Een kleine geschiedenisles is wel op zijn plaats bij een organisatie die zo gegrond zit in haar eigen verleden en talloze gebruiken. De maffia schijnt te zijn ontstaan in de late 19e eeuw in Sicilië, de grootste regio in Italië, en bestaat uit talloze kleinere groepen. Elke groep is een hechte familie die een zeker territorium claimt – bijvoorbeeld een wijk in een stad. Hoewel de maffia vooral veel voorkwam in Italië – en daar nog steeds opereert – begonnen ze aan het einde van de 19e eeuw ook in andere westerse landen voor te komen, vooral in de Verenigde Staten. Dit als gevolg van de grootschalige immigratie van Italianen naar vooral de oostkust van het land. De Italianen kregen veelal slecht verdienende baantjes aangeboden en uit die armoede ontstonden vanzelf kansen om geld op een andere manier binnen te sluizen.

Het leven van een maffioso in The Godfather II

Een familie heeft een duidelijke militaire structuur die er voor moet zorgen dat iedereen loyaal is aan zijn eigen familie. De baas van een familie krijgt meestal hulp van een onderbaas (een sotto capo) en één of meer raadgevers. Daaronder opereren verschillende groepen 'soldaten', die elk door een capo worden begeleid. Daarnaast zijn er talloze mensen die wel werken voor de maffia, maar niet officieel lid zijn van een familie. Deze mensen zijn voor de maffioso eigenlijk niets waard, ze worden enkel gebruikt voor bijvoorbeeld hun positie. Zo kunnen corrupte politieagenten worden gebruikt voor informatiewinning of het ontwijken van straffen. Ook in The Godfather II is het omkopen van de juiste mensen overigens iets wat je in vervelende situaties kan redden.

De maffia opereert nog steeds, ook in de Verenigde Staten. Naar verluidt zijn er nog steeds vijf grote families die zich in dat land bezighouden met criminele activiteiten. Niet alleen in Chicago en New York, twee steden die dankzij films en series bekend staan om de maffia, maar ook in bijvoorbeeld Detroit en New Jersey. Hoe kan het toch zijn dat in deze tijd, waarin iedereen door 'big brother' in de gaten wordt gehouden, deze families nog steeds geld binnen weten te halen?

Dat heeft alles te maken met de strikte regels waaraan leden zich moeten houden. In 2007 vond de Siciliaanse politie een lijst met 'tien geboden' in de vestiging van maffiabaas Salvatore Lo Piccolo. Hierin viel onder andere te lezen dat de vrouwen van een maffiafamilie altijd gerespecteerd moeten worden, mensen met politieagenten in de familie nooit lid mogen worden en er altijd de waarheid moet worden verteld als iemand van een hogere rang vragen stelt. Ervan uitgaande dat men zich aan deze regels houdt, leef je als maffialid een relatief veilig bestaan. Natuurlijk kun je altijd in de problemen komen met een andere familie, maar dit gebeurt naar verluid niet zo snel omdat de hedendaagse maffia niet echt zit te wachten op een nieuwe bendeoorlog.

Probeer wijken over te nemen in The Godfather II

Op dat punt verschillen games wel degelijk van de werkelijkheid, die strijd tu en de families leveren toch de leukste gameplay op. Bendeoorlogen zijn dan ook aan de orde van de dag in The Godfather II. Als reactie op jouw steeds groter wordende imperium zullen rivaliserende gangs proberen je grondgebied terug te veroveren, wat een constante strijd oplevert. Maar aangezien je na de dood van de don uit het eerste deel van The Godfather, Aldo Trapani, aan het hoofd van de familie staat, krijg je zoveel hulp van al je manschappen  als je maar wilt.

Goed, de maffia houdt zich bezig met zaken die echt niet door de beugel kunnen. Moord en afpersing zijn eerder de norm dan de uitzondering. Maar ergens maakt zo'n grote organisatie die ongrijpbaar lijkt ook wel indruk. Een beetje zielige gokkers en mensen die teveel lenen afpersen, daarna lekker eten in een Italiaans restaurant en dan wat drinken met je collega's in de stripclub. Dat terwijl je na afloop kunt terugkeren naar je grote villa waar de vrouw des huizes geduldig op je wacht. Veel brave en goudeerlijke mensen lijken het slechter te treffen.

Hoe zit het dan in Nederland? Volgens de Italiaanse criminoloog Letizia Paoli bestaat er helemaal geen maffia in ons kikkerlandje. Dat valt even vies tegen, we hebben in dit kleine land immers toch altijd de neiging op zoveel mogelijk vlakken uit te blinken, ook al is het eigenlijk een totaal verkeerd vlak. “Je hebt wel criminele organisaties in Nederland die heel succesvol zijn, maar die zijn niet te vergelijken met de Siciliaanse of Italiaanse maffia. Die drukken al honderd jaar hun stempel op de Italiaanse samenleving.” Paoli en haar Nederlandse collega Henk van de Bunt geven ons echter toch een sprankje hoop: “De afpersingen die Holleeder op zijn naam heeft staan hebben wel iets weg van de Italiaanse maffioso. Dat is vrij nieuw in dit land. Voor de maffia zijn afpersingen de voornaamste bron van inkomsten.”

Willem Frederik Holleeder. Nederlands enige kans om toch nog een beetje respect te winnen bij de internationale, sigarenrokende maffia. Holleeder is niet bepaald een Tony Soprano (uit The Sopranos, een HBO-serie waar de Amerikaanse maffia naar het schijnt met veel plezier naar keek), maar het is ook bepaald geen lieverdje. In de jaren '70 vormde hij al een bende met Jan Boellaard, Frans Meijer en Cor van Hout. Huiseigenaren huurden de tieners in als een knokploeg om krakers en projectontwikkelaars te lijf te gaan in de Amsterdamse Kinkerbuurt in Amsterdam-West. In '74 pleegde de bende een gewapende overval op een Gemeentegirokantoor en ontsnapten ze met een speedboot. Dat zou zo een mi ie uit een game kunnen zijn.

De bende was daarna volgens vele bronnen nog verantwoordelijk voor vele andere criminele activiteiten, maar één actie in 1983 gaf Holleeder toch wel de 'faam' die hij nu nog altijd heeft. Samen met onder andere Meijer en Boellaard ontvoerde hij de biermagnaat Freddy Heineken en zijn chauffeur. De criminelen konden rekenen op de betaling van een losprijs van 35 miljoen gulden (zo'n 16 miljoen euro), maar lieten de gevangenen niet vrij. Die werden drie weken na de ontvoering levend in een loods in Amsterdam gevonden, maar toen was Holleeder allang met het geld gevlucht. In Frankrijk werd hij alsnog gevonden, maar zijn advocaat Max Moszkowicz wist hem onder het systeem uit te krijgen door te wijzen op een fout in het uitleveringsverdrag tu en Frankrijk en Nederland. Uiteindelijk belandde Holleeder in '87 alsnog in de gevangenis om een straf van elf jaar uit te zitten. In '92 zat de straf er echter al weer op.

Na zijn vrijlating ging Holleeder rustig door met criminele praktijken. Uiteindelijk werd hij in 2006 nogmaals opgepakt wegens verdenking van afpersing en mishandeling van onroerendgoedhandelaren. In 2007 vindt dan ook wat de media betitelde als 'het proces van de eeuw' plaats in de extra beveiligde rechtbank De Bunker. Ondanks dat in de nacht voor het proces een aanslag op de bank werd gepleegd die gepaard ging met explosies (toe maar!), ging het proces gewoon door. Na een paar dagen werd Holleeder echter opgenomen in het ziekenhuis wegens lekkende hartkleppen en een nierkwaal, met als gevolg dat de man geopereerd moest worden. En dat net tijdens zijn proces. Het lijkt wel een film.

Het proces werd op 9 juli 2007 vervolgd. Maar ook deze keer werd er roet in het eten gegooid. De kroongetuige van het proces, ex-advocaat Bram Zeegers, werd dood aangetroffen in zijn woning. Natuurlijk is het een vaak gebruikte tactiek van de maffia om 'ratten', mensen die teveel weten en daar publiekelijk voor uit te komen, te laten 'slapen bij de vi en'. Toch ging het proces door en uiteindelijk werd Holleeder op 21 december 2007 veroordeeld tot 9 jaar gevangeni traf, met aftrek van voorarrest. Hij gaf meteen aan in hoger beroep te gaan.

Werk aan de winkel in The Godfather II

Het verhaal over Holleeder is dus nog niet ten einde. Hoewel hij onder geen beding lid is van de maffia, herkennen we veel uit films, series en natuurlijk games. Je wilt natuurlijk niet echt het criminele pad op gaan, maar het valt niet te ontkennen dat de maffia een bepaalde aantrekkingskracht heeft. Vooralsnog zijn spellen vooral de veiligste en beste manier om het gevoel te krijgen dat je een echte don bent. Dankzij The Godfather II kun je ook deze lente weer zelf in de schoenen van een maffialid kruipen. Denk je er nog onderuit te kunnen komen? Fuggetaboutit!