Dat het financieel gezien niet zo best gaat met Atari, is geen verra ing. Begin dit jaar vroeg de Amerikaanse afdeling een failli ement aan en probeerde zo het Franse moederbedrijf Atari S.A. van zich af te schudden. De Fransen zijn een blok aan het been van de zelfstandige Amerikanen, die aardig wat centen verdienen met mobiele games als Breakout en Asteroids Gunner. Wie de geschiedenis van het legendarische Atari goed wil begrijpen, moet weten dat dit zo'n beetje de vierde keer zou zijn dat Atari over de kop gaat. Tot nu toe is de naam altijd teruggekomen, al heeft het met het originele bedrijf weinig meer te maken.
De grote crash
De eerste keer dat we de grafrede van Atari kunnen schrijven, is in 1984. Het bedrijf was de koning van de game-industrie dankzij de Atari 2600-console, maar dat duurde niet al te lang. Atari ging, samen met veel andere bedrijven, ten onder aan de grootste crash die onze industrie gekend heeft. In twee jaar tijd nam de omzet van games met maar liefst 97 procent af en daalde die bijna naar nul. Het grote probleem was een verzadiging van de markt. Allerlei bedrijfjes werden opgericht om snel games uit te brengen voor het succesvolle platform, om daarna vrij snel weer failliet te gaan. Winkeliers konden onverkochte cartridges niet meer teruggeven en dus gingen ze voor een paar dollar in de budgetbak.
Atari heeft hier het grootste aandeel in gehad. De port van Pac-Man en de filmgame voor E.T. werden haastig in elkaar geknutseld, laatstgenoemde zelfs in zes (!) weken. Er werden miljoenen cartridges gemaakt in de hoop op goede verkopen. De klanten bleven echter ver weg van wat tegenwoordig de slechtste game ooit wordt genoemd en dat liet Atari met een torenhoge schuld achter. De markt implodeerde, gezien niemand zat te wachten op al die goedkope games van bedenkelijke kwaliteit.
De eigenaar, Warner Communications, verkocht Atari (en de rechten op alle spellen) in 1984 in allerlei stukjes. Dat luidde het einde van het eerste bedrijf in, want maar twee aftakkingen gingen uiteindelijk verder. De divisie die verantwoordelijk was voor arcade-games, maakte een doorstart als Atari Games Inc. Het wist te scoren met kla iekers als Paperboy en Gauntlet en deed dat zelfs zo goed dat het weer werd teruggekocht door Time Warner. De naam Atari was inmiddels wel verdwenen, omdat het werd omgedoopt tot Midway Games West. De dalende populariteit van arcadehallen betekende vervolgens het definitieve einde.
Nog meer doden
Het andere deel dat werd verkocht, moeten we volgen om bij het Atari van nu uit te komen. De geschiedenis is wat ingewikkeld, dus let goed op. Deze divisie werd verkocht aan Jack Tramiel, de oprichter van Commodore. Hij wilde Atari nieuw leven inblazen met een hippe handheld, de Lynx, en een nieuwe console, de Jaguar. Beide flopten echter gigantisch, dus overleed Atari wederom en werden de lo e stukjes verkocht aan het toen nog onbekende Hasbro.
Met de gefaalde stukjes van Atari onder zijn hoede, werd Hasbro vervolgens overgenomen door het Franse mediabedrijf Infogrames, dat allerlei studio's aan het kopen was toentertijd. Een van die acquisities was bijvoorbeeld GT Interactive, bekend van hits als Driver en Oddworld. GT Interactive gaf zijn games vervolgens uit onder het Atari-label, vanwege de naamsbekendheid. Het duurde vervolgens niet lang totdat Infogrames zichzelf geheel om besloot te dopen tot Atari. Niemand had ooit van Infogrames gehoord, maar Atari was een naam die iedereen kende.
Een stukje van een stukje
Wat dit nieuwe Atari nu echt voor functie had, is lastig te beoordelen. Studio's werden opgekocht en een paar jaar later weer doorverkocht, zoals MDK-maker Shiny Entertainment en Cryptic van de game City of Heroes. Het bedrijf werd zo'n groot conglomeraat van studio's dat het allemaal weinig met elkaar te maken leek te hebben. Het is dan ook geen wonder dat de Franse uitgever bijna een decennium lang geen winst heeft gemaakt. Wat het wel gepresteerd heeft, is dat de naam Atari door de jaren heen steeds minder dat gevoel van herkenning oproept. De enige overblijfselen zijn kleine stukjes, die keer op keer werden doorverkocht en vervolgens weer tot ‘het grote Atari’ werden omgedoopt. Infogrames bestond nog niet eens toen het oorspronkelijke Atari werd opgericht.
Het is ook gelijk de reden dat de Amerikaanse afdeling een failli ement heeft aangevraagd: om zichzelf te beschermen van het Franse megabedrijf met haar torenhoge schulden. In de Amerikaanse divisie werken maar een stuk of 40 mensen, die winst maken door een focus op de mobiele markt. Dankzij een grote collectie van kla ieke games die nog naar telefoons gebracht kan worden, zou dit wel eens een winnende strategie kunnen zijn. Het merk Atari in combinatie met zijn kla ieke games, raakt namelijk nog wel de juiste snaar. Alleen al om die reden zal het merk nooit verdwijnen.