk voor hen. Vooral omdat de rol van de media steeds minder belangrijk wordt. Jongeren en jongvolwa enen bepalen vandaag de dag meer en meer zelf wat goed is en wat niet. Niet meer de media, en al helemaal niet meer de banners en advertenties. En dus levert het feit dat duizend mensen op Firstlook naar hun vrienden tweeten dat Battlefield 3 extreem mooi is, betere pr op voor de publishers dan een preview op een site. Dat is waarom game-evenementen nog steeds erg goed werken.
Natuurlijk gaan er Nederlanders naar de Gamescom, maar ik denk dat daar na de drukte van dit jaar weinig rek meer in zit. Bovendien is de combinatie van een toegangskaartje voor Firstlook van een tientje, veel minder mensen in de hal en het feit dat een groot deel van de games die op de Gamescom te zien waren ook in Utrecht aanwezig zijn, zeer aantrekkelijk voor veel gamers. Dat merkten we in de voorverkoop. De tweeduizend early bird-kaarten waren binnen een week weg.
En dan de impre ies in de media. Ja, een deel van de content staat online. De persconferenties op de E3 of Gamescom kon je ook online thuis volgen. Maar iedereen die wel eens op de E3 is geweest en in de zaal van een persconferentie heeft gezeten weet dat er echt een gigantisch verschil zit tu en de show live ervaren op een megascherm met vol volume of dat thuis doen achter je PC-scherm. Er is toch ook verschil in beleving tu en voetbal op televisie of in een stadion?
Overigens ben ik het ook niet eens met de mening van velen dat Firstlook internationaal het nooit kan opnemen tegen Gamescom of E3. Ik realiseer mij echt wel dat we van een andere grootte zijn. Maar met de huidige communicatiemiddelen als Twitter en de websites kun je overal ter wereld nieuws brengen en maken. Op de Gamescom val je feitelijk in het niet tu en honderden feitjes en nieuwtjes. Twee jaar terug hadden we Modern Warfare 2 speelbaar en de Gamescom niet. En vorig jaar liet 2K Games Duke Nukem Forever in Europa voor het eerst zien op Firstlook en Sega een aantal nieuwe delen van Rome: Total War 2. Via internet werd dat meteen wereldwijd opgepikt. Of neem Rockstar. Firstlook is het enige event ter wereld waar Rockstar staat, al jaren.
Daarnaast, tu en Gamescom en Firstlook zit dik anderhalve maand tijd. Dat betekent dat van al die games nieuwe codes beschikbaar zijn. En die ga je op Firstlook zien. Een paar games zijn bijvoorbeeld een week later in de winkels en dus al volledig, terwijl je op de Gamescom te maken had met een demo, die vaak ook al op de E3 te zien was. Nogmaals, we zijn geen E3, maar voor de fijnproever valt er echt wel wat te halen straks. Dat is gewoon een kwestie van brutaal zijn als organisator.
Goed, je gaat voor het eerst zo’n evenement organiseren. Waar begin je? En waar loop je gedurende de organisatie tegen aan?
Eigenlijk begin je de dag na het evenement met het organiseren van de volgende editie. Checken wat goed en slecht ging, waar bezoekers goed of slecht op reageerden. Zo leerden wij van vorig jaar dat veel gamers graag presentaties bijwoonden in het theater. Zelf spelen kan leuk zijn, maar vaak zie en ervaar je meer als je twintig minuten een goede demo met uitleg krijgt. En dus gaan we in deze Firstlook van éém naar zes theaters.
Het echte werk begint zo rond de E3. Dan weet elke uitgever welke games ze in het najaar uit gaan brengen. Dat is het tijdstip dat we met elkaar afspreken of men er staat, met wat en natuurlijk hoe. De intenties worden dan uitgesproken. Want er is altijd een groot probleem bij games. Iedereen wilde op Firstlook staan dit jaar. Voor de industrie is het echt het game-evenement van Nederland. Maar ze wisten niet of ze ook codes zouden krijgen om te laten zien. Want dat bepaalt het internationale hoofdkantoor. En dat is geen eenvoudige klus aangezien Nederland nu eenmaal net iets kleiner is dan de VS of Duitsland. Maar toch slagen we er elk jaar in dankzij de niet-aflatende inzet van de Nederlandse kantoren om een zeer groot deel van de topgames naar ons land te kunnen halen. En echt, dat kost ze bakken mails en belletjes. We hebben bijvoorbeeld Battlefield 3 staan en daarvoor moet DICE vlak voor het event een code aanleveren… precies in de tijd dat ze ook de game moeten afmaken. Begrijp je het spanningsveld?
En veel ontwikkelaars stellen flinke eisen. Extra beveiliging op de stand, een bepaald type beamer, geluidsdichte wanden, totale verduistering, ga zo maar door. Ik kan jullie melden dat ik in de maand september altijd iets meer gestrest ben dan normaal. Stre die aanhoudt tot de avond voor het event. Ik heb namelijk wel eens meegemaakt dat de codes van een van de topgames op de show niet bleek te werken op de debugs. En daar sta je dan met een dikke stand en duizenden gamers die het spel willen zien. Dan slaap je slecht.
Je hebt nu drie edities van Firstlook achter de kiezen. Wat heb je geleerd en hoe pas je dat dit jaar toe?
Ik vind dat je het evenement altijd vanuit de ogen van de bezoeker moet bekijken. Wat wil hij of zij op het evenement en hoeveel moet hij of zij zien om tevreden naar huis te gaan? Als je zoals de Gamescom honderdduizend man op een dag naar binnen laat, denk je daar volgens mij niet aan. Ik kan altijd mijn eigen ervaringen gebruiken. Ik heb als journalist negen keer de E3, vier keer de Gamescom en alle ECTS’en bezocht. En ik weet dus uit eigen ervaring dat het ruk is om vier uur te wachten voor een game zonder dat je ook maar iets om je heen kunt zien. Dat is dan ook ons uitgangspunt. Wachten hoort bij een game-evenement. Geen uitgever komt naar Firstlook als we tweehonderd man toelaten. Maar ik had zelf een goede E3 als ik vier á vijf presentaties op een dag kon zien plus vier á vijf games kon spelen. En als ik tijdens het wachten dan ook nog naar entertainment om me heen kon kijken, was het helemaal top.
Met dat gegeven gaan we aan de slag. Gamescom heeft ongetwijfeld bakken met geld verdiend door honderdduizend man op een dag naar binnen te laten. Maar een kleine rekensom leert dat in een Battlefield 3 theater met vijftig speelbare systemen, slots van twintig minuten en een beursdag van acht uur, je maar maximaal twaalfhonderd man kunt laten spelen. Ik zou me daar als organisator niet goed bij voelen. Dat is niet in balans. En dus gaan we dat niet doen. En het mooie is dat de mensen van de uitgevers in Nederland er precies zo over denken. Verwacht dus maar een paar unieke initiatieven om iedereen zoveel mogelijk de kans te geven alle toptitels te beleven.
Niet onbelangrijk voor iedereen die wil komen: wat valt er dit jaar zoal te doen?
Te veel om hier te vertellen. Vrijwel alle uitgevers laten hun grote titels voor het najaar zien. Battlefield 3, Batman: Arkham City, Saints Row: The Third, Forza Motorsport 4, Zelda: Skyward Sword, Soucalibur V, we hebben ze staan in Utrecht. Verder zijn we hard bezig om het event zo levendig mogelijk te maken. Een beetje schuin kijkend naar Lowlands gaan we meerdere theaters neerzetten, is er een Holland Paviljoen waar je alles over gamedevelopment kunt zien en vragen, zijn er zeer veel competities en weggeefacties, is er een groot podium met een aantal leuke shows, top esports, meer boothbabes dan ooit (zelfs uit Zweden), enzovoort, enzovoort. Firstlook 2011 wordt voor de gamer een prima dagje uit. En dat voor maar 10 euro, ruim 12 euro goedkoper dan vorig jaar. Noem mij een dagvullend evenement waar je voor 10 euro naar binnen kunt.
Firstlook 2011 wordt op 1 en 2 oktober gehouden in de Jaarbeurs te Utrecht. Tickets kun je kopen via de website of bij Free Record Shop en Van Leest. Het evenement is voor gamers van 14 jaar en ouder.