Wat is er nu precies aan de hand? Valve, de ontwikkelaar van het distributieplatform Steam, en Bethesda, de studio achter The Elder Scrolls V: Skyrim, staan sinds gisteren toe dat makers van modificaties geld mogen vragen voor hun werk. Dit kan een vast bedrag zijn, maar ook een betaal-wat-je-wilt-systeem behoort tot de mogelijkheden, zij het met een minimum bedrag. Gratis mag natuurlijk ook. De uitgever of studio bepaalt welk deel van de opbrengst naar de auteur van de mod gaat, in het geval van Skyrim is dat 25 procent. Je wordt pas uitbetaald zodra je minimaal honderd dollar hebt verdiend.
Middelvingers
Er is genoeg kritiek te leveren op het initiatief van Valve. Maar wat me zo tegen de borst stuit is de ongehoord verwende notie dat mods gratis ‘horen’ te zijn. In de reacties op Steam worden en ma e middelvingers opgeheven tegen deze ‘dlc’. Valve zou hier duidelijk buiten zijn boekje gaan en moet met z’n hebberige tengels van de vrije mod-gemeenschap afblijven. Modder die dagen, weken, zo niet maanden met de Skyrim Creation Kit in de weer gaan, dienen genoegen te nemen met de ‘exposure’ die ze opbouwen. Dat is mooi voor hun cv. “Je mag best geld verdienen, ooit, maar niet aan mij”, borrelt de onderbuik van het internet en vermomt zo zijn gierigheid als verontwaardiging.
Complete nachtmerriescenario’s worden uitgesponnen in rumoerige megathreads. Vandaag betaal je voor een mod, morgen betaal je voor patches. Mods als een gouden aardappel voor bijna tien euro worden omhoog gehouden als hét voorbeeld van hoe slecht dit idee wel niet is. De mod-gemeenschap, met zijn radicale vrijheid en wil tot experimenteren, wordt alvast doodverklaard. Vervolgens heeft niemand het over de mods die wel degelijk iets zinnigs toevoegen en slechts een paar dubbeltjes kosten of gewoon gratis blijven. Schimmige mods als een enkele appel extra in de Bannered Mare voor 27,49 euro maken geen schijn van kans in de vrije markt die Valve heeft opgezet. De modder die maar wat aanmoddert, hoeft nergens op te rekenen.
Voeten in de aarde
Zijn er nog gegronde bezwaren? Absoluut. Er geldt een ‘niet-goed-geld-terug-garantie voor mods die niet naar behoren functioneren, maar in het verleden is gebleken dat Valve alles behalve voortvarend is op dat vlak. Bovendien is het de vraag of de auteurs van betaalde mods ook verantwoordelijk zijn voor aanhoudende ondersteuning. Nog nijpender is de kwestie van plagiaat. De eerste mod die zonder toestemming gebruikmaakt van andermans werk is al verwijderd en dat zal waarschijnlijk een aanhoudend probleem worden. En 75 procent op elke transactie is echt te hoog.
Als de discu ie zich zou richten op de zwakheden van de kersverse modmarkt, zou niet zoveel aan de hand zijn. Het dominante standpunt in deze wervelstorm is echter niet ‘een markt voor mods moet modders eerlijk belonen voor hun werk en goed in de gaten gehouden worden’, maar ‘ik wil niet betalen, wèh!’. Laten we ons richten op de daadwerkelijke problemen. Een betaalde mod hoeft geen taboe te zijn, mits de spelregels duidelijk en vooral eerlijk zijn. Als er echt geen draagvlak voor is, zoals de 25.000 keer ondertekende petitie wil doen geloven, sterft de markt vanzelf een stille dood en winnen de gratis mods het van de betaalde. En anders kun je altijd nog zelf aan de slag.