Playfish heeft al een grote hit gehad met The Sims Social, op een gegeven moment de een-na-populairste game op Facebook. Het was hiermee een grote doorbreking van de monopolie van Zynga. Met de recente release van de uitstekende stedenbouwer SimCity Social heeft het bedrijf wederom de aanval geopend. En dat terwijl er in 2009 nog met gefronste wenkbrauwen werd gekeken naar de 400 miljoen dollar die EA moest neertellen toen ze de Engelse ontwikkelaar overnamen. Het was nogal veel geld voor een bedrijf dat pas twee jaar bestond, werd er gezegd, en dat zou EA er nooit uit halen.
Maar we zijn een paar jaar verder en Playfish heeft laten zien dat ze het Zynga moeilijk kunnen gaan maken. Ze staan mi chien nog niet op gelijke hoogte met hun grote concurrent, maar ze hebben een aantal grote voordelen. Ten eerste kunnen ze rustig aan doen. Waar Zynga nog wel eens een spelletje snel uit de grond wil stampen om bij een trend aan te haken (we noemen een Yoga Retreat), neemt Playfish vaak de tijd voor zijn games. Aan SimCity Social is bijvoorbeeld meer dan een jaar gewerkt. Onder de veilige vleugels van het gigantische EA heeft het bedrijf alle tijd om zijn games zo goed mogelijk te maken, zo geeft ook Peter Moore van EA aan in interviews.
Een ander voordeel is de grote hoeveelheid aan bekende franchise die Playfish kan gebruiken. De overname betekende dat de social games-ontwikkelaar de beschikking kreeg over alle bekende series van de grote uitgever, zoals De Sims en SimCity. Zynga heeft al wel zijn eigen franchise, denk bijvoorbeeld aan de Ville-games en de ‘With Friends’-serie, maar die vallen nog steeds in het niet bij de hoeveelheid mensen die wel eens een Sims-spel hebben gespeeld. En wat te denken van grote EA-series die nog (of weer) naar Facebook zouden kunnen komen, zoals Need for Speed, Burnout, Mirror’s Edge of de vele sportspellen?
Een dronken bokser
Waar Playfish in alle rust aan zijn titels kan werken onder de leiding van EA, slaat Zynga als een dronken bokser om zich heen om de leidende marktpositie te kunnen behouden. Voor Zynga is het scoren van hits van levensbelang en het bedrijf ziet zich genoodzaakt om ontwikkelaars met populaire spellen links en rechts op te kopen. Zo werden NewToy Inc. van Words With Friends en Area/Code van CSI: Crime City al ingelijfd. Tu en mei 2010 en maart 2011, een tijdsbestek van tien maanden, kocht Zynga maar liefst tien bedrijven op. Dat zo’n tactiek niet altijd even goed uitpakt bewijst de recente overname van OMGPOP, het bedrijf achter het tekenspelletje Draw Something. Vrijwel direct na de overname verloor het spel vijf miljoen gebruikers, ongeveer een derde van het totaal aantal spelers.
Naast het wilde winkelgedrag wordt Zynga vaak aangesproken op het kopiëren van populaire spellen. Het bedrijf kwam al meerdere keren negatief in het nieuws omdat het games uitbracht die wel erg veel op spellen van hun concurrenten leken. Mafia Wars was bijna identiek aan Mob Wars, Dream Heights leek wel erg veel op Tiny Tower en Zynga Bingo had iets te veel weg van Bingo Blitz. Dat doet Zynga niet omdat het kickt op negatieve publiciteit, of alleen maar om snel geld te verdienen. De markt van de social games is enorm afhankelijk van grote hits met miljoenen gebruikers. Een game wordt een groot succes, of het faalt en maakt verlies: een tu enweg is er bijna niet. Zynga doet wat het kan om in die markt te overleven en de concurrentie van zich af te slaan. Aan de top komen is moeilijk, maar aan de top blijven is nog moeilijker.
Eind vorige maand werd duidelijk wat er gebeurt als een bedrijf als Zynga een mindere periode heeft. Vorig kwartaal werd er een verlies geboekt van maar liefst 22,9 miljoen euro en de aandelen kelderden met bijna 40 procent. Ondanks dat ze de marktleider zijn, hebben slechte aankopen als OMGPOP en veranderingen in Facebook gezorgd voor meer dan teleurstellende cijfers.
De beste aankoop ooit?
Playfish is nog lang niet de grootste speler in de wereld van de social games, maar het is hoe dan ook een serieuze kandidaat geworden. In ieder geval een stuk serieuzer dan toen EA het bedrijf opkocht in 2009. Je kunt dus zeggen dat het een goede aankoop was omdat EA op tijd instapte in een nieuwe en snel groeiende markt, met een talentvol en jong bedrijf.
Is het ook de beste aankoop ooit, zoals de titel van dit artikel vraagt? Tsja, een klein social games-bedrijf is eigenlijk niet te vergelijken met andere grote acquisities van EA, zoals mega-ontwikkelaars Bioware en Criterion. Maar die aankopen hadden meer garantie voor succes, met populaire games als Ma Effect en Burnout. Playfish was een grotere gok: een redelijk nieuw bedrijf in een onzekere markt. Maar die gok lijkt zich, met winstgevende games en een groeiende reputatie op Facebook, steeds meer uit te betalen.