In 2013 sprak ik de mannen van CD Projekt Red op de E3. In een kleine ruimte op de eerste verdieping van de grote hal begroetten ze de aanwezige journalisten. Aan de muren hingen wapens die hoofdpersonage Geralt in de games gebruikte, in de hoek stond naast een levensgroot Geralt-figuur een grote koelkast met Pools bier. "Je moet het echt eens proberen, we hebben het helemaal uit Polen geïmporteerd", zei de pr-dame. "Maar er is ook Budweiser als je het niet lekker vindt." De uitspraak is typerend voor The Witcher 3, dat als underdog van de kwalitatief hoogstaande rpg's binnen zijn bekende grenzen furore wil maken en tegelijkertijd het grote succes ambieert.
Echt Pools
The Witcher-reeks kenmerkt zich door de sobere, duistere en grauwe benadering van CD Projekt Red. Sommige Amerikaanse journalisten noemden de The Witcher-games tijdens de E3 "echt Pools", wat ik tot op heden nog steeds niet begrijp. Mi chien komt het omdat ik nog nooit in Polen ben geweest, of omdat de Amerikanen denken dat Polen een soort groot verlaten Tsjernobyl is. Maar die sobere, duistere en grauwe ervaring die The Witcher biedt, is ongekend. De verhaallijn, magie, mi ies en vooral de omgeving zijn uniek en eigenaardig, waardoor de game de afgelopen jaren een trouwe fanbase heeft opgebouwd. Die fanbase houdt juist van de vreemde eigenschappen van de The Witcher-games, waarbij de reeks door hen onbedoeld is uitgeroepen tot de underdog van de rpg's.
CD Projekt Red gaf eerder toe drastische veranderingen in The Witcher 3 door te voeren. Zo begint de game met een nieuw verhaal dat grotendeels lo taat van de vorige twee delen. "Dat was een moeilijke keuze, maar om nieuwe spelers aan ons te binden was deze keuze ook nodig", aldus John Mamias, executive producer van The Witcher 3. Het is de eerste stap naar een The Elder Scrolls-model, waarbij de games een eigen verhaal hebben waar gamers in kunnen stappen zonder de vorige delen te hebben gespeeld. De games hebben niets met elkaar te maken. Dat was ooit anders: bij het eerste en het tweede deel draaide het verhaal om de aanslag op de koning, en beide games sloten naadloos op elkaar aan. Het derde deel staat voor het eerst los van zijn voorgangers.
Nog groter dan Skyrim
De belangrijkste knipoog van CD Projekt Red naar Skyrim is de spelwereld, die in The Witcher 3: Wild Hunt zo'n 35 keer zo groot is als die van zijn voorganger. "Nog groter dan die van Skyrim", zei één van de ontwikkelaars tijdens de E3-presentatie. De journalisten waren onder de indruk. Skyrim had namelijk pas echt een grote spelwereld. "Overal waar je kijkt kun je naartoe", aldus CD Projekt Red. Ter verduidelijking: de wereld bestaat voornamelijk uit water in plaats van land, waardoor de directe aanval op Skyrim nog intere anter is. Ook maakt The Witcher 3 voor het eerst gebruik van een uitgebreid fast travel-systeem, waarbij spelers snel van het ene naar het andere punt kunnen reizen, maar ook een paard of boot kunt pakken. En dat zelfs de omgevingen van The Witcher 3 over Noorse invloeden beschikken, kan gewoonweg geen toeval zijn.
Het quest-systeem van The Witcher 3 is ook flink onder handen genomen om de game traditioneler te maken. In de vorige delen was het haast noodzakelijk om het hoofdverhaal te volgen, in de nieuwe game kun je lekker je eigen gang gaan. Het is zelfs niet per se nodig om het hoofdverhaal te volgen. Daarnaast zijn er veel secundaire en willekeurige mi ies die je kunt spelen. Het quest-systeem van The Witcher 3 lijkt daarmee als twee druppels water op Skyrim. Laatstgenoemde mag dan niet de uitvinder zijn van dit traditionele quest-systeem of het open world-genre met een enorm grote spelwereld; het is wel de meest succesvolle game van de afgelopen jaren die beide aspecten combineert.
Even wennen
CD Projekt Red bevestigde al eerder dat The Witcher 3 voor veel trouwe fans "even wennen" zou zijn. Dat baart mij zorgen. Niet omdat ik Skyrim geen goede game vind, integendeel, maar omdat ik van The Witcher ben gaan houden door de eigenschappen waarvan het op dit moment lijkt dat CD Projekt Red ze drastisch wil veranderen. Toegegeven: ook ik wil meer vrijheid, een grotere spelwereld en meer speeluren bij The Witcher 3. En stiekem hoop ik op een ideale combinatie van de duisterheid, soberheid en geheimzinnigheid van The Witcher, en de ontdekkingsreis van Skyrim die meer dan honderd uur heeft geduurd. Dat zou geweldig zijn.
Maar voorlopig juich ik al die veranderingen nog niet toe. Alsof de makers van Dark Souls de game wat makkelijker maken omdat te veel gamers 'm te moeilijk vinden. Of dat Arma geen recoil meer heeft omdat gamers hierdoor sneller headshots schieten. Hoewel de keuzes van CD Projekt Red iets genuanceerder liggen, moeten zij wel de balans proberen te vinden tu en de lonkende commercie en het behouden van hun eigen identiteit. Maar als de Poolse gameontwikkelaar écht groot wil worden, is een commercieel succes en de bijbehorende veranderingen onvermijdelijk. Ze moeten een nieuwe westerse rpg-klapper lanceren. Of beter gezegd: een nieuwe grote Europese rpg. Want daar hebben we er veel te weinig van.