Waarom het einde van The Last of Us: Part 2 zo goed is

Let op: dit artikel staat vol met spoilers voor The Last of Us: Part 2!

Het werd mij al snel duidelijk dat Joel deze game niet zou overleven. Het spel begint met een biecht aan zijn broer Tommy, terwijl je in gruwelijk detail nog eens te zien krijgt hoe hij onschuldige ziekenhuismedewerkers omlegt om Ellie te redden. Tegen haar wens in, waardoor haar leven nu weinig zin meer heeft en de mensheid verdoemd is.

De boodschap is duidelijk: hier moet Joel voor boeten. Dat dacht ik eigenlijk al gelijk toen het tweede deel werd aangekondigd. Ik had het erg zwak gevonden als Joel doodleuk weer de held was geweest na al die brute moorden. Er moest een afrekening plaatsvinden, mentaal dan wel fysiek. Het werd allebei: zijn relatie met Ellie is verpest en hij heeft zijn keuze met de dood moeten bekopen.

Ellies ellende

Desondanks is het makkelijk om te juichen voor Joel. Hij deed het immers uit liefde, en we willen allemaal geloven dat liefde altijd wint. Ellie komt in deel twee een stuk slechter over. Al haar keuzes lijken gebaseerd op haat. Tegen het einde van de game laat ze zelfs haar gevonden geluk met Dina en baby JJ achter om wraak te nemen op Abby, Joels moordenaar. Joel gaf alles op voor de liefde, Ellie geeft de liefde op voor haat.

Dit komt je misschien rauw op je dak vallen, maar wat had je dan verwacht? Kijk wie haar vaderfiguur was. Joel heeft haar leven beroofd van alle betekenis door op een bloederige manier in te grijpen. Ellie is woedend als ze dat ontdekt en verbreekt het contact met Joel. Ze heeft het idee dat haar leven geen zin meer heeft, want haar lotsbestemming is onvervuld gebleven. Wie dacht dat Ellie weer een vrolijk en bijdehand meisje zou zijn in deze game, ziet ze vliegen.

Als speler heb je in het eerste deel een band opgebouwd met Ellie, dus het is niet vreemd dat je graag aan haar kant wil staan. Maar als je kijkt naar wat ze allemaal heeft meegemaakt, is het meer dan logisch dat ze niet alleen maar een liefdevolle vrouw is geworden. Ze maakt keuzes waar je waarschijnlijk een hekel aan hebt, maar dat is juist de boodschap. Ellie is een mens, gevormd door haar ervaringen, en mensen maken niet altijd de juiste keuzes.

Abby’s lessen

Natuurlijk heeft ze alle reden om Abby te haten. Ze is er getuige van hoe Joel op gruwelijke wijze wordt vermoord. Op dat moment had ik ook een vurige hekel aan Abby, ook al was ik het niet eens met Joels keuze aan het einde van het eerste deel. Wat is dit voor een meedogenloos mens. Eerst gered worden door Joel en hem vervolgens alsnog omleggen?

Het is dan ook een enorm gewaagde keuze van Naughty Dog om je in de tweede helft van de game met Abby te laten spelen. Ik wilde er eerst niks van hebben. “Is dit echt het punt dat jullie willen maken?”, dacht ik bij mezelf. “Moet ik nu Abby aardig gaan vinden of zo?” Maar potverdorie, het lukte ze wel. Abby is een enorm gelaagd personage en kan bij mij uiteindelijk op meer sympathie rekenen dan Ellie. Ik wilde Abby dolgraag haten, maar hoe meer ik speelde en haar verhaal verder ontdekte, hoe meer ik gecharmeerd raakte.

Het is een lastige koorddans voor Naughty Dog, want ik zou het ook heel goed snappen als je geen sympathie op kunt brengen voor Abby’s situatie. Zij heeft Joel vermoord, het personage waar je in de vorige game mee speelde. Het is dan makkelijk om te vergeten dat Joel haar vader heeft vermoord en nog veel ergere dingen heeft gedaan. Gelukkig wist Naughty Dog bij mij wel de juiste snaar te raken.

Abby en Ellie

Abby heeft ook veel gemeen met Ellie. Ook zij verliest vrijwel alles door haar lust naar wraak. Natuurlijk heeft ze een goede reden om Joel te haten, maar ze raakt er alles door kwijt. Denk aan haar relatie met Owen, die door haar obsessie op de klippen loopt. Zodra ze hoort dat Mel zwanger is van Owen, beseft ze dat het voorgoed voorbij is. Ze heeft nog wel seks met hem, maar er zit geen toekomst in.

Haar woede is wel een stuk meer gefocust dan die van Ellie, die in haar wanhoop alles en iedereen op haar pad omlegt. Abby laat Ellie tot twee keer toe leven, omdat ze alleen met Joel een appeltje te schillen heeft. Een nobele aanpak, maar wel eentje die haar duur komt te staan. Ellie slacht immers de vrienden en geliefden van Abby af.

Abby is de eerste die de belangrijkste les van deze game leert: mensen zijn mensen, of ze nou bij jouw groepje horen of niet. Abby redt de twee kinderen Yara en Lev uit een benarde situatie, omdat haar eigen mensen op ze jagen. En dat terwijl die twee horen bij de Scars, een groepering waar Abby’s WLF mee in oorlog is. Abby brengt ze in veiligheid en verzorgt Yara’s gebroken arm.

Als Yara later wordt doodgeschoten in een confrontatie met de WLF, is Lev woedend. “Those were your people!”, schreeuwt hij beschuldigend tegen Abby. Zij zegt daarna waarschijnlijk de belangrijkste zin uit de hele game: “Lev, you’re my people.“

Dankzij dit soort momenten begin ik Abby steeds meer te mogen, wat ervoor zorgt dat ik eigenlijk niet verder wil spelen. Ik weet namelijk al wat er komt: als ik straks weer terugkom in het aquarium, zie ik hoe Ellie Abby’s geliefden heeft vermoord. Ik wil het niet zien en die wens blijkt terecht, want het is een hartverscheurende scène. Als ik daarna met Abby naar het theater sluip, weet ik niet of ik nou voor haar of voor Ellie moet juichen. Het gevecht tussen de twee is voor mij dan ook heel verwarrend en ik ben blij dat iedereen het overleeft.

De eindstrijd

Ik hoop op een goed einde, maar dat is natuurlijk ijdele hoop. Ellie laat haar nieuwe geluk met Dina en JJ achter om toch weer achter Abby aan te gaan. Ik ben het er zo vreselijk mee oneens, maar Ellie is ook maar een mens. Geplaagd door PTSS en schuldgevoelens zegt ze de liefde vaarwel en omarmt ze de haat.

En daar staat ze dan, tegenover haar aartsvijand, die helemaal is uitgemergeld na een lange tijd in gevangenschap te hebben geleefd. Abby heeft haar les geleerd en wil helemaal niet vechten, maar Ellie dwingt haar door een mes op de keel van Lev te zetten. Ze heeft Abby waar ze haar wil hebben, met haar hoofd onder water, als ze plotseling een flashback naar Joel krijgt. Het is de eerste keer in lange tijd dat je een positieve herinnering aan Joel ziet, na al die PTSS-nachtmerries waar Ellie mee kampt. Op dat moment besluit ze om niet door te zetten. Ik denk niet dat ze Abby vergeeft, maar ze ziet in ieder geval hoe zinloos het allemaal is. Misschien herkent ze Joel en zichzelf wel in Abby en Lev: twee mensen die zo veel hebben verloren, maar zo veel om elkaar geven.

Ik heb vaak de kritiek voorbij zien komen dat deze conclusie betekent dat heel Ellies reis voor niks was. Maar dat is volgens mij het hele punt van de game. Wraak en haat leveren je niks op, alleen maar ellende. Abby is al haar vrienden kwijt en is verstoten uit haar groep, Ellie is Joel kwijt en nu ook haar relatie. Ze gaat zo op in haar wraak, omdat haar leven verder zinloos lijkt.

Het einde

En dan dat einde. Dat verwoestende, perfecte einde. Ellie komt thuis in een verlaten huis, waar Dina niet meer op haar wacht. Ze probeert gitaar te spelen, maar dat gaat niet meer omdat ze twee vingers mist. Ze is letterlijk alles kwijt. Als je daar geen tranen van in je ogen krijgt.

Dan volgt de laatste flashback, waarin je ziet hoe ze nog één keer met Joel praat. Hoezeer zijn keuze haar leven ook heeft getekend, ze vindt toch een manier om te werken aan hun relatie. Wie weet kan ze hem zelfs ooit vergeven. En als zij Joel kan vergeven voor die onvergeeflijke daad, kan Ellie zelf misschien ook vergeven worden voor haar acties. Ze laat de gitaar achter, en daarmee Joel. In het laatste shot zie je Ellie weer op pad gaan, maar waarheen wordt niet duidelijk. Ik hoop naar Dina.

Elke zaterdag verschijnt er een column op Gamer.nl die ingaat op actuele gebeurtenissen. Lees ook: