Het is een hip woord om te gebruiken: de cloud. Het betekent eigenlijk niets meer dan dat Microsoft heel veel servers beschikbaar heeft waar ontwikkelaars gebruik van kunnen maken. De cloud is gewoon internet. Het zorgt er bijvoorbeeld voor dat jouw profiel straks een online leventje leidt. Je kunt altijd bij je achievements en savegames, of je nou op je eigen console inlogt of op die van een vriend. Je pikt zo je seizoen van FIFA weer op waar je bent gebleven, terwijl het spel zichzelf 's nachts geüpdate heeft met statistieken uit de echte wereld. Ook weet de cloud waar je een film hebt gepauzeerd, zodat je ergens anders verder kunt kijken.
De cloud in games
Leuke snufjes, maar de cloud wordt nog waardevoller als hij buiten de savegames om in games wordt toegepast. Een simpel voorbeeld is multiplayer. Online potjes worden nu nog vaak gehost vanaf de console van een speler. Dat betekent dat je afhankelijk bent van zijn internetverbinding, met alle lag en slechte verbindingen van dien. Met de cloud kunnen deze spellen allemaal op dedicated servers worden afgespeeld: het potje wordt dus gehost in de cloud. De verbinding is altijd even snel, voor iedereen. Bovendien kan een slechte verliezer niet meer snel zijn verbinding verbreken als hij achter staat. De dedicated servers zijn gratis voor alle ontwikkelaars, en games als TitanFall en Call of Duty: Ghosts hebben al aangegeven dat ze daar gebruik van maken.
Ontwikkelaars kunnen de extra rekenkracht ook gebruiken voor wat creatievere toepa ingen, zoals de Drivatars – al is de naam belachelijk – van Forza 5. Het spel houdt bij hoe jij rijdt en uploadt die gegevens naar de cloud. Het analyseert wat voor besli ingen jij maakt, hoe je een bocht aansnijdt en aan welke kant je een tegenstander inhaalt. Met genoeg gegevens kan de game jouw rijstijl nabootsen. Zo kunnen je vrienden tegen 'jou' racen, terwijl je er niet eens bent. Leuk voor Forza, maar de mogelijkheden voor andere genres zijn enorm. Een squad-based shooter waarin je er met je maatjes op uit trekt, ook al zijn zij niet online; een shooter die ook in de campaign precies aanvoelt als een multiplayermodus.
De cloud is niet eindeloos
De mogelijkheden lijken eindeloos, maar er zijn ook dingen die de cloud niet kan. Microsoft schept graag op over hoe de cloud de Xbox One krachtiger kan maken. Het is echter niet waarschijnlijk dat de rekenkracht van de servers echt ingezet kan worden om games mooier te maken. De beelden moeten dan frame voor frame doorgestuurd worden naar de cloud, opgepoetst worden, en razendsnel weer worden teruggestuurd. Dat vereist een immens snelle internetverbinding, en het is onwaarschijnlijk dat zulke snelheid binnen tien tot twintig jaar gemeengoed is. Wat eventueel zou kunnen is dat andere berekeningen door worden gestuurd naar de cloud, waardoor er meer kracht in de console zelf overblijft voor de graphics. Er is echter nog geen ontwikkelaar die heeft aangekondigd dat ze zo kunnen opereren. Bovendien wordt een game daardoor wel erg afhankelijk van de internetverbinding.
De cloud is natuurlijk niet nieuw. Veel andere bedrijven hebben hun diensten al verplaatst naar het internet. De Office-toepa ingen van Microsoft zijn bijvoorbeeld via de cloud te bereiken met Office365. Een bedrijf dat daar gebruik van maakt kan zijn werknemers in hetzelfde Word-document laten werken. Google heeft iets soortgelijks met Google Apps, Apple heeft de iCloud, Adobe biedt al zijn programma's aan in de Adobe Creative Cloud. Eigenlijk zijn zelfs mailclients als Gmail en Hotmail gewoon cloud-based services, aangezien je al die mailtjes niet op je computer opslaat. Het is dus bewezen dat de cloud werkt, maar het is ook al een tijdje duidelijk dat er wat haken en ogen aan zitten.
Hacken en kwijtraken
Uit een onderzoek van troubleshooting-website Fixya blijkt dat veel gebruikers zo hun bedenkingen hebben bij de cloud. Een van de meest gehoorde klachten zijn zorgen over de veiligheid. Als al je bestanden online staan via bijvoorbeeld Dropbox kunnen ze natuurlijk makkelijker gehackt worden dan als je ze netjes op je harddrive bewaart. Ook op consoles lijkt dat een relevante zorg. Je wilt natuurlijk niet dat hackers alles kunnen zien wat jij op entertainmentgebied hebt gedaan: welke films je wanneer keek, welke games je speelde, et cetera. Al is het waarschijnlijk dat dat soort informatie nu ook al met een digitale inbraak buitgemaakt kunnen worden.
Een andere klacht is dat je niet meer zelf de controle hebt over je bestanden. Als je een tekstbestand op je computer hebt staan, dan weet je waar ‘t is. Upload je hem alleen naar de cloud, dan kan er nog wel eens iets mis gaan. Dertig procent van de Google Drive-gebruikers klaagt bijvoorbeeld dat er nog wel eens een folder verdwijnt. Hoe vervelend zou het zijn om op die manier een savegame kwijt te raken, omdat je de game van je console verwijderde om ruimte vrij te maken en ervan uit ging dat je bestand veilig was in de cloud?
Is de cloud stabiel?
Nog belangrijker zijn problemen rond lag en een stabiele verbinding. Gebruikers van cloud-based opslagservices maken nog wel eens mee dat ze tijdelijk niet bij hun bestanden kunnen, of dat de laatste versie van een bestand niet goed is geüpdate, omdat de server niet goed reageerde. Erg vervelend, maar bij games kunnen die problemen nog erger uitpakken. Wat als je geen stabiele verbinding kunt maken? Hapert je game dan, of word je er dan gewoon uitgegooid?
Als straks alle games gebruik zouden maken van cloud-computing in de singleplayer, loopt dan elke titel die uitkomt het gevaar van desastreuze launches als die van Sim City en Diablo 3? Als games meer en meer afhankelijk worden van het internet, wat gebeurt er dan als de servers overbelast raken? Als het lukt om de cloud te gebruiken om dingen als het berekenen van de belichting, wat volgens Microsoft zou moeten kunnen, hoe ziet je game er dan uit als je niet wilt verbinden met het internet?
Microsoft heeft dat natuurlijk allang bedacht. Het is niet voor niks dat ze het monsterlijke aantal van 300.000 servers in gaan zetten om dit alles in goede banen te leiden. Bovendien kunnen ze gemakkelijk meer of minder van die servers aan een bepaalde game of applicatie toewijzen als dat nodig blijkt te zijn. Dat is maar goed ook, want de mogelijkheden van de cloud zijn in principe intere ant. Het is te hopen dat het straks ook allemaal werkt.